DOI Artikel:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0063
ŚREDNIOWIECZNE CHRZCIELNICF KAMIENNE W POLSCE
59
c. Grupa wschodniowielkopolska
Ta grupa chrzcielnic wywodzi swój kielichowy kształt z romańskiej formy zwężającego się
dośrodkowo cylindra. Wytwarzane one były na terenach wschodniej Wielkopolski w dwudziestych,
trzydziestych i czterdziestych latach XVI stulecia i stanowią największy i najbardziej jednorodny
zespól wśród późnogotyckich chrzcielnic polskich.
Za jeden z najstarszych przykładów grupy i może nawet za jedno z dzieł, które zapewne
pełniły rolę modelu, wolno uznać chrzcielnicę w Gieczu. Struktura jej charakteryzuje się silnym
przewężeniem w środku, wyodrębnioną wydatną czaszą, małą stopą i nodusem ukształtowanym tak
jak stopa. Model ten tylko w małym stopniu uległ zmianie. Dodano skromne, uskokowe profile
(najczęściej jeden lub dwa), które jednak wyraźnie podkreślają formę kielichową obiektów: uwy-
datniają nasadę czaszy, wzbogacają nodus i akcentują stopę. Ta prostota formy była powodem, że
również wiele kropielnic jest ukształtowanych analogicznie, a wyodrębnić kropielnicę spośród
chrzcielnic można tylko wówczas, gdy dwa podobne obiekty znajdują się w jednym kościele.
W takim przypadku wolno domyślać się, że dzieło skromniejsze miało być kropielnicą.
51. Poznań, kościół par. p.w. św. Jana Jerozolimskiego,
chrzcielnica
59
c. Grupa wschodniowielkopolska
Ta grupa chrzcielnic wywodzi swój kielichowy kształt z romańskiej formy zwężającego się
dośrodkowo cylindra. Wytwarzane one były na terenach wschodniej Wielkopolski w dwudziestych,
trzydziestych i czterdziestych latach XVI stulecia i stanowią największy i najbardziej jednorodny
zespól wśród późnogotyckich chrzcielnic polskich.
Za jeden z najstarszych przykładów grupy i może nawet za jedno z dzieł, które zapewne
pełniły rolę modelu, wolno uznać chrzcielnicę w Gieczu. Struktura jej charakteryzuje się silnym
przewężeniem w środku, wyodrębnioną wydatną czaszą, małą stopą i nodusem ukształtowanym tak
jak stopa. Model ten tylko w małym stopniu uległ zmianie. Dodano skromne, uskokowe profile
(najczęściej jeden lub dwa), które jednak wyraźnie podkreślają formę kielichową obiektów: uwy-
datniają nasadę czaszy, wzbogacają nodus i akcentują stopę. Ta prostota formy była powodem, że
również wiele kropielnic jest ukształtowanych analogicznie, a wyodrębnić kropielnicę spośród
chrzcielnic można tylko wówczas, gdy dwa podobne obiekty znajdują się w jednym kościele.
W takim przypadku wolno domyślać się, że dzieło skromniejsze miało być kropielnicą.
51. Poznań, kościół par. p.w. św. Jana Jerozolimskiego,
chrzcielnica