Maria Mroziiiska
WYSTAWY W DZIALE GRAFIKI OBCEJ
_Lo wojnie, mimo strat, poniesionych, wskutek ewakuacji zbiorów do Niemiec
w 1944 r., zawartość magazynów Gabinetu Rycin znacznie wzrosła dzięki przekazaniu
do Muzeum kilku poważniejszych, kolekcji publicznych i prywatnych. Wszystkie
te zbiory były w rozsypce. Segregacja sprawiała wiele trudności wskutek ciasnoty
pomieszczeń, braku szaf, pudeł, kartonów itp. Pod względem konserwatorskim
rysunki i ryciny przedstawiały obraz żałosny. Rozpoczęto od zorganizowania pracowni
konserwatorskiej i odseparowano egzemplarze zarażone; znaczną część kartonów
trzeba było zastąpić nowymi, prace te zresztą są ciągle jeszcze w toku.
W pierwszych latach wszystkie wysiłki zmierzały do uporządkowania i zewiden-
cjonowania zbiorów polskich przyciągających większość naukowców i uzupełnia-
nych stale zakupami. Dopiero po otrzymaniu szaf w 1949 r. zaczęto segregować gra-
fikę obcą. Przed wojną zbiór jej był nieliczny. Składał się z kilkuset rysunków bardzo
nierównej wartości, zupełnie nie opracowanych i ułożonych w kolejności nazwisk
problematycznych autorów, oraz z rycin, przeważnie reprodukcyjnych, o znaczeniu
głównie historycznym i dokumentarnym, rozmieszczonych w porządku alfabetycz-
nym nazwisk rytowników, co bardzo utrudniało orientowanie się w zbiorze. Powo-
jenne nabytki znacznie wzbogaciły zbiór pod względem ilościowym, przede wszyst-
kim jednak podniosły jego poziom artystyczny. Materiały artystyczne usystema-
tyzowano wedle epok i szkół przeprowadzając inwentaryzację w obrębie tych grup;
sporządzono też katalog skrócony grafików. Rozgałęziony system katalogów dzia-
łowych jest jeszcze sprawą przyszłości.
W czasie tych prac organizacyjnych nie można było prowadzić akcji wystawowej,
personel Gabinetu Rycin współpracował jednak przy urządzaniu okolicznościowych
pokazów grafiki w salach wystaw czasowych. Między innymi w 1946 r. — w rocznicę
urodzin Goyi zorganizowano pokaz serii Caprichos ze zbioru Gustawa Zielińskiego,
wypożyczonej przez Tow. Naukowe Płockie. Wymiany wystaw z zagranicą dały spo-
sobność zaprezentowania w Muzeum współczesnych rysunków i rycin innych szkół:
w 1946 r. grafiki, rysunków i akwarel artystów Związku Radzieckiego; w 1947 grafiki
czechosłowackiej oraz grafiki angielskiej; w 1948 grafiki belgijskiej, w 1949 — mek-
sykańskiej. Wystawa sztuki narodów Jugosławii składała się w dużej mierze z rysun-
ków i rycin.
471
WYSTAWY W DZIALE GRAFIKI OBCEJ
_Lo wojnie, mimo strat, poniesionych, wskutek ewakuacji zbiorów do Niemiec
w 1944 r., zawartość magazynów Gabinetu Rycin znacznie wzrosła dzięki przekazaniu
do Muzeum kilku poważniejszych, kolekcji publicznych i prywatnych. Wszystkie
te zbiory były w rozsypce. Segregacja sprawiała wiele trudności wskutek ciasnoty
pomieszczeń, braku szaf, pudeł, kartonów itp. Pod względem konserwatorskim
rysunki i ryciny przedstawiały obraz żałosny. Rozpoczęto od zorganizowania pracowni
konserwatorskiej i odseparowano egzemplarze zarażone; znaczną część kartonów
trzeba było zastąpić nowymi, prace te zresztą są ciągle jeszcze w toku.
W pierwszych latach wszystkie wysiłki zmierzały do uporządkowania i zewiden-
cjonowania zbiorów polskich przyciągających większość naukowców i uzupełnia-
nych stale zakupami. Dopiero po otrzymaniu szaf w 1949 r. zaczęto segregować gra-
fikę obcą. Przed wojną zbiór jej był nieliczny. Składał się z kilkuset rysunków bardzo
nierównej wartości, zupełnie nie opracowanych i ułożonych w kolejności nazwisk
problematycznych autorów, oraz z rycin, przeważnie reprodukcyjnych, o znaczeniu
głównie historycznym i dokumentarnym, rozmieszczonych w porządku alfabetycz-
nym nazwisk rytowników, co bardzo utrudniało orientowanie się w zbiorze. Powo-
jenne nabytki znacznie wzbogaciły zbiór pod względem ilościowym, przede wszyst-
kim jednak podniosły jego poziom artystyczny. Materiały artystyczne usystema-
tyzowano wedle epok i szkół przeprowadzając inwentaryzację w obrębie tych grup;
sporządzono też katalog skrócony grafików. Rozgałęziony system katalogów dzia-
łowych jest jeszcze sprawą przyszłości.
W czasie tych prac organizacyjnych nie można było prowadzić akcji wystawowej,
personel Gabinetu Rycin współpracował jednak przy urządzaniu okolicznościowych
pokazów grafiki w salach wystaw czasowych. Między innymi w 1946 r. — w rocznicę
urodzin Goyi zorganizowano pokaz serii Caprichos ze zbioru Gustawa Zielińskiego,
wypożyczonej przez Tow. Naukowe Płockie. Wymiany wystaw z zagranicą dały spo-
sobność zaprezentowania w Muzeum współczesnych rysunków i rycin innych szkół:
w 1946 r. grafiki, rysunków i akwarel artystów Związku Radzieckiego; w 1947 grafiki
czechosłowackiej oraz grafiki angielskiej; w 1948 grafiki belgijskiej, w 1949 — mek-
sykańskiej. Wystawa sztuki narodów Jugosławii składała się w dużej mierze z rysun-
ków i rycin.
471