kiem zarysu dziejów kultury artystycznej w Warszawie i na Mazowszu stały się wstępy do kolej-
nych działów katalogu, ułożonego — jak i wystawa — w porządku chronologicznym.
W toku trwania wystawy można było przeprowadzić studia nad zabytkami, które często po
raz pierwszy zostały udostępnione dla historyków oraz miłośników sztuki. Te studia pozwoliły
znacznie pogłębić i rozszerzyć nasze wiadomości o sztuce Warszawy i Mazowsza. Dwie sesje nau-
kowe, poświęcone sztuce ziemi mazowieckiej, które zorganizowaliśmy w r. 1962, przyniosły
nowe i ciekawe materiały.
Rezultaty tych wszystkich badań naukowych trzeba opublikować, by posłużyły do dalszych
studiów i przygotowania książki o sztuce na Mazowszu. To jest zadanie pilne, bo sztuce Warszawy
w ciągu ostatniego półwiecza poświęcono wiełe uwagi, badania zaś nad kulturą artystyczną Mazow-
sza, dość ożywione w czasach dawniejszych, w XX wieku zostały zupełnie zaniedbane.
Tak się złożyło, że ten sam rok 1962, w którym święciliśmy nasze stulecie, ogłoszono w ramach
obchodów millenialnych rokiem ziemi mazowieckiej. Nasza wystawa i nasze badania nad sztuką
Mazowsza stały się więc jednym ze składników akcji bardzo szerokiej i wzbudziły szersze zainte-
resowanie, niżby to może było w innym czasie. Muzealne sesje naukowe zostały włączone w ramy
wielkiego zjazdu w Płocku, który odbył się w czerwcu z udziałem Przewodniczącego Rady Pań-
stwa Ałeksandra Zawadzkiego, patronującego Komitetowi Millenialnemu, z udziałem licznych
przedstawicieli władz partyjnych i państwowych, uczonych, artystów, działaczy społecznych i dzia-
łaczy kulturalnych. Pierwsza sesja muzealna w maju 1962 r. poprzedziła zjazd płocki, druga
we wrześniu 1962 r. — zamknęła ten etap badań.
Rezultaty sesji naukowych i badań terenowych oraz prowadzonych na samej wystawie przy-
niosły poważne rezultaty. Liczne rozprawy i komunikaty postanowiliśmy więc opublikować w dwóch
wydawnictwach : w ,,Biuletynie Historii Sztuki" i w ,,Roczniku Muzeum Narodowego w War-
szawie". Do Biuletynu przeznaczyliśmy artykuły, związane z architekturą.'W Roczniku zamiesz-
czamy rozprawy, dotyczące malarstwa i rzeźby poprzedzone rozprawą o dotychczasowych bada-
niach nad sztuką średniowieczną na Mazowszu. Znaczna większość artykułów omawia zabyt-
ki sztuki na Mazowszu, w paru tylko rozprawach poruszone są zagadnienia sztuki warszaw-
skiej.
Rocznik zawiera też materiały sprawozdawcze i uzupełniające, związane z wystawą. Zamie-
ściłiśmy też tu dopełnienie wydrukowanego katalogu, obejmujące dzieła sztuki wystawione, ale
nie uwzględnione w katalogu, oraz dzieła sztuki, zamieszczone w katalogu, ale nie wystawione.
Ponadto wydrukowaliśmy w niniejszym Roczniku szczegółowe sprawozdanie z wystawy grunwaldz-
kiej, którą Muzeum Narodowe urządziło w gmachu Muzeum Mazurskiego w Olsztynie w r. 1960.
Sprawozdanie to ma charakter katalogu wystawy, który nie ukazał się w druku.
Choć w dwudziestu kilku artykułach Biuletynu i Rocznika omówiono bardzo wiele problemów
z zakresu sztuki i kultury artystycznej na Mazowszu, a ułożone one są w porządku chronologicz-
nym, nie stanowią łącznie zarysu dziejów sztuki na Mazowszu. To są dopiero elementy, z których
będzie można zbudować taki zarys syntetyczny, a i to dopiero po wyjaśnieniu wielu jeszcze proble-
6
nych działów katalogu, ułożonego — jak i wystawa — w porządku chronologicznym.
W toku trwania wystawy można było przeprowadzić studia nad zabytkami, które często po
raz pierwszy zostały udostępnione dla historyków oraz miłośników sztuki. Te studia pozwoliły
znacznie pogłębić i rozszerzyć nasze wiadomości o sztuce Warszawy i Mazowsza. Dwie sesje nau-
kowe, poświęcone sztuce ziemi mazowieckiej, które zorganizowaliśmy w r. 1962, przyniosły
nowe i ciekawe materiały.
Rezultaty tych wszystkich badań naukowych trzeba opublikować, by posłużyły do dalszych
studiów i przygotowania książki o sztuce na Mazowszu. To jest zadanie pilne, bo sztuce Warszawy
w ciągu ostatniego półwiecza poświęcono wiełe uwagi, badania zaś nad kulturą artystyczną Mazow-
sza, dość ożywione w czasach dawniejszych, w XX wieku zostały zupełnie zaniedbane.
Tak się złożyło, że ten sam rok 1962, w którym święciliśmy nasze stulecie, ogłoszono w ramach
obchodów millenialnych rokiem ziemi mazowieckiej. Nasza wystawa i nasze badania nad sztuką
Mazowsza stały się więc jednym ze składników akcji bardzo szerokiej i wzbudziły szersze zainte-
resowanie, niżby to może było w innym czasie. Muzealne sesje naukowe zostały włączone w ramy
wielkiego zjazdu w Płocku, który odbył się w czerwcu z udziałem Przewodniczącego Rady Pań-
stwa Ałeksandra Zawadzkiego, patronującego Komitetowi Millenialnemu, z udziałem licznych
przedstawicieli władz partyjnych i państwowych, uczonych, artystów, działaczy społecznych i dzia-
łaczy kulturalnych. Pierwsza sesja muzealna w maju 1962 r. poprzedziła zjazd płocki, druga
we wrześniu 1962 r. — zamknęła ten etap badań.
Rezultaty sesji naukowych i badań terenowych oraz prowadzonych na samej wystawie przy-
niosły poważne rezultaty. Liczne rozprawy i komunikaty postanowiliśmy więc opublikować w dwóch
wydawnictwach : w ,,Biuletynie Historii Sztuki" i w ,,Roczniku Muzeum Narodowego w War-
szawie". Do Biuletynu przeznaczyliśmy artykuły, związane z architekturą.'W Roczniku zamiesz-
czamy rozprawy, dotyczące malarstwa i rzeźby poprzedzone rozprawą o dotychczasowych bada-
niach nad sztuką średniowieczną na Mazowszu. Znaczna większość artykułów omawia zabyt-
ki sztuki na Mazowszu, w paru tylko rozprawach poruszone są zagadnienia sztuki warszaw-
skiej.
Rocznik zawiera też materiały sprawozdawcze i uzupełniające, związane z wystawą. Zamie-
ściłiśmy też tu dopełnienie wydrukowanego katalogu, obejmujące dzieła sztuki wystawione, ale
nie uwzględnione w katalogu, oraz dzieła sztuki, zamieszczone w katalogu, ale nie wystawione.
Ponadto wydrukowaliśmy w niniejszym Roczniku szczegółowe sprawozdanie z wystawy grunwaldz-
kiej, którą Muzeum Narodowe urządziło w gmachu Muzeum Mazurskiego w Olsztynie w r. 1960.
Sprawozdanie to ma charakter katalogu wystawy, który nie ukazał się w druku.
Choć w dwudziestu kilku artykułach Biuletynu i Rocznika omówiono bardzo wiele problemów
z zakresu sztuki i kultury artystycznej na Mazowszu, a ułożone one są w porządku chronologicz-
nym, nie stanowią łącznie zarysu dziejów sztuki na Mazowszu. To są dopiero elementy, z których
będzie można zbudować taki zarys syntetyczny, a i to dopiero po wyjaśnieniu wielu jeszcze proble-
6