DOI Heft:
Część I: Średniowiecze, renesans, barok
DOI Artikel:Laskowska, Irena Maria: Cykl obrazów z drugiej połowy XVII wieku z kościoła Dominikanów p.w. św. Jacka w Warszawie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19396#0257
Irena Maria Laskowska
CYKL OBRAZÓW Z DRUGIEJ POŁOWY XVII WIEKU Z KOŚCIOŁA
DOMINIKANÓW P.W. ŚW. JACKA W WARSZAWIE
w w śród eksponowanych na jubileuszowej wystawie Sztuka warszawska od średniowiecza
do połowy XX w. dzieł malarstwa, niewątpliwie do ciekawszych zaliczyć należało dwa wielkie
siedemnastowieczne płótna z klasztoru Dominikanów w Warszawie1: Szkoła św. Alberta Wiel-
kiego i Św. Tomasz z Akwinu ze św. Bonawenturą2.
Wydobyte przez Muzeum Narodowe na światło dzienne, stały się w konsekwencji przed-
miotem żywego zainteresowania. Stanowią bowiem dzisiaj —■ wśród tak straszliwie przetrzebio-
nych w ostatniej wojnie zabytków naszego miasta — pozycje unikatowe, a nawet w skali kra-
jowej są niezbyt licznie zachowanymi przykładami malarstwa religijnego XVII wieku o cha-
rakterze narracji historycznej.
Podjęte przez autorkę badania, aczkolwiek w początkowej fazie, ujawniły szereg nieznanych
materiałów, pozwalających dorzucić nowy przyczynek do dziejów polskiego malarstwa baro-
kowego.
Wymienione obrazy należą do grupy sześciu wielkich płócien, dekorujących niegdyś war-
szawski klasztor Dominikanów i stanowiących cykl tematyczny, poświęcony najwybitniejszym
postaciom, jakie na przestrzeni wieków wydał Zakon Kaznodziejski —■ uczonym, świętym,
misjonarzom.
O tych to niewątpliwie obrazach wspomina kronika konwentu warszawskiego: ,,Anno 1672.
[Przeor] Imagines in minori choro magnas fieri fecit, Lublino quidem très advehi, baptismum
videlicet Régis Monopotapae, В. Rosae Virginis, et B. Pij V. P. M. Varsaviae vero fecit depingi
ex altéra parte. 1° Revelato Fri Eleutherio Ords. Minorum facta de Doctrina D. Thomae. 2°
1 Obrazy są własnością warszawskiego klasztoru św. Jacka, skąd zostały uprzejmie wypożyczone Muzeum
Narodowemu na okres trwania wystawy; znajdują się w kościele.
2 Obrazy te uwzględnia J. R u s z с z у с ó w n a, w: Sztuka warszawska od średniowiecza do połowy XX wie-
ku, Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1962, cz. I, Sztuka renesansu i baroku,
s. 64—66, nry 109 i 111. W katalogu omówiono stronę ikonograficzną obrazów, niemniej autorka artykułu po
przeprowadzeniu szczegółowych badań wprowadza pswne korekty tak do określeń tematów obrazów, jak też
poszczególnych postaci (por. nr 111).
253
CYKL OBRAZÓW Z DRUGIEJ POŁOWY XVII WIEKU Z KOŚCIOŁA
DOMINIKANÓW P.W. ŚW. JACKA W WARSZAWIE
w w śród eksponowanych na jubileuszowej wystawie Sztuka warszawska od średniowiecza
do połowy XX w. dzieł malarstwa, niewątpliwie do ciekawszych zaliczyć należało dwa wielkie
siedemnastowieczne płótna z klasztoru Dominikanów w Warszawie1: Szkoła św. Alberta Wiel-
kiego i Św. Tomasz z Akwinu ze św. Bonawenturą2.
Wydobyte przez Muzeum Narodowe na światło dzienne, stały się w konsekwencji przed-
miotem żywego zainteresowania. Stanowią bowiem dzisiaj —■ wśród tak straszliwie przetrzebio-
nych w ostatniej wojnie zabytków naszego miasta — pozycje unikatowe, a nawet w skali kra-
jowej są niezbyt licznie zachowanymi przykładami malarstwa religijnego XVII wieku o cha-
rakterze narracji historycznej.
Podjęte przez autorkę badania, aczkolwiek w początkowej fazie, ujawniły szereg nieznanych
materiałów, pozwalających dorzucić nowy przyczynek do dziejów polskiego malarstwa baro-
kowego.
Wymienione obrazy należą do grupy sześciu wielkich płócien, dekorujących niegdyś war-
szawski klasztor Dominikanów i stanowiących cykl tematyczny, poświęcony najwybitniejszym
postaciom, jakie na przestrzeni wieków wydał Zakon Kaznodziejski —■ uczonym, świętym,
misjonarzom.
O tych to niewątpliwie obrazach wspomina kronika konwentu warszawskiego: ,,Anno 1672.
[Przeor] Imagines in minori choro magnas fieri fecit, Lublino quidem très advehi, baptismum
videlicet Régis Monopotapae, В. Rosae Virginis, et B. Pij V. P. M. Varsaviae vero fecit depingi
ex altéra parte. 1° Revelato Fri Eleutherio Ords. Minorum facta de Doctrina D. Thomae. 2°
1 Obrazy są własnością warszawskiego klasztoru św. Jacka, skąd zostały uprzejmie wypożyczone Muzeum
Narodowemu na okres trwania wystawy; znajdują się w kościele.
2 Obrazy te uwzględnia J. R u s z с z у с ó w n a, w: Sztuka warszawska od średniowiecza do połowy XX wie-
ku, Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1962, cz. I, Sztuka renesansu i baroku,
s. 64—66, nry 109 i 111. W katalogu omówiono stronę ikonograficzną obrazów, niemniej autorka artykułu po
przeprowadzeniu szczegółowych badań wprowadza pswne korekty tak do określeń tematów obrazów, jak też
poszczególnych postaci (por. nr 111).
253