DOI Heft:
Część I: Średniowiecze, renesans, barok
DOI Artikel:Drecka, Wanda; Szymonowicz, Jerzy [Ill.]: Z twórczości Siemiginowskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19396#0309
Wanda Drecka
Z TWÓRCZOŚCI SIEMIGINOWSKIEGO
T
\3 an Feliks Piwarski miał dobre wyczucie, kiedy w 1822 r. pisał o Siemiginowskim cytując
jego ryciny: „pewną jest rzeczą, że był biegłym artystą", a i ,,równie musiał być dobrym mala-
rzem, bo pewność i harmonia sztychu, odpowiadająca kolorytowi obrazu w przedmiocie histo-
rycznym, jasno tego dowodzi"1. W 111 lat po śmierci „sławetnego" malarza nie znano więc
w stolicy jego dzieł malarskich. Od połowy XIX w. już wiedziano, gdzie należy szukać dzieł
Siemiginowskiego, ale nie przekazano nam ich wyglądu2.
Większość tych malowideł spłonęła w Warszawie w kościele Kapucynów i u św. Krzyża
w 1944 r. Jedynie „Wystawa Polskiej Sztuki Kościelnej" w Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w War-
szawie w 1932 r. utrwaliła kilka kompozycji Siemiginowskiego3, a praca Batowskiego, monu-
mentalne jego dzieło Ukrzyżowanie z kościoła św. Krzyża w Warszawie4, które Siemiginowski
sam cenił skoro się na nie powoływał w liście do Szczuki5. Ten bezpowrotnie utracony obraz
zdaje się potwierdzać wiadomość podaną przez Bobrowicza, że Siemiginowski był w Hisz-
panii6. Malowidło to bowiem było jak gdyby dalekim echem widzenia sztuki El Greca.
1 J. Piwarski, Wiadomości o Gabinecie Rycin z publiczną narodową biblioteką połączonych, Gazeta
Literacka, 1822, nr 42, s. 242—43.
2 E. Rastawiecki, Słownik malarzów polskich, Warszawa 1850, t. I, s. 157—160; t. II, 1851, s. 163;
t. III, 1857, s. 385—90; tenże, Słownik rytowników polskich, Poznań 1886, s. 283—84; Kościół Świętokrzyski
w Warszawie, Tygodnik Illustrowany, 1863, t. VII, s. 440—41; J. Łepkowski, Sztuka, zarys jej dziejów,
Kraków 1872, s. 313; A. Le s s er, Niektóre pamiątki po Janie III w Bawarii, Tygodnik Illustrowany, 1863,
s. 231 ; B. G u b r y n o w i с z, Malarze na dworze Jana III. Szkic historyczny z XVII w., Sprawozdanie z czyn-
ności Zakładu Narodowego im. Ossolińskich za r. 1895, s. 45—59.
3 Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, Polska Sztuka Kościelna, Malarstwo XVIII i XIX w., War-
szawa 1932, il. 48, 47 i 49.
4 Z. Batowski, Kto jest autorem obrazu ,,Chrystus na krzyżu" w kościele św. Krzyża w Warszawie?,
Dawna sztuka, R. I, Lwów 1938, s. 131—43, il. 1—2.
5 M. Karpowicz, Przyczynki do działalności Jerzego Eleutera Szymonowicza Siemiginowskiego,
BHS, R. XVII, 1955, nr 2, s. 263.
6J. Bobrowic z, Dodatek do herbarza Polskiego ks. Kaz. Niesieckiego, Lipsk 1844, s. 398.
20 Rocznik Muz. Nar. t. VIII/64
305
Z TWÓRCZOŚCI SIEMIGINOWSKIEGO
T
\3 an Feliks Piwarski miał dobre wyczucie, kiedy w 1822 r. pisał o Siemiginowskim cytując
jego ryciny: „pewną jest rzeczą, że był biegłym artystą", a i ,,równie musiał być dobrym mala-
rzem, bo pewność i harmonia sztychu, odpowiadająca kolorytowi obrazu w przedmiocie histo-
rycznym, jasno tego dowodzi"1. W 111 lat po śmierci „sławetnego" malarza nie znano więc
w stolicy jego dzieł malarskich. Od połowy XIX w. już wiedziano, gdzie należy szukać dzieł
Siemiginowskiego, ale nie przekazano nam ich wyglądu2.
Większość tych malowideł spłonęła w Warszawie w kościele Kapucynów i u św. Krzyża
w 1944 r. Jedynie „Wystawa Polskiej Sztuki Kościelnej" w Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w War-
szawie w 1932 r. utrwaliła kilka kompozycji Siemiginowskiego3, a praca Batowskiego, monu-
mentalne jego dzieło Ukrzyżowanie z kościoła św. Krzyża w Warszawie4, które Siemiginowski
sam cenił skoro się na nie powoływał w liście do Szczuki5. Ten bezpowrotnie utracony obraz
zdaje się potwierdzać wiadomość podaną przez Bobrowicza, że Siemiginowski był w Hisz-
panii6. Malowidło to bowiem było jak gdyby dalekim echem widzenia sztuki El Greca.
1 J. Piwarski, Wiadomości o Gabinecie Rycin z publiczną narodową biblioteką połączonych, Gazeta
Literacka, 1822, nr 42, s. 242—43.
2 E. Rastawiecki, Słownik malarzów polskich, Warszawa 1850, t. I, s. 157—160; t. II, 1851, s. 163;
t. III, 1857, s. 385—90; tenże, Słownik rytowników polskich, Poznań 1886, s. 283—84; Kościół Świętokrzyski
w Warszawie, Tygodnik Illustrowany, 1863, t. VII, s. 440—41; J. Łepkowski, Sztuka, zarys jej dziejów,
Kraków 1872, s. 313; A. Le s s er, Niektóre pamiątki po Janie III w Bawarii, Tygodnik Illustrowany, 1863,
s. 231 ; B. G u b r y n o w i с z, Malarze na dworze Jana III. Szkic historyczny z XVII w., Sprawozdanie z czyn-
ności Zakładu Narodowego im. Ossolińskich za r. 1895, s. 45—59.
3 Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, Polska Sztuka Kościelna, Malarstwo XVIII i XIX w., War-
szawa 1932, il. 48, 47 i 49.
4 Z. Batowski, Kto jest autorem obrazu ,,Chrystus na krzyżu" w kościele św. Krzyża w Warszawie?,
Dawna sztuka, R. I, Lwów 1938, s. 131—43, il. 1—2.
5 M. Karpowicz, Przyczynki do działalności Jerzego Eleutera Szymonowicza Siemiginowskiego,
BHS, R. XVII, 1955, nr 2, s. 263.
6J. Bobrowic z, Dodatek do herbarza Polskiego ks. Kaz. Niesieckiego, Lipsk 1844, s. 398.
20 Rocznik Muz. Nar. t. VIII/64
305