Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie — 8.1964

DOI Heft:
Część I: Średniowiecze, renesans, barok
DOI Artikel:
Dobrzeniecki, Tadeusz: Ze studiów nad rzeźbą gotycką Mazowszu: 1. Maria słuz̀ebnica w świątny z Sarbiewa; 2. Św. Anna Samotrzeć z Dzierzgowa; 3. Pieta z Drobina; 4. Krucyfiksy na Mazowszu
DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.19396#0056

DWork-Logo
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
15'. Maria służebnica w świątyni, Muzeum Narodowe

w Warszawie

i odpowiednio do tego ruchu prawa noga ugina
się w kolanie. W opracowaniu szaty bogatszy
jest układ pionowych fałd z którymi kontrastuje
płaszczyzna sukni ponad wysuwającym się ko-
lanem.

Identyczną konstrukcję posiada mała figurka
z datą na cokole 1496, znajdująca się od tej
daty w Skępem, na północnym pograniczu Ma-
zowsza (il. 14). Rzeźbę tę charakteryzuje płaskie
opracowanie sfałdowań i długich włosów ujętych
w spiralnie skręcone loki. Natomiast silnie
uwydatnione jest wysunięcie prawej nogi. Fi-
gurka ta stanowi przedmiot szeroko i od dawna
rozpowszechnionego kultu, który wcześnie
przeszedł do legend, powtarzających jej pocho-
dzenie z Poznania.

W XVII w. zanotował je Pruszcz, który tra-
fnie dostrzegł w tej rzeźbie przedstawienie trzy-
letniej Marii50.

W dziełach malarskich i graficznych z ok.
poł. XV w. znane jest stosowanie rozszerzającego
się ku dołowi konturu szaty, zacierającego wy-
smukłość postaci z pionowym paskiem spada-
jącym aż do krańca sukni. Pokrewnym dziełem
rzeźbiarskim jest zachowana figurka wrocławska
z kościoła św. Elżbiety51. Jej suknię zdobią złote
i stylizowane duże liście (il. 15).

Ważnym dla zrozumienia znaczenia sym-
bolicznego przedstawienia Marii-służebnicy jest

50 P. H. P r u s z с z, Morze Łaski Boskiey... Kraków
1662: „obraz kształtnie rzezany... który maiąc ręce przed
piersiami złożone osobę trzechletniej Najświętszej Panny
wyrażał".

51 W. Meyer, Breslauer Holzplastik der Spâtgotik
im ausgehenden XV. Jahrhundert, Diss. Breslau, przyp.
44; pochodzi z kościoła wrocławskiego Marii Magdaleny,
obscnie Muzeum Narodowe w Warszawie.

52
 
Annotationen