1. Pietà ze Szreńska, ok. 1500, fragment: kolana Chrystusa
niszczenia dzieł sztuki wykonanych w tym materiale. Obrazy na podłożu z płótna, czy rzeźba
kamienna lub w stiuku, w naszych warunkach klimatycznych wykazywały większą odporność.
Transport zabytków do Muzeum Narodowego rozpoczął się jesienią 1961 r. Jako pierwszy
z grupy obiektów przez nas konserwowanych przywieziono do Pracowni w połowie grudnia
tego roku obraz na deskach Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z XVI w. z kościoła w Krze-
mienicy. Ostatnie rzeźby przyszły do Pracowni na parę dni przed otwarciem wystawy, tj. przed
21 maja 1962 r. 27 obiektów pochodziło z Muzeum Diecezjalnego w Płocku, 27 z różnych
kościołów Mazowsza, a zaledwie 2 obiekty z magazynu Muzeum Narodowego w Warszawie.
Zagadnienia, z jakimi spotykaliśmy się w naszej pracy zobrazuje najlepiej opis rodzajów
zniszczeń. Powtarzały się one we wszystkich obiektach w różnych wariantach i układach.
Podzielić je można na kilka grup w zależności od przyczyn, które je powodują. Najgroźniejszym
niebezpieczeństwem są niekontrolowane wpływy atmosferyczne, a więc duże wahania tem-
peratury pociągające za sobą gwałtowne spadki lub wzrosty wilgotności względnej, co powoduje
szkodliwe ruchy drewna zabytku; inną przyczynę stanowi wilgoć, stwarzająca warunki dla
110
niszczenia dzieł sztuki wykonanych w tym materiale. Obrazy na podłożu z płótna, czy rzeźba
kamienna lub w stiuku, w naszych warunkach klimatycznych wykazywały większą odporność.
Transport zabytków do Muzeum Narodowego rozpoczął się jesienią 1961 r. Jako pierwszy
z grupy obiektów przez nas konserwowanych przywieziono do Pracowni w połowie grudnia
tego roku obraz na deskach Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z XVI w. z kościoła w Krze-
mienicy. Ostatnie rzeźby przyszły do Pracowni na parę dni przed otwarciem wystawy, tj. przed
21 maja 1962 r. 27 obiektów pochodziło z Muzeum Diecezjalnego w Płocku, 27 z różnych
kościołów Mazowsza, a zaledwie 2 obiekty z magazynu Muzeum Narodowego w Warszawie.
Zagadnienia, z jakimi spotykaliśmy się w naszej pracy zobrazuje najlepiej opis rodzajów
zniszczeń. Powtarzały się one we wszystkich obiektach w różnych wariantach i układach.
Podzielić je można na kilka grup w zależności od przyczyn, które je powodują. Najgroźniejszym
niebezpieczeństwem są niekontrolowane wpływy atmosferyczne, a więc duże wahania tem-
peratury pociągające za sobą gwałtowne spadki lub wzrosty wilgotności względnej, co powoduje
szkodliwe ruchy drewna zabytku; inną przyczynę stanowi wilgoć, stwarzająca warunki dla
110