Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie (8.1964)

8. Rodzina Marii, część środkowa Tryptyku z Długiej Kościelnej (wł. Muzeum Narodowego
w Warszawie) mikrofotografia, powiększona 4x — fragment tła między głowami dwóch środ-
kowych postaci męskich. Usunięte szaro-błękitne przemalowanie ostatniej restauracji, pozostały
resztki niedoczyszczonego tła i głowy gołębicy z II wersji kompozycji

ugrow>m tłem z wizerunkiem Ducha Św. Usunięcie postaci męskich było prawdopodobnie
spowodowane nakazami Soboru Trydenckiego, zwalczającymi wyobrażenia apokryficzne;
3) drugą zmianę koncepcji, w czasie której odsłonięto postacie męskie, usunięto ugrowe tło
i gołębicę; był to w zasadzie powrót do kompozycji oryginalnej, ze zmianami w drobnych szcze-
gółach, jak inne rodzaje uczesań, nakryć głowy (retusze wynikłe z dużego zniszczenia głów
postaci) i z przemalowaniem tła grubą szaro-niebieską warstwą barwną (il. 8).

W obrazie Św. Anna Samotrzeć z Różanej zmieniano również kilkakrotnie jego kształt.
1) Oryginalna kompozycja pomyślana b>ła m^jprawdopodobniej w kształcie prostokąta sądząc
z ucięcia fragmentu fałd baldachimu (il. 9). 2) Na starej fotografii z okresu międzywojennego
obraz ma zakończenie górnej części ostrołukowe; stan po odnalezieniu obrazu na strychu
kościoła. 3) W tej samej formie, po odnowieniu i częściowym przemalowaniu, został on umiesz-
czony w ołtarzu kościoła parafialnego. 4) Zabrany z kościoła do Muzeum Diecezjalnego w Płocku,
uległ tam ponownej restauracji, przy czym kształt obrazu powrócił do prostokąta (il. 10).

116