DOI Heft:
Wykopaliska i odkrycia archeologiczne
DOI Artikel:Reiche, Andrzej: Polskie wykopaliska w rejonie Eski-Mosul w północnym Iraku w latach 1984-1987
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19642#0659
wschodniej stanowiska. W czasie badań okazało się, że było ono bardzo zniszczone przez
erozję. W związku z tym prace zostały po miesiącu przerwane. W założonych wykopach nie
natrafiono na żadne pozostałości budownictwa, znajdując jedynie dużą liczbę fragmentów
naczyń ceramicznych, krzemienne wkładki do sierpów oraz bogactwo wiórów i narzędzi obsy-
dianowych. Znaleziona ceramika ma swoje analogie w warstwach XI—IXa w Tepe Gawra
i jest datowana na okres wczesnego Uruk, ok. 3800—3500 r. p.n.e. Najciekawszym odkryciem
był grób szkieletowy w obstawie kamiennej, odsłonięty na stoku wschodnim. Jego wyposa-
żenie stanowiły trzy niedekorowane czarki, datujące go na okres wczesnego Uruk.
TELL RIDŻIM
Stanowisko, położone w odległości ok. 1 km na zachód od wioski Raffaan, usytuowane
było na wzgórzu cyplowym, które północnym stokiem opadało ku rzece. Różnica wysokości
między brzegiem rzeki a szczytem tellu wynosiła ok. 28 m.
Tell Ridżim był wielowarstwowym stanowiskiem osadniczym z warstwą kulturową mającą
ok. 2 m miąższości; znalezione na powierzchni liczne fragmenty ceramiki świadczą o jego
intensywnym zasiedleniu. Wyodrębnionych zostało pięć okresów użytkowania stanowiska:
1. Cmentarz z okresu sasanidzkiego (III —IV w.).
2. Osada z okresu nowoasyryjskiego (1 połowa I tysiąclecia p.n.e.).
3. Osada z okresu ceramiki Chabur5 (1 połowa II tysiąclecia p.n.e.).
4. Cmentarz z okresu Niniwa V6 (1 połowa III tysiąclecia p.n.e.).
5. Osada z okresu późnego Uruk (2 połowa IV tysiąclecia p.n.e.).
Cmentarz z okresu sasanidzkiego (230—640 r.). W centralnej części
stanowiska odsłonięto sześć grobów szkieletowych ze skromnym wyposażeniem. Zmarli, ukła-
dani na prawym boku, mieli podkurczone nogi, ręce zgięte w łokciach i dłonie umieszczone
przy twarzy; głowa skierowana na wschód sytuowała twarz ku północy. W pobliżu głowy
znajdowały się dary grobowe: gliniany dzban i dwie czarki z brązu (grób 4), czarka z brązu
(grób 5), butla pielgrzymia z dekoracją nacinaną (grób 3), szpila z brązu zakończona stylizo-
wanym przedstawieniem konia (grób 1), naczynie gliniane (grób 2 i 6).
Na stanowisku wystąpiły również pochówki szkieletowe o innym ułożeniu i pozbawione
wyposażenia grobowego. Zmarli układani byli na prawym boku lub na plecach, w pozycji wy-
prostowanej, z rękami nieznacznie zgiętymi w łokciach; głowa ich była skierowana na wschód,
a twarz zwrócona na południe. Cechą wyróżniającą te pochówki jest pojedynczy rząd lekko
skośnie ułożonych kamieni, przykrywający jamę grobową.
Wobec braku porównawczego materiału czas powstania drugiego zespołu grobów nie może
być ściśle określony. Przypuszcza się, iż przynajmniej część grobów pochodzi z okresu wczesno-
655
erozję. W związku z tym prace zostały po miesiącu przerwane. W założonych wykopach nie
natrafiono na żadne pozostałości budownictwa, znajdując jedynie dużą liczbę fragmentów
naczyń ceramicznych, krzemienne wkładki do sierpów oraz bogactwo wiórów i narzędzi obsy-
dianowych. Znaleziona ceramika ma swoje analogie w warstwach XI—IXa w Tepe Gawra
i jest datowana na okres wczesnego Uruk, ok. 3800—3500 r. p.n.e. Najciekawszym odkryciem
był grób szkieletowy w obstawie kamiennej, odsłonięty na stoku wschodnim. Jego wyposa-
żenie stanowiły trzy niedekorowane czarki, datujące go na okres wczesnego Uruk.
TELL RIDŻIM
Stanowisko, położone w odległości ok. 1 km na zachód od wioski Raffaan, usytuowane
było na wzgórzu cyplowym, które północnym stokiem opadało ku rzece. Różnica wysokości
między brzegiem rzeki a szczytem tellu wynosiła ok. 28 m.
Tell Ridżim był wielowarstwowym stanowiskiem osadniczym z warstwą kulturową mającą
ok. 2 m miąższości; znalezione na powierzchni liczne fragmenty ceramiki świadczą o jego
intensywnym zasiedleniu. Wyodrębnionych zostało pięć okresów użytkowania stanowiska:
1. Cmentarz z okresu sasanidzkiego (III —IV w.).
2. Osada z okresu nowoasyryjskiego (1 połowa I tysiąclecia p.n.e.).
3. Osada z okresu ceramiki Chabur5 (1 połowa II tysiąclecia p.n.e.).
4. Cmentarz z okresu Niniwa V6 (1 połowa III tysiąclecia p.n.e.).
5. Osada z okresu późnego Uruk (2 połowa IV tysiąclecia p.n.e.).
Cmentarz z okresu sasanidzkiego (230—640 r.). W centralnej części
stanowiska odsłonięto sześć grobów szkieletowych ze skromnym wyposażeniem. Zmarli, ukła-
dani na prawym boku, mieli podkurczone nogi, ręce zgięte w łokciach i dłonie umieszczone
przy twarzy; głowa skierowana na wschód sytuowała twarz ku północy. W pobliżu głowy
znajdowały się dary grobowe: gliniany dzban i dwie czarki z brązu (grób 4), czarka z brązu
(grób 5), butla pielgrzymia z dekoracją nacinaną (grób 3), szpila z brązu zakończona stylizo-
wanym przedstawieniem konia (grób 1), naczynie gliniane (grób 2 i 6).
Na stanowisku wystąpiły również pochówki szkieletowe o innym ułożeniu i pozbawione
wyposażenia grobowego. Zmarli układani byli na prawym boku lub na plecach, w pozycji wy-
prostowanej, z rękami nieznacznie zgiętymi w łokciach; głowa ich była skierowana na wschód,
a twarz zwrócona na południe. Cechą wyróżniającą te pochówki jest pojedynczy rząd lekko
skośnie ułożonych kamieni, przykrywający jamę grobową.
Wobec braku porównawczego materiału czas powstania drugiego zespołu grobów nie może
być ściśle określony. Przypuszcza się, iż przynajmniej część grobów pochodzi z okresu wczesno-
655