Muzeum Narodowe <Breslau> [Hrsg.]; Muzeum Śla̜skie <Breslau> [Hrsg.]: Roczniki Sztuki Śląskiej (1.1959)

ZBIORY SFRAGISTYCZNE MUZEUM ŚLĄSKIEGO

139

pieczętnych, gotyk znalazł niezwykle żywe lat, zestawiony w tysiącach oryginalnych pie-

odbicie we wszystkich niemal motywach treści częci, tłoków oraz plastycznych odlewów, re-

obrazowej oraz zdobnictwa począwszy od końca prezentuje materiał dokumentarny o niepośle-

XIII wieku, w ujęciu kompozycji architekto- dnim ciężarze gatunkowym. W plastyce repro-

nicznych, ikonograficznych, ornamentacji wią- dukowanych odlewów utrwalił on rezultaty ba-

zań dekoracyjnych, wreszcie w konfiguracji mo- dań sfragistycznych podejmowanych w licznym

II. 6. Pieczęć m. Wrocławia z r. 1283 II. 7. Pieczęć m. Lwówka z r. 1471

tywów czysto heraldycznych. Styi epoki, prze- szeregu archiwów i zbiorów śląskich i obcych,
nikając wszystkie dziedziny życia kulturalnego zachowując dla nauki nie istniejące już dziś
i artystycznego, znalazł swoje pełne odbicie ró- często zabytki oryginalne. Bogactwo treści uta-
wnież w obrazie dawnej pieczęci. Gotyk wy- jone w rzeźbie napieczętnej, wymowa symboli-
ksztalcił i ustalił treść i formę pieczęci oraz ki, wreszcie wybitne niekiedy walory artysty-
przyswoił jej walory dzieła sztuki, natomiast . czne, świadczące o kunszcie dłuta rytowniczego
renesans, przeobrażając symbolikę przedsta- wykonawców pieczęci — oto co stwierdzić mó-
wień napieczętnych, wlał w nie nową treść ar- że łatwo sumienny i wnikliwy badacz przeglą-
tystyczną oraz nowe elementy zdobniczej orna- dając zasoby Gabinetu Sfragistycznego. Do-
mentacji, aczkolwiek nierównie uboższe od go- stępne są one i godne naukowej analizy nie
tyckich. tylko dla specjalisty sfragistyka, ale dla każde-

Głębsze rozważanie wszystkich poruszonych g0( kto w miniaturowym obrazie dawnej pie-

tu zagadnień narzuca się jako tematyka badań Częci zechce znaleźć odbicie przeszłości histo-

dla zorientowanego w przedmiocie historyka rycznej, bezpośredni ślad życia minionych stu-

sztuki, który wnioski swoje oparte na studiach ]ecii dokumenty kultury i sztuki przemawiające

nad sztuką monumentalną potrafi przenieść z treści { plastyki badanych zabytków,

i powiązać z wąską i specjalną dziedziną oadan w obrazach utrwalonych dłutem artysty-

nad dawną pieczęcią dotąd me docenianą u nas townika na drobnej powierzchni tłoku pie-

dostatećzme w jej artystycznej i naukowej war- czętneg0i a odtworzonych plastycznie w od-

t°scl- cisku na dokumencie, wyraża się również sztu-

Przedstawiony wyżej krótki, schematyczny ka jako forma świadomości społecznej, jako

przegląd zawartości zbiorów sfragistycznych odbicie życia i rzeczywistości, odzwierciedlające

w Muzeum Śląskim nie daje bynajmniej pełne- formy bytu, obyczaje ludzi — ideologię swoich

go wyobrażenia o ich treści, bogactwie oraz me- czasów.

rytorycznej wartości nagromadzonych zaby- Zespoły tych miniaturowych zabytków na-

tków. Wykazuje on jednak w świetle wysunię- gromadzonych w zbiorach sfragistycznych Mu-

tych aspektów badawczych dostatecznie jasno, zeum Śląskiego — to nie wykorzystany do-

iż ten dorobek zbieractwa wielu dziesiątków tychczas warsztat pracy naukowo-badawczej.