Studia do Dziejów Wawelu (2.1961)

powyższą tezę, jest stwierdzanie raczej sła-
bych kontaktów Małopolski z plemionami
północnej i środkowej Rusi, a stosunkowo
ożywionych kontaktów kulturowych z lud-
nością ziem sąsiadujących z nią od po-
łudnia 1.

Powyższe wywody prowadzą ostatecznie
do następujących konkluzji: i. Znaleziona
na Wawelu wczesnośredniowieczna branso-
leta brązowa typu pętlicowego stanowi
rzadko spotykany, nie znany z obszaru
Małopolski element stroju kobiecego. 2. Jest
ona pierwszym egzemplarzem tej kategorii
zabytków, znalezionym w obrębie osady;
wszystkie inne publikowane dotąd okazy
występowały jedynie na cmentarzyskach.
3. Bransoleta wawelska jest importem,
pochodzącym najprawdopodobniej z tery-
torium tzw. kultury bielobrdskiej. 4. Da-

tować ją należy na przełom w. X/XI
lub XI, co pozostaje w zgodzie z dotych-
czasowymi spostrzeżeniami dotyczącymi
czasu powstania dolnych, najstarszych
warstw osadniczych w południowej części
ówczesnego podgrodzia wawelskiego.
5. Bransoleta wawelska jest częścią ubioru
kobiet zamieszkujących wzgórze wawel-
skie we wczesnym średniowieczu; powią-
zanie faktu znalezienia jej w bezpośrednim
sąsiedztwie siedziby książęcej z przekazem
Galla o mnogości ozdób (m. in. bransolet),
noszonych za czasów Chrobrego przez
niewiasty z jego dworu.2 — ma swoistą
wymowę. 6. Wreszcie zabytek ten jest
drobnym, ale ważnym przyczynkiem dla
badań nad wczesnodziej owymi kontaktami
Wawelu i Małopolski z plemionami ościen-
nymi.

1 Spotkany u okazu bransolety z Szent
Laszló I (Vańa, o. c. tabl. 1/8) sposób zwijania
trzeciego członu drutu w ślimacznicę — podobny
jak w bransolecie wawelskiej — wskazywałby
ewentualnie na jakieś drobne analogie kształtu
tej ostatniej do zabytków z kręgu kultury bielo-

brdskiej.

2 «Mulieres vero curiales coronis aureis,
monelibus, murenulis, brachialibus, aurifrissis
et gemmis ita onustae procedebant, quod ni
sustentarentur ab aliis, pondus metalli sustinere
non valebant» (MPH I, Lwów 1864, s. 407).

MIECZYSŁAW GRALIKOWSKI i JAN SENDOR

WYNIKI ANALIZY SPEKTRALNEJ WCZESNOŚREDNIOWIECZNEJ

BRANSOLETY Z WAWELU.

Przedmiot badania. Do analizy otrzy-
mano próbkę archeologiczną, tj. bransoletę
brązową, rzekomo pozłacaną, datowaną
w przybliżeniu na w. X/XI, znalezioną
w toku prac wykopaliskowych na wzgórzu
wawelskim. Analizę wykonali mgr M. Gra-
likowski i J. Scndor, pracownicy laborato-
rium Krakowskiego Przedsiębiorstwa Geo-
logicznego Surowców Hutniczych w Kra-
kowie.

Sposób wykonania analizy. Do
analizy wspomnianej bransolety zastoso-
wano kwarcowy spektrograf typu Q,—24
o średniej dyspersji i zakresie widma od
2200 do 5200 A. Celem dokładnego okreś-
lenia składu badanej próbki stosowano
metodę destylacji frakcyjnej, przesuwając

kasetę z kliszą co 30 sekund do całkowitego
wyparowania próbki. Próbkę spalano
w łuku prądu zmiennego o natężeniu
5,5 A, zasilanego generatorem typu Świę-
cickiego. Do analizy używano płyt gra-
ficznych FP, G—2,2 oraz wywoływacza
trójskładnikowego metolo-hydrochinono-
wego. Specjalną uwagę zwrócono na obec-
ność złota, którego linie występują naj-
intensywniej na długościach 2428,0
i 2676,0 A; obecności tej jednak w badanej
próbce nie stwierdzono. Analiza spektro-
graficzna wykazała, że badana próbka
zawiera jako główne pierwiastki: cynk,
miedź, ołów, cynę oraz małe ilości srebra.
Data wykonania analizy: 18.X. 1956.

447