DOI Heft:
Recenzje
DOI Artikel:Marcinkowski, Wojciech: ,,Od van Eycka do Dürera. Staroniderlandzcy mistrzowie a malarstwo Europy Środkowej 1430-1530'': Brugia, Groeningemuseum, 28 października 2010-30 stycznia 2011
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21225#0305
Wojciech Marcinkowski
Muzeum Narodowe w Krakowie
„Od van Eycka do Diirera.
Staroniderlandzcy mistrzowie
a malarstwo Europy Środkowej 1430-1530”
Brugia, Groeningemuseum, 28 października 2010-30 stycznia 2011
Chcąc właściwie uchwycić znaczenie omawianej wystawy, musimy cofnąć się w czasie
o lat dziesięć. Jednym z najważniejszych wydarzeń wystawienniczych 2002 r. była zor-
ganizowana przez Muzea Brugijskie (Musea Brugge) wystawa „Jan van Eyck i jego cza-
sy. Mistrzowie flamandzcy a Południe Europy 1430-1530”1. Przedstawiała ona recepcję
malarstwa niderlandzkiego po południowej stronie Alp. Tamta wystawa postępowała
z kolei tropem sławnej książki Liany Castelfranchi Vegas - Italia e Fiandra nella pittura
del Quattrocento (Milano 1983)2, która dwadzieścia lat wcześniej sugestywnie dowiodła,
że „odrodzenie” sztuki na przełomie średniowiecza i nowożytności nastąpiło równo-
cześnie w dwóch miejscach - nie tylko we Włoszech, ale i w Niderlandach. Teza Liany
Castelfranchi Vegas brzmiała, że tak dynamiczny rozwój sztuki tego okresu we Wło-
szech nie byłby możliwy bez inspiracji niderlandzkiej. Oba centra artystyczne były sobą
wzajemnie zafascynowane, podtrzymywały dialog poprzez wymianę zleceń i migrację
artystów. Brugijska wystawa z 2002 r. odniosła kolosalny sukces frekwencyjny (320 tysię-
cy zwiedzających) i doczekała się pochlebnych recenzji fachowców. Po blisko dziesięciu
latach autor tamtego projektu, dr Till-Holger Borchert - urodzony w Hamburgu (1968),
wybitny znawca sztuki późnogotyckiej o transatlantyckiej renomie - główny kurator Mu-
zeów Brugijskich, przedstawił kontynuację tego przedsięwzięcia. Tym razem chodziło
0 „wyczerpujące i panoramiczne” przedstawienie relacji między Niderlandami a innymi
krajami Europy Północnej. W początkowym zamierzeniu wystawa, jak się zdaje, nie mia-
ła wykraczać poza dość „standardowy”, porządnie już przebadany zakres oddziaływań
niderlandzkich (kształtowanie formy, motywy ikonograficzne, innowacje techniczne)
na kraje niemieckiego obszaru językowego. To inicjatywie polskich placówek dyploma-
tycznych w Brukseli, przede wszystkim Instytutu Polskiego, zawdzięczamy rozszerzenie
koncepcji projektu na kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Instytut Polski zaprosił Bor-
cherta na „objazd” po polskich muzeach, a także dofinansował zakup odnośnego mate-
riału ilustracyjnego i not do katalogu. Okazało się to znakomitym posunięciem, które
1 Jan van Eyck und seine Zeit. Fldmische Meister und der Silden 1430-1530. [Anldsslich der Ausstellung
[...] im Groeningemuseum, Brugge...], Stuttgart 2002.
2 World Catalog informuje o 18 wydaniach tej książki w czterech językach, tylko do końca XX w.
Muzeum Narodowe w Krakowie
„Od van Eycka do Diirera.
Staroniderlandzcy mistrzowie
a malarstwo Europy Środkowej 1430-1530”
Brugia, Groeningemuseum, 28 października 2010-30 stycznia 2011
Chcąc właściwie uchwycić znaczenie omawianej wystawy, musimy cofnąć się w czasie
o lat dziesięć. Jednym z najważniejszych wydarzeń wystawienniczych 2002 r. była zor-
ganizowana przez Muzea Brugijskie (Musea Brugge) wystawa „Jan van Eyck i jego cza-
sy. Mistrzowie flamandzcy a Południe Europy 1430-1530”1. Przedstawiała ona recepcję
malarstwa niderlandzkiego po południowej stronie Alp. Tamta wystawa postępowała
z kolei tropem sławnej książki Liany Castelfranchi Vegas - Italia e Fiandra nella pittura
del Quattrocento (Milano 1983)2, która dwadzieścia lat wcześniej sugestywnie dowiodła,
że „odrodzenie” sztuki na przełomie średniowiecza i nowożytności nastąpiło równo-
cześnie w dwóch miejscach - nie tylko we Włoszech, ale i w Niderlandach. Teza Liany
Castelfranchi Vegas brzmiała, że tak dynamiczny rozwój sztuki tego okresu we Wło-
szech nie byłby możliwy bez inspiracji niderlandzkiej. Oba centra artystyczne były sobą
wzajemnie zafascynowane, podtrzymywały dialog poprzez wymianę zleceń i migrację
artystów. Brugijska wystawa z 2002 r. odniosła kolosalny sukces frekwencyjny (320 tysię-
cy zwiedzających) i doczekała się pochlebnych recenzji fachowców. Po blisko dziesięciu
latach autor tamtego projektu, dr Till-Holger Borchert - urodzony w Hamburgu (1968),
wybitny znawca sztuki późnogotyckiej o transatlantyckiej renomie - główny kurator Mu-
zeów Brugijskich, przedstawił kontynuację tego przedsięwzięcia. Tym razem chodziło
0 „wyczerpujące i panoramiczne” przedstawienie relacji między Niderlandami a innymi
krajami Europy Północnej. W początkowym zamierzeniu wystawa, jak się zdaje, nie mia-
ła wykraczać poza dość „standardowy”, porządnie już przebadany zakres oddziaływań
niderlandzkich (kształtowanie formy, motywy ikonograficzne, innowacje techniczne)
na kraje niemieckiego obszaru językowego. To inicjatywie polskich placówek dyploma-
tycznych w Brukseli, przede wszystkim Instytutu Polskiego, zawdzięczamy rozszerzenie
koncepcji projektu na kraje Europy Środkowo-Wschodniej. Instytut Polski zaprosił Bor-
cherta na „objazd” po polskich muzeach, a także dofinansował zakup odnośnego mate-
riału ilustracyjnego i not do katalogu. Okazało się to znakomitym posunięciem, które
1 Jan van Eyck und seine Zeit. Fldmische Meister und der Silden 1430-1530. [Anldsslich der Ausstellung
[...] im Groeningemuseum, Brugge...], Stuttgart 2002.
2 World Catalog informuje o 18 wydaniach tej książki w czterech językach, tylko do końca XX w.