Museum Narodowe w Krakowie [Hrsg.]: Rozprawy Muzeum Narodowego w Krakowie (N.S. 5.2012)

Alicja Kilijańska

Muzeum Narodowe w Krakowie

Kolekcja srebrnych łyżek Muzeum Narodowego
w Krakowie - nabytki z łat 60. i 70. XX w.

W kolekcji złotnictwa Muzeum Narodowego w Krakowie, oprócz zbioru sreber korpuso-
wych, znajduje się duży zbiór sztućców, zwłaszcza łyżek pochodzących z XVI-XVIII w.1
Zasób pomnażany dzięki darom i zakupom jest obecnie jedną z bogatszych i bardziej
zróżnicowanych kolekcji w polskich zbiorach muzealnych. Zabytki stopniowo zyskiwały
opracowania w formie not, wzmianek w katalogach czy szerszych publikacji. Encyklope-
dia staropolska Zygmunta Glogera w krótkim opracowaniu polskich łyżek wśród przykła-
dów podaje zarówno zabytki z kolekcji własnej autora, jak i Emeryka Hutten-Czapskiego
oraz Henryka Steckiego, które to w latach późniejszych zostały darowane lub zakupione
do zbiorów Muzeum1 2. Wzmianki o powiększających się zbiorach, w tym o kolekcji łyżek,
pojawiają się w sprawozdaniach muzealnych z lat 1909-19123.

Ponadto Katalogi i Przewodniki wydawane przed I wojną światową konsekwentnie wy-
mieniają kilka łyżek z kolekcji, ograniczając ich opis do niezbędnych informacji4.

Wspomniany zbiór Hutten-Czapskiego zawiera również ciekawe przykłady łyżek,
do których krótkie noty znajdziemy w katalogach, publikacjach jubileuszowych oraz
w spisach zabytków zamieszczanych w katalogach towarzyszących wystawom5.

1 B. Marekowska, Kolekcja srebrnych łyżek polskich z w. XVI i XVII. (Przyczynek do dziejów polskiej
kultury materialnej i artystycznej), „Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Narodowego w Krakowie”, 1952,
Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 1954, s. 125-148.

2 Z. Gloger, Encyklopedia staropolska. Warszawa 1902, t. III, s. 172-173.

3 Sprawozdanie Dyrekcyi Muzeum Narodowego w Krakowie za rok 1909, Kraków 1910, s. 43; „Krakowski
Miesięcznik Artystyczny”, 1911, nr 10, s. 108-109; Sprawozdanie Dyrekcyi Muzeum Narodowego w Krako-
wie za rok 1911, Kraków 1912, s. 5-7, s. 6, ił.

4 Katalog tymczasowy zabytków sztuki retrospektywnej. Wiek XII-XVII, Kraków 1906, s. 36-37, poz.
547-549, poz. 549; Katalog Muzeum Narodowego w Krakowie, Kraków 1907, s. 41-42, poz. 687-690; Skró-
cony ogólny katalog Muzeum Narodowego w Krakowie, wyd. II, Kraków 1908, s. 37, poz. 687-690; Prze-
wodnik po Muzeum Narodowem w Krakowie, Kraków 1909, s. 92, poz. 1415-1419; Przewodnik po Muzeum
Narodowem w Krakowie, Kraków 1911, s. 115-116, poz. 1893-1897; Przewodnik po Muzeum Narodowem
w Krakowie, Kraków 1912, s. 79-80, poz. 1893-1897; Przewodnik po Muzeum Narodowem w Krakowie,
Kraków 1914, s. 79-80, poz. 1893-1897.

5 M. Kocójowa, „Pamiątkom ojczystym ocalonym z burzy dziejowej”. Muzeum Emeryka Hutten Czap-
skiego (Stańków-Kraków), Kraków 1978, s. 300-301; Emeryk Hutten-Czapski. Wystawa kolekcji w stulecie
śmierci. Spis eksponowanych obiektów, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 1997, s. 65-66, poz. 2-11,
ił.; E. Laucevićius, B.R. Vitkauskiene, Lietuvos Auksakalyste XV-XIX amźius, [Wilno] 2001, s. 133,
s. 135, ił. 78; B. Kostuch, Rzemiosło artystyczne w kolekcji Emeryka Hutten-Czapskiego, [w:] „Monu-