DOI Heft:
Artykuły
DOI Artikel:Kilijańska, Alicja: Kolekcja srebrnych łyżek Muzeum Narodowego w Krakowie: nabytki z lat 60 i 70 XX w.
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21225#0060
58 Alicja Kilijańska
Opis kilku łyżek ze znaczącego zbioru rzemiosła artystycznego Stanisława Ursyn-Ru-
sieckiego znalazł miejsce w Przewodniku zawierającym zbiory eksponowane w Muzeum
Czapskich6. Ilustrowane dwutomowe wydawnictwo dotyczące kolekcji Muzeum Narodo-
wego, autorstwa Feliksa Kopery z 1923 r. w nocie dotyczącej zbioru złotnictwa zawiera
wzmiankę o łyżkach i ich zbiorową ilustrację7.
Po połowie XX w. liczna kolekcja łyżek Muzeum stanowiła już ciekawy i różnorodny
materiał do badań nad złotnictwem polskim XVI i XVII w. Próbę analizy porównawczej
i wstępnej syntezy podjęła Bronisława Marekowska, która w 1954 r. przedstawiła opraco-
wany materiał w Rozprawach i Sprawozdaniach Muzeum Narodowego w Krakowie. Tekst
zawiera podział typologiczny łyżek na cztery grupy z dokładną analizą poszczególnych
przykładów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Czartory-
skich8.
Nowe nabytki, w tym również łyżki pozyskane w latach 50. i 60. XX w., zaprezentowano
na wystawie i w wydawnictwie Muzeum Narodowego w Poznaniu obejmującym najcen-
niejsze zakupy z polskich muzeów narodowych9.
Znakowane przykłady łyżek z kolekcji wymienione przez Marekowską wzmiankowano
w publikacjach poświęconych znakom złotniczym lub w monografiach poszczególnych
ośrodków, takich jak Gdańsk, Toruń czy Wilno10.
Ponadto łyżki gdańskie zostały opisane w monografii cechu złotników autorstwa Ireny
Rembowskiej* 11.
Zabytki pochodzące z ormiańskich warsztatów złotniczych posiadają noty katalogowe
w opracowaniach poświęconych zagadnieniom wpływów orientu w sztuce polskiej oraz
aktywności artystycznej i rzemieślniczej Ormian osiadłych w Rzeczypospolitej12.
metntis Patriae...”. Emerykowi Hutten-Czapskiemu w 110. rocznicę śmierci Muzeum Narodowe w Krako-
wie, Kraków 2006, s. 174.
6 Przewodnik po Muzeum im. hrabiego Emeryka Hutten-Czapskiego w Krakowie, Muzeum Narodowe
w Krakowie, Kraków 1908, s. 73, poz. 326-329.
F. Kopera, Muzeum Narodowe w Krakowie. Wybór i opis cenniejszych zabytków, Kraków 1923, t. I,
s. 15, poz. 50, il. 50; F. Kopera, Musee National de Cracovie. Choix et descriptions des oeuvres les plus
importantes, Cracovie 1924,1.1, s. 15, poz. 50, il. 50.
8 B. Marekowska, op. cit., s. 125-148.
9 Nabytki i dary 1945-1967 ze zbiorów Muzeów Narodowych, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznań
1967, s. 88-89, poz. 6-9, poz. 12-13, 15.
10 M. Gradowski, A. Kasprzak-Miler, Złotnicy na ziemiach północnej Polski, cz. I: Województwo
pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, Warszawa 2002, s. 182, t. 34 A; T. Chrzanow-
ski, M. Kornecki, Złotnictwo toruńskie. Studium o wyrobach cechu toruńskiego od wieku XIV do 1832
roku, Warszawa 1988, s. 24; B.R. Vitkauskiene, Złotnictwo wileńskie, ludzie i dzieła, XV-XVIII wiek,
Warszawa 2006, s. 114-115, ił. 5.
11 I. Rembowska, Gdański cech złotników od XIVdo końca XVIII w., Gdańsk 1971, s. 164, 185.
12 Orient w sztuce polskiej, Muzeum Narodowe w Krakowie, czerwiec - październik 1992, red. B. Bie-
drońska-Słotowa, Kraków 1992, s. 90, poz. II/103-II/105, (oprać. K. Podniesińska); The Orient in
polish art. Catalogue of the exhibition, National Museum in Cracow, June - October 1992, Cracow 1992,
s. 34, II/103-11/105; Ormianie Polscy. Odrębność i asymilacja, red. B. Biedrońska-Słota, Muzeum Na-
rodowe w Krakowie, Kraków 1999, s. 109-110, poz. 126-128.
Opis kilku łyżek ze znaczącego zbioru rzemiosła artystycznego Stanisława Ursyn-Ru-
sieckiego znalazł miejsce w Przewodniku zawierającym zbiory eksponowane w Muzeum
Czapskich6. Ilustrowane dwutomowe wydawnictwo dotyczące kolekcji Muzeum Narodo-
wego, autorstwa Feliksa Kopery z 1923 r. w nocie dotyczącej zbioru złotnictwa zawiera
wzmiankę o łyżkach i ich zbiorową ilustrację7.
Po połowie XX w. liczna kolekcja łyżek Muzeum stanowiła już ciekawy i różnorodny
materiał do badań nad złotnictwem polskim XVI i XVII w. Próbę analizy porównawczej
i wstępnej syntezy podjęła Bronisława Marekowska, która w 1954 r. przedstawiła opraco-
wany materiał w Rozprawach i Sprawozdaniach Muzeum Narodowego w Krakowie. Tekst
zawiera podział typologiczny łyżek na cztery grupy z dokładną analizą poszczególnych
przykładów ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Muzeum Czartory-
skich8.
Nowe nabytki, w tym również łyżki pozyskane w latach 50. i 60. XX w., zaprezentowano
na wystawie i w wydawnictwie Muzeum Narodowego w Poznaniu obejmującym najcen-
niejsze zakupy z polskich muzeów narodowych9.
Znakowane przykłady łyżek z kolekcji wymienione przez Marekowską wzmiankowano
w publikacjach poświęconych znakom złotniczym lub w monografiach poszczególnych
ośrodków, takich jak Gdańsk, Toruń czy Wilno10.
Ponadto łyżki gdańskie zostały opisane w monografii cechu złotników autorstwa Ireny
Rembowskiej* 11.
Zabytki pochodzące z ormiańskich warsztatów złotniczych posiadają noty katalogowe
w opracowaniach poświęconych zagadnieniom wpływów orientu w sztuce polskiej oraz
aktywności artystycznej i rzemieślniczej Ormian osiadłych w Rzeczypospolitej12.
metntis Patriae...”. Emerykowi Hutten-Czapskiemu w 110. rocznicę śmierci Muzeum Narodowe w Krako-
wie, Kraków 2006, s. 174.
6 Przewodnik po Muzeum im. hrabiego Emeryka Hutten-Czapskiego w Krakowie, Muzeum Narodowe
w Krakowie, Kraków 1908, s. 73, poz. 326-329.
F. Kopera, Muzeum Narodowe w Krakowie. Wybór i opis cenniejszych zabytków, Kraków 1923, t. I,
s. 15, poz. 50, il. 50; F. Kopera, Musee National de Cracovie. Choix et descriptions des oeuvres les plus
importantes, Cracovie 1924,1.1, s. 15, poz. 50, il. 50.
8 B. Marekowska, op. cit., s. 125-148.
9 Nabytki i dary 1945-1967 ze zbiorów Muzeów Narodowych, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznań
1967, s. 88-89, poz. 6-9, poz. 12-13, 15.
10 M. Gradowski, A. Kasprzak-Miler, Złotnicy na ziemiach północnej Polski, cz. I: Województwo
pomorskie, kujawsko-pomorskie i warmińsko-mazurskie, Warszawa 2002, s. 182, t. 34 A; T. Chrzanow-
ski, M. Kornecki, Złotnictwo toruńskie. Studium o wyrobach cechu toruńskiego od wieku XIV do 1832
roku, Warszawa 1988, s. 24; B.R. Vitkauskiene, Złotnictwo wileńskie, ludzie i dzieła, XV-XVIII wiek,
Warszawa 2006, s. 114-115, ił. 5.
11 I. Rembowska, Gdański cech złotników od XIVdo końca XVIII w., Gdańsk 1971, s. 164, 185.
12 Orient w sztuce polskiej, Muzeum Narodowe w Krakowie, czerwiec - październik 1992, red. B. Bie-
drońska-Słotowa, Kraków 1992, s. 90, poz. II/103-II/105, (oprać. K. Podniesińska); The Orient in
polish art. Catalogue of the exhibition, National Museum in Cracow, June - October 1992, Cracow 1992,
s. 34, II/103-11/105; Ormianie Polscy. Odrębność i asymilacja, red. B. Biedrońska-Słota, Muzeum Na-
rodowe w Krakowie, Kraków 1999, s. 109-110, poz. 126-128.