DOI Heft:
Prace konserwatorskie
DOI Artikel:Marcinkowski, Wojciech: Madonna z Rzepiennika Biskupiego: Stan i perspektywa badań
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.21225#0183
Wojciech Marcinkowski
Muzeum Narodowe w Krakowie
Madonna z Rzepiennika Biskupiego
Stan i perspektywa badań
„Jak donoszą dzienniki, kilku znawców sztuki krakowskiego Muzeum Narodowego, zwie-
dzając w ostatnich czasach starodawne kościoły w powiecie gorlickim, natrafiło w jednym
z nich na cały skład próchniejących już figur świętych. Jak stwierdzili konserwatorzy, fi-
gury te pochodzą z w. XV i XVI. Ponadto konserwatorzy krakowskiego Muzeum Narodo-
wego odkryli rzeźby przedstawiające olbrzymią wartość. Posągi świętych i rzeźby stano-
wią archeologiczny zabytek i należą do okazów staropolskiej rzeźby figuralnej. Skarby te
sprowadzono do Krakowa, gdzie w Muzeum Narodowem przystąpiono do odczyszczenia
figur. Niektóre figury zupełnie już odczyszczone, przedstawiają się jako pierwszorzędne
dzieła sztuki snycerskiej o wspaniałej polichromii. Po zupełnem odnowieniu rzeźby znajdą
pomieszczenie w Muzeum Narodowem”1. Tak przedstawiają się okoliczności pozyskania
do Muzeum Narodowego w Krakowie w połowie 1923 r. zespołu osiemnastu rzeźb i frag-
mentów snycerskich z Rzepiennika Biskupiego, miejscowości na granicy powiatu tarnow-
skiego i gorlickiego. W tej liczbie do Muzeum trafiło kilka rzeczywiście wybitnych rzeźb
gotyckich: popiersie Chrystusa błogosławiącego będące fragmentem Osiołka Palmowego2,
Matka Boska Bolesna i Św. Jan Ewangelista - figury asystencyjne Ukrzyżowania z belki tę-
czowej kościoła pw. św. Klemensa w Rzepienniku Biskupim3 oraz dwie figury siedzących
Ojców Kościoła - Św. Biskup - Ambroży lub Augustyn - i Św. Grzegorz Wielki4.
Jednakże najwybitniejsza spośród rzeźb z Rzepiennika Biskupiego znalazła się w Mu-
zeum Narodowym kilkanaście lat wcześniej. Chodzi o Matkę Boską z Dzieciątkiem, na-
1 Starodawne dzieła sztuki, „Ognisko”, 1923, nr 86, s. 3.
2 Nr inw. MNK 1-474, d. nr inw. NI 136.456; zob. M. Lolśnitzer, Veit Stoss. Die Herkunft seiner Kunst,
seine Werke und sein Leben, Leipzig 1912, s. 121; Zabytki Muzeum Narodowego w Krakowie pomieszczone
w Wieży Ratuszowej, Kraków 1924, s. 8, nr kat. 72; F. Kopera, J. Kwiatkowski, Rzeźby z epoki średnio-
wiecza i odrodzenia w Muzeum Narodowem w Krakowie, Kraków 1931, s. 17-19, s. 25, nr kat. 29; W. Wa-
lanus, Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce 1490-1540, Kraków 2006 (Ars Vetus et Nova 21),
przyp. 100 na s. 93 (jako „nieznanego pochodzenia”).
3 Nryinw. MNK 1-475,476, d.nry inw. NI 136.457, NI 136.458; zob. W Marcinkowski, Ukrzyżowanie z Rzepien-
nika Biskupiego, Kraków 2011; http://www.muzeum.krakow.pl/fileadrnin/Pałac_biskupa_Erazma_Ciolka/Mat-
ka%20 Boska%20i%20Sw.%20 Jan%20z%20Rzepiennika_B.pdf, stan z dnia 2012.06.26, tamże dalsza lit.
4 Nry inw. MNK 1-480, 481; d. nry inw. NI 136.462, NI 136.463; zob. S. Tomkowicz, Inwentaryzacja zabyt-
ków Galicji Zachodniej - Powiat gorlicki, „Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej”, t. 1, 1900, s. 294;
Zabytki Muzeum Narodowego w Krakowie..., s. 8, nr kat. 74-75; F. Kopera, J. Kwiatkowski, op. cit.,
s. 33-34, nr kat. 42; M. Kopff, Galeria polskiego malarstwa i rzeźby od XIV-XV11I w., Kraków 1976, s. 34,
nr kat. 59-60; W. Walanus, op. cit., s. 212-215.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Madonna z Rzepiennika Biskupiego
Stan i perspektywa badań
„Jak donoszą dzienniki, kilku znawców sztuki krakowskiego Muzeum Narodowego, zwie-
dzając w ostatnich czasach starodawne kościoły w powiecie gorlickim, natrafiło w jednym
z nich na cały skład próchniejących już figur świętych. Jak stwierdzili konserwatorzy, fi-
gury te pochodzą z w. XV i XVI. Ponadto konserwatorzy krakowskiego Muzeum Narodo-
wego odkryli rzeźby przedstawiające olbrzymią wartość. Posągi świętych i rzeźby stano-
wią archeologiczny zabytek i należą do okazów staropolskiej rzeźby figuralnej. Skarby te
sprowadzono do Krakowa, gdzie w Muzeum Narodowem przystąpiono do odczyszczenia
figur. Niektóre figury zupełnie już odczyszczone, przedstawiają się jako pierwszorzędne
dzieła sztuki snycerskiej o wspaniałej polichromii. Po zupełnem odnowieniu rzeźby znajdą
pomieszczenie w Muzeum Narodowem”1. Tak przedstawiają się okoliczności pozyskania
do Muzeum Narodowego w Krakowie w połowie 1923 r. zespołu osiemnastu rzeźb i frag-
mentów snycerskich z Rzepiennika Biskupiego, miejscowości na granicy powiatu tarnow-
skiego i gorlickiego. W tej liczbie do Muzeum trafiło kilka rzeczywiście wybitnych rzeźb
gotyckich: popiersie Chrystusa błogosławiącego będące fragmentem Osiołka Palmowego2,
Matka Boska Bolesna i Św. Jan Ewangelista - figury asystencyjne Ukrzyżowania z belki tę-
czowej kościoła pw. św. Klemensa w Rzepienniku Biskupim3 oraz dwie figury siedzących
Ojców Kościoła - Św. Biskup - Ambroży lub Augustyn - i Św. Grzegorz Wielki4.
Jednakże najwybitniejsza spośród rzeźb z Rzepiennika Biskupiego znalazła się w Mu-
zeum Narodowym kilkanaście lat wcześniej. Chodzi o Matkę Boską z Dzieciątkiem, na-
1 Starodawne dzieła sztuki, „Ognisko”, 1923, nr 86, s. 3.
2 Nr inw. MNK 1-474, d. nr inw. NI 136.456; zob. M. Lolśnitzer, Veit Stoss. Die Herkunft seiner Kunst,
seine Werke und sein Leben, Leipzig 1912, s. 121; Zabytki Muzeum Narodowego w Krakowie pomieszczone
w Wieży Ratuszowej, Kraków 1924, s. 8, nr kat. 72; F. Kopera, J. Kwiatkowski, Rzeźby z epoki średnio-
wiecza i odrodzenia w Muzeum Narodowem w Krakowie, Kraków 1931, s. 17-19, s. 25, nr kat. 29; W. Wa-
lanus, Późnogotycka rzeźba drewniana w Małopolsce 1490-1540, Kraków 2006 (Ars Vetus et Nova 21),
przyp. 100 na s. 93 (jako „nieznanego pochodzenia”).
3 Nryinw. MNK 1-475,476, d.nry inw. NI 136.457, NI 136.458; zob. W Marcinkowski, Ukrzyżowanie z Rzepien-
nika Biskupiego, Kraków 2011; http://www.muzeum.krakow.pl/fileadrnin/Pałac_biskupa_Erazma_Ciolka/Mat-
ka%20 Boska%20i%20Sw.%20 Jan%20z%20Rzepiennika_B.pdf, stan z dnia 2012.06.26, tamże dalsza lit.
4 Nry inw. MNK 1-480, 481; d. nry inw. NI 136.462, NI 136.463; zob. S. Tomkowicz, Inwentaryzacja zabyt-
ków Galicji Zachodniej - Powiat gorlicki, „Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej”, t. 1, 1900, s. 294;
Zabytki Muzeum Narodowego w Krakowie..., s. 8, nr kat. 74-75; F. Kopera, J. Kwiatkowski, op. cit.,
s. 33-34, nr kat. 42; M. Kopff, Galeria polskiego malarstwa i rzeźby od XIV-XV11I w., Kraków 1976, s. 34,
nr kat. 59-60; W. Walanus, op. cit., s. 212-215.