Mercuriale, Girolamo; Coriolanus, Christophorus [Ill.]: Hieronymi Mercvrialis ... De arte gymnastica libri sex: in quibus exercitationum omnium vetustarum genera, loca, modi, facultates, & quidquid denique ad corporis humani exercitationes pertinet diligenter explicatur (Amstelodami, 1672) [Cicognara, 1713]

1-2 Hieronymi M e R C V R r A L I s

acquirendi, atque tttendu Dixi hujus artis taiem dTe flnem, non,
solum ut plenam atque perfedam , quantum fieri potest,
definitionem reddercrn, verum etiam ut hanc scientiam ab
aliis, qute similem formam obtinent, differentcm ostenderem :
Namludiomnesantiquorum , tam Grtecorum, quam Roma-
norum, necnonetiam tota athietica ipsa, atque exercitatio-
ncsgratiabelli fadte circaomnesfcre exercitationes versantur,
circa quas gymnastica medica, ut in sequentibus sum demon-
straturus, quando in singuiis exercitationum generibus decla-
randis quomodo in unaquaque gymnastica iocum habuerint
separatim pianum faciam: nihilominus magnopcre inter se
discrepant, causaque talis differentias nulla alia existit piveter
finem stnguiarum, quo fine onines facultates distingui scripstt
Aristoteies : Nam iudorum finis erat religio quxdam, qua
Antiqui opinabantur sese Diis rem gratam illis ludis tanquam
promissam faduros: eratquoque populivoluptas,cuimaxime
<k respublics & Reges ac Imperatores studebant, quo ho-
mines voluptate demulsi in officio continerentur: unde ludo-
rum exercitatoribus tantum honorem tributum esfe scribit
lib. 16. C3P.4. plinius, ut, dum eos inirent, femper ajfurgi -, etinm tib SenMu,
in more ejjet, necnon fedendi jns m proximo SenMm , ntque vo-
cntio rrmnerum or/mmm ssis, patribusque Jr ttvispaternis, quod
tamen servis, quando ilii stmiles ludos inibant,concesfum fuissc
minime credo. De hisvero iudis quicumque aliquid cogno-
scereoptaverit, librum OnuphriiPanvini Veronensis habebit,
qui omnium diligentistime, nt est ipse omnium seculinostri
in historiis longe versatissimus, hanc materiam tra&avit.
Athieticafinemhabuitrobur, utiliiusvi postet athleta adver-
sarium superare, & coronam pnrmiaque propostta consequi:
quamvis etiam apncl Graxos & Latinos nonnunquam athletae
vocati sunt, tam iili qui in ludis., quam qui extra ludos prcemii
gratia certabant , quos omnes subnomine vitioste gymnastica;
(dequa inferius loquemur) Galenus complexus est : Ceterum
qui gratia beili exercitationes prasdi&as obibant, id nonob
aliud agebant, nisi qixo agilitatem ac peritiam compararent,
quibus postea, cuni oportcbat, hostxs in pugna vincere possent,
axque harum exercitationum discipiina usque adeo severa apud

maiores :■