Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Koninklijke Nederlandse Oudheidkundige Bond [Hrsg.]
Oudheidkundig jaarboek — 3. Ser. 1.1921

DOI Artikel:
Por, Jacob: Middeleeuwsch beeldhouwwerk in het kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente te Nisse (Z.)
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.19958#0044

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
28

MIDDELEEUWSCH BEELDHOUWWERK IN HET

de bovenste armen van het Andreaskruis, dat door de vast omsluitende dunne
vingers gedragen wordt.

Zoo zijn alle koppen geheel verschillend gesneden en is bij ieder iets persoonlijks
eigenaardigs tot uiting gebracht, dat hem van de anderen onderscheidt. Bij Jacobus
Zebedeus spreekt de breede neus met opgetrokken neusvleugels en gesloten mond
het meest. Bij Thomas is het aangezicht lang en smal, de oogen staren in het on-
zekere en de mond is tot vragen geneigd. Bij Philippus is het gezicht breed, het
gefronste voorhoofd zonder haar stuit tegen den ronden rand. De angstig bevreesde
oogen zijn dicht bij het dunne neusbeen geplaatst, de punt der neus is breed en de
mond onrustig.

Het vriendelijke aangezicht van Jacobus Alpheus heeft daartegenover gelijk-
matige trekken, sterke neus, zachte jukbeenderen, een hoog voorhoofd en een in
twee punten gekrulden baard. Zoo geeft deze apostel het beeld van den Zaligmaker'?
de Heere wandelende tusschen zijne Jongeren.

Het hoofdhaar van Bartholomeus is onrustig, bijna wild, de oogen zijn wijd
geopend, de wenkbrauwen opgetrokken. De bijna lachende mond is nog gesloten,
maar reeds tot spreken bereid. Bij dezen kop getuigt iedere trek van temperament
en geestdrift.

Mattheus is weer geheel anders, het groote hoofd vult den geheelen cirkel.
Iedere vorm is zacht; harde en hoekige lijnen zijn zooveel mogelijk vermeden om de
goedaardige uitdrukking van de oogen en den vooruitgeschoven glimlachenden mond
te ondersteunen. Bij Judas Thaddeus is het hoofd klein en hoekig en geheel door
hoofdhaar en baard omgeven. — Bij Simon Zelotes zijn de vormen weer zacht en
vriendelijk zonder plooien of rimpels, het voorhoofd is glad en de wangen zijn rond.
De mond is even geopend, de oogen zijn rustig. Het streng gevormde hoofdhaar en
de baard doen het ingetogen karakter nog meer uitkomen. De harmonie en de
tegenstelling in den vorm en hare bewerking doen dezen Apostel als een der edelsten
kennen. — Als een caricatuur is het overgroote hoofd van Judas Iskarioth. De oogen
zijn wijd geopend, de wenkbrauwen gefronst en de neusvleugels zijn opgetrokken.
Een grijnslach speelt om den mond. De hals is afgesneden en het hoofdhaar wild.
Deze kop is afschrikwekkend als een oud Medusahoofd; hij is geteekend als de
verrader zijns Meesters.

Als groot sluitstuk is op een groene schijf van 53'/2 c.M. middellijn de kroning
van Maria weergegeven. Het borstbeeld van God den Vader is als een bisschop in
een rooden mantel gekleed, met op het hoofd een mijter. Met de linkerhand drukt
hij den wereldbol met kruis aan de borst. In de rechterhand houdt hij de gouden
kroon boven het hoofd van Maria. Maria is in een eenvoudig blauw kleed gehuld.
Zij heeft de handen saamgesloten, en het goudgele haar golvend over de schouders
hangende. De aangezichten zijn ernstig. De plooien der kleederen zijn eenvoudig,
recht of geknikt gesneden. Alle lijnen zijn streng, tot op het eenvoudigste terugge-
bracht. Alle overtollige of opdringende vormen zijn vermeden, ’t gekunstelde of
gezochte is ter zijde gesteld. De eenvoud verhoogt den ernst van het tafereel. Dit
 
Annotationen