DOI Artikel:
Oszczanowski, Piotr: "Gdańszczanin we Wrocławiu": czy można mówić o ekspozyturze sztuki gdańskiej we Wrocławiu na przełomie XVI i XVII wieku?
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.42239#0103
11. Dwóch Polaków - dekoracja
rzeźbiarska portalu zajazdu
„Zum grossen Meerschiff" przy
ul. Ruskiej 28 we Wrocławiu.
Rzeźbiarz wrocławski. Piasko-
wiec, pocz. XVII w., stan z ok.
1900 r. Do 1945 zbiory Śląskiego
Muzeum Rzemiosła i Starożyt-
ności we Wrocławiu
Czy można
mówić
o ekspozytu-
rze sztuki
gdańskiej we
Wrocławiu
na przełomie
XVI i XVII
wieku?
przez Tomasza Tretera w roku 158840. „Wrocławski" miedzioryt został wy-
konany lub wydany (?) przez Christiana Eberhardta41 w roku 1644 i opatrzony de-
dykaq'ą dla Władysława IV Wazy (il. 13)42. Jest to z pewnością jedna z najle-
pszych wariacji tego, przewidzianego do klasycznych zadań propagandowych,
druku ulotnego43. Z wieku XVTI pochodzi także zapoznany miedzioryt au-
torstwa wrocławskiego artysty Jakoba Lindnitza (1618-1676), którego treść jest
najlepszym dowodem na śląską fascynację szlachtą polską (ił. 14)44. Grafika ta jest
ilustracją tytułową książki Macieja Dobrackiego zwanego Gutthaeterem (ok.
39 Na temat właściciela tej kolekcji por. - H. Wendt Der Breslauer Syndikus Dr. Andreas Assig (1618-1676) und
seine Ouellensdmmlung, „Zeitschrift des Vereins fur Geschichte und Alterthum Schlesiens" Bd. XXXVI: 1901, s.
135-158.
411 A. Assig, Collectaneorium Tomus 1, Vratislaviae ca. 1670, fol. 8r (Archiwum Państwowe we Wrocławiu,
Akta Miasta Wrocławia, sygn. E 2,4).
41 U dołu karty znajduje się Sygnatura „Christian Eberhardt Anno. M. DCXL. IV.". Niestety nie potrafiłem
ustalić kim był ten człowiek. Nie udało mi się znaleźć jego biogramu w żadnym leksykonie grafiki. Sprawą
otwartą pozostaje więc pytanie - czy był to Ślązak i czy jest to grafika wykonana na terenie Wrocławia. Warto
jednak dodać, że w zbiorach Biblioteki Narodowej w Paryżu znajdują się dwa druki wydane przez osobę
posiadającą identyczne imię i nazwisko. Ukazały się one w Helmstadt w 1663 i 1666 r. - por. Catalogue generał
des limes imprimes de la Bibliotheąue Nationale. Auteurs. t. XLVI, Paris 1929, szp. 561 i 564.
42 Zamieszczony tu owalny portret Władysława IV Wazy wykonany został prawdopodobnie na podstawie
jednego z sztychów autorstwa Jeremiasa Falcka z lat czterdziestych XVII w. - por. Władysław IV w grafice XVII
i XVIII wieku. Katalog wystawowy. Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork 1987, s. 21, nr kat 37 i 38.
43 Na temat treterowskiego pierwowzoru oraz późniejszych wersji tej grafiki (m.in. Mathaeusa Meriana St.
z lat około 1620-1625, Jaena Le Clerca (de Cleve) z 1614 r., sztychu sygnowanego „Thomas Treter inv. //
Johannes Pannis Bruxellensis excudit 1617 a." oraz grafiki Jacquesa Honervogta z 1648 roku) zob. - J. Umiński
Zapomniany rysownik i rytownik polski XVI w., ks. Tomasz Treter i jego „Theatrum oirtutum D. Stanislai Hosii",
„Collectanea Theologica" XIII: Lwów 1932, F. 1-2, s. 36-38, nr 18, s. 24-26; - S. Komornicki Essai d'une
iconographie du Roi ftienne Batory, [w:] Etienne Batory, Roi de Pologne, Prince de Transyhanie, Kraków 1935,
s. 475-478, poz. 63, 64a, 64b, 65, 66; - K. Estreicher Bibliografia polska, t. XXXI, Kraków 1936, s. 313-314; -
J. Ruszczycówna Z badań nad ikonografią Władysława Jagiełły i Zygmunta Augusta, „Rocznik Muzeum
Narodowego w Warszawie" XXIII: 1979, s. 225-231; - J.A.. Chrościcki Sztuka i polityka. Funkcje propagandowe
sztuki w epoce Wazów 1587-1668, Warszawa 1983, s. 40-41; - T. Chrzanowski Działalność artystyczna Tomasza
Tretera, Warszawa 1984, s. 160-163.
44 Na temat tego grafika i jego twórczości zob. - Oszczanowski, Gromadzki, op. cit., s. 115.
101
rzeźbiarska portalu zajazdu
„Zum grossen Meerschiff" przy
ul. Ruskiej 28 we Wrocławiu.
Rzeźbiarz wrocławski. Piasko-
wiec, pocz. XVII w., stan z ok.
1900 r. Do 1945 zbiory Śląskiego
Muzeum Rzemiosła i Starożyt-
ności we Wrocławiu
Czy można
mówić
o ekspozytu-
rze sztuki
gdańskiej we
Wrocławiu
na przełomie
XVI i XVII
wieku?
przez Tomasza Tretera w roku 158840. „Wrocławski" miedzioryt został wy-
konany lub wydany (?) przez Christiana Eberhardta41 w roku 1644 i opatrzony de-
dykaq'ą dla Władysława IV Wazy (il. 13)42. Jest to z pewnością jedna z najle-
pszych wariacji tego, przewidzianego do klasycznych zadań propagandowych,
druku ulotnego43. Z wieku XVTI pochodzi także zapoznany miedzioryt au-
torstwa wrocławskiego artysty Jakoba Lindnitza (1618-1676), którego treść jest
najlepszym dowodem na śląską fascynację szlachtą polską (ił. 14)44. Grafika ta jest
ilustracją tytułową książki Macieja Dobrackiego zwanego Gutthaeterem (ok.
39 Na temat właściciela tej kolekcji por. - H. Wendt Der Breslauer Syndikus Dr. Andreas Assig (1618-1676) und
seine Ouellensdmmlung, „Zeitschrift des Vereins fur Geschichte und Alterthum Schlesiens" Bd. XXXVI: 1901, s.
135-158.
411 A. Assig, Collectaneorium Tomus 1, Vratislaviae ca. 1670, fol. 8r (Archiwum Państwowe we Wrocławiu,
Akta Miasta Wrocławia, sygn. E 2,4).
41 U dołu karty znajduje się Sygnatura „Christian Eberhardt Anno. M. DCXL. IV.". Niestety nie potrafiłem
ustalić kim był ten człowiek. Nie udało mi się znaleźć jego biogramu w żadnym leksykonie grafiki. Sprawą
otwartą pozostaje więc pytanie - czy był to Ślązak i czy jest to grafika wykonana na terenie Wrocławia. Warto
jednak dodać, że w zbiorach Biblioteki Narodowej w Paryżu znajdują się dwa druki wydane przez osobę
posiadającą identyczne imię i nazwisko. Ukazały się one w Helmstadt w 1663 i 1666 r. - por. Catalogue generał
des limes imprimes de la Bibliotheąue Nationale. Auteurs. t. XLVI, Paris 1929, szp. 561 i 564.
42 Zamieszczony tu owalny portret Władysława IV Wazy wykonany został prawdopodobnie na podstawie
jednego z sztychów autorstwa Jeremiasa Falcka z lat czterdziestych XVII w. - por. Władysław IV w grafice XVII
i XVIII wieku. Katalog wystawowy. Muzeum Zamkowe w Malborku, Malbork 1987, s. 21, nr kat 37 i 38.
43 Na temat treterowskiego pierwowzoru oraz późniejszych wersji tej grafiki (m.in. Mathaeusa Meriana St.
z lat około 1620-1625, Jaena Le Clerca (de Cleve) z 1614 r., sztychu sygnowanego „Thomas Treter inv. //
Johannes Pannis Bruxellensis excudit 1617 a." oraz grafiki Jacquesa Honervogta z 1648 roku) zob. - J. Umiński
Zapomniany rysownik i rytownik polski XVI w., ks. Tomasz Treter i jego „Theatrum oirtutum D. Stanislai Hosii",
„Collectanea Theologica" XIII: Lwów 1932, F. 1-2, s. 36-38, nr 18, s. 24-26; - S. Komornicki Essai d'une
iconographie du Roi ftienne Batory, [w:] Etienne Batory, Roi de Pologne, Prince de Transyhanie, Kraków 1935,
s. 475-478, poz. 63, 64a, 64b, 65, 66; - K. Estreicher Bibliografia polska, t. XXXI, Kraków 1936, s. 313-314; -
J. Ruszczycówna Z badań nad ikonografią Władysława Jagiełły i Zygmunta Augusta, „Rocznik Muzeum
Narodowego w Warszawie" XXIII: 1979, s. 225-231; - J.A.. Chrościcki Sztuka i polityka. Funkcje propagandowe
sztuki w epoce Wazów 1587-1668, Warszawa 1983, s. 40-41; - T. Chrzanowski Działalność artystyczna Tomasza
Tretera, Warszawa 1984, s. 160-163.
44 Na temat tego grafika i jego twórczości zob. - Oszczanowski, Gromadzki, op. cit., s. 115.
101