DOI article:
Oszczanowski, Piotr: Philipp Sauerland - zapomniany malarz gdańskiego i wrocławskiego baroku
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.42239#0136
Piotr
Oszczanowski
8. Portret Gottfrieda Benjamina Preussa
(1684-1719). Wg obrazu P. Sauerlanda
sztychował Johann Oertel, 1720 r. Bi-
blioteka Uniwersytecka we Wrocławiu
9. Portret Samuela Grassa St. (1653-1730).
Wg obrazu P. Sauerlanda sztychował Johann
Tscherning, 1730 r. Biblioteka Uniwersytecka
we Wrocławiu
Tym co wyróżnia Sauerlanda spośród kilkudziesięciu malarzy czyn-
nych za jego życia w stolicy Śląska to uznanie, jakie zdobył dzięki swoim
martwym naturom. Trudno sobie wyrobić zdanie na ten temat w momen-
cie, gdy znamy zaledwie dwa ich przykłady (kat. nr I. 2, il. 2 i 3 oraz kat.
nr IV. 9, il. 13). Jednak wymowny jest fakt, ze artysta wykonuje w wieku
XVIII dzieła, których tematyka powszechnie fascynowała malarzy i ich
potencjalnych klientów przeszło 50 lat temu, a w Holandii była popularna
już po roku 1650.20 I w tym wypadku dochodzi do głosu wrocławski
prowincjonalizm. Obrazy z Hamburga i niegdyś w kolekcji Korna we
Wrocławiu oraz opisy innych dzieł o tej tematyce potwierdzają zależność
prac artysty od obcych wzorów. Nieprzypadkowo zatem kojarzono je
z dziełami J. Fyta lub M. de Hondecoetera. Zwłaszcza martwe natury
tego ostatniego malarza wielokrotnie przypominają obraz Sauerlanda
w hamburskiej Kunsthalle (kat. nr IV.9, il. 13)21. Także podkreślane
podobieństwo wizerunku konia jabłowitego pędzla Sauerlanda (kat. nr
211 Na ten temat zob. np. - Stilleben in Europa. Westfalisch.es Landesmuseum fiir Kunst und Kunstgeschichte
Munster, 25.11. 1979 - 24.02. 1980 - Staatliche Kunsthalle Baden-Baden, 15.03 - 15.06. 1980. Katalog, Baden-Baden
1979; - Das Stilleben und seine Gegenstand. Eine Gemeinschaftsausstellung von Museen aus der UDSSR, der tSSR und
der DDR. 23. September bis 30. Nouember 1983, Dresden - Albertinum 1983; - C. Grimm Stilleben. Die
niederldndischen und deutschen Meister, Belser Verlag, Stuttgart - Ztirich 1993; - E. Gemar-Koeltzsch Holldndische
Stillebenmaler im 17. Jahrhundert. Luca Bild-Lexikon, 2. Bde, Luca Bde, Verlag Lungen 1995
21 Szczególnie dobrze to widać, gdy za porównanie posłuży np. Myśliwska martwa natura z zającem ze
zbiorów amsterdamskiego Rijksmuseum (nr inw. A 694). Na temat tego obrazu zob. - Gemar-Koeltzsch, op.
cit., Bd. 2, s. 501, nr 176/8.
134
Oszczanowski
8. Portret Gottfrieda Benjamina Preussa
(1684-1719). Wg obrazu P. Sauerlanda
sztychował Johann Oertel, 1720 r. Bi-
blioteka Uniwersytecka we Wrocławiu
9. Portret Samuela Grassa St. (1653-1730).
Wg obrazu P. Sauerlanda sztychował Johann
Tscherning, 1730 r. Biblioteka Uniwersytecka
we Wrocławiu
Tym co wyróżnia Sauerlanda spośród kilkudziesięciu malarzy czyn-
nych za jego życia w stolicy Śląska to uznanie, jakie zdobył dzięki swoim
martwym naturom. Trudno sobie wyrobić zdanie na ten temat w momen-
cie, gdy znamy zaledwie dwa ich przykłady (kat. nr I. 2, il. 2 i 3 oraz kat.
nr IV. 9, il. 13). Jednak wymowny jest fakt, ze artysta wykonuje w wieku
XVIII dzieła, których tematyka powszechnie fascynowała malarzy i ich
potencjalnych klientów przeszło 50 lat temu, a w Holandii była popularna
już po roku 1650.20 I w tym wypadku dochodzi do głosu wrocławski
prowincjonalizm. Obrazy z Hamburga i niegdyś w kolekcji Korna we
Wrocławiu oraz opisy innych dzieł o tej tematyce potwierdzają zależność
prac artysty od obcych wzorów. Nieprzypadkowo zatem kojarzono je
z dziełami J. Fyta lub M. de Hondecoetera. Zwłaszcza martwe natury
tego ostatniego malarza wielokrotnie przypominają obraz Sauerlanda
w hamburskiej Kunsthalle (kat. nr IV.9, il. 13)21. Także podkreślane
podobieństwo wizerunku konia jabłowitego pędzla Sauerlanda (kat. nr
211 Na ten temat zob. np. - Stilleben in Europa. Westfalisch.es Landesmuseum fiir Kunst und Kunstgeschichte
Munster, 25.11. 1979 - 24.02. 1980 - Staatliche Kunsthalle Baden-Baden, 15.03 - 15.06. 1980. Katalog, Baden-Baden
1979; - Das Stilleben und seine Gegenstand. Eine Gemeinschaftsausstellung von Museen aus der UDSSR, der tSSR und
der DDR. 23. September bis 30. Nouember 1983, Dresden - Albertinum 1983; - C. Grimm Stilleben. Die
niederldndischen und deutschen Meister, Belser Verlag, Stuttgart - Ztirich 1993; - E. Gemar-Koeltzsch Holldndische
Stillebenmaler im 17. Jahrhundert. Luca Bild-Lexikon, 2. Bde, Luca Bde, Verlag Lungen 1995
21 Szczególnie dobrze to widać, gdy za porównanie posłuży np. Myśliwska martwa natura z zającem ze
zbiorów amsterdamskiego Rijksmuseum (nr inw. A 694). Na temat tego obrazu zob. - Gemar-Koeltzsch, op.
cit., Bd. 2, s. 501, nr 176/8.
134