DOI Artikel:
Kowalska, Helena: Uwagi na marginesie eseju o kolekcjonerstwie gdańskim
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.42239#0162
Helena kła pieczołowitością wnętrze Artusowego Dworu. W lewym rogu
Kowalska malowidła widoczny jest posąg Augusta III Sasa, który od chwili jego
wystawienia w roku 1755 zajmował centralne miejsce hali gdańskiego
Dworu. Autorka hasła do katalogu Aurea Porta..., omawiająca ten obraz,
napisała: „z niewiadomych nam przyczyn posąg Augusta III - usytuo-
wany zawsze w centralnym punkcie hali - artysta przeniósł w obrazie do
pn.- zach. naroża...[i dalej:]...Być może w czasie wizyty Quaglia w Gdań-
sku rzeźba ta została usunięta w kąt na czas remontu../'35.
Wyjaśnienie tego faktu znajdujemy w przewodniku po Gdańsku zl843 roku,
w którym autor pisze, że marmurowy posąg króla przeszkadzał tańczącym
i ucztującym uczestnikom licznych uroczystości odbywających się w tym czasie
w Dworze Artusa i dlatego został przesunięty w „ruhe-Ecke" - spokojny kąt.
Wyraża również ubolewanie nad niewdzięcznością gdańszczan, którzy nie
pamiętają zasług króla dla miasta - potwierdzenia jego wszystkich
przywilejów36. Podobnego zdania był również Johann Carl Schulz, który także
wyraża ubolewanie, że marmurowy posąg Augusta DI został usunięty z jego
wcześniejszego miejsca, w którym tak efektownie się prezentował3'.
W przesunięciu pomnika odegrać mogły pewną rolę również wzajem-
ne animozje między saskimi Wettinami a pruskimi Hohenzollernami.
Może nie chciano drażnić odwiedzającego często Gdańsk w latach dwu-
dziestych i trzydziestych następcę tronu (późniejszego Fryderyka Wilhe-
lma IV) widokiem posągu króla z dynastii Wettinów?
; Aurea Porta..., s. 177, III, 9. t. 2: Katalog.
3h H. Bartholdi Humoristischer Fremdenfuehrer durch Danzig und seine romantischen Umgebungen, Danzig 1843,
s. 20: „...Auf der linken Seite des Balkons steht die Marmorstatue Koenig August III. in bescheidener
Zurueckgezogenheit hinter einem eisemen Gitterchen. Er hatte den Kaufherrn von Danzig viel Gut's gethan
und ihrer Rechte gewahret, weshalb sie ihm dies Bildniss errichteten und unter vielen Feierlichkeiten in der
Mitte der Halle aufstellen liessen. Spaeter war,s den Enkeln im Wege bei Tanz und Speise wurde in seine
Ruhe-Ecke verwiesen".
37 J.C. Schulz Ueber alterthuemliche Gegenstaende der bildenden Kunst in Danzig..., Danzig 1841, s. 15:„...sehr
bedaure ich aber dass die Marmorstatue August III. ihren frueheren Platz in der Mitte Saales hat raeumen und
mit einem unzweckmaesigern in einem Winkel desselben vor wenigen Jahren vertauschen muessen. An ihrem
frueheren Platze war diese weisse Marmorstatue sehr wohl berechnet, dema nachdem die frueheren zierlichen
Sitze und Baenke des Trinkgelages weggeraeumt waren ...".
Kowalska malowidła widoczny jest posąg Augusta III Sasa, który od chwili jego
wystawienia w roku 1755 zajmował centralne miejsce hali gdańskiego
Dworu. Autorka hasła do katalogu Aurea Porta..., omawiająca ten obraz,
napisała: „z niewiadomych nam przyczyn posąg Augusta III - usytuo-
wany zawsze w centralnym punkcie hali - artysta przeniósł w obrazie do
pn.- zach. naroża...[i dalej:]...Być może w czasie wizyty Quaglia w Gdań-
sku rzeźba ta została usunięta w kąt na czas remontu../'35.
Wyjaśnienie tego faktu znajdujemy w przewodniku po Gdańsku zl843 roku,
w którym autor pisze, że marmurowy posąg króla przeszkadzał tańczącym
i ucztującym uczestnikom licznych uroczystości odbywających się w tym czasie
w Dworze Artusa i dlatego został przesunięty w „ruhe-Ecke" - spokojny kąt.
Wyraża również ubolewanie nad niewdzięcznością gdańszczan, którzy nie
pamiętają zasług króla dla miasta - potwierdzenia jego wszystkich
przywilejów36. Podobnego zdania był również Johann Carl Schulz, który także
wyraża ubolewanie, że marmurowy posąg Augusta DI został usunięty z jego
wcześniejszego miejsca, w którym tak efektownie się prezentował3'.
W przesunięciu pomnika odegrać mogły pewną rolę również wzajem-
ne animozje między saskimi Wettinami a pruskimi Hohenzollernami.
Może nie chciano drażnić odwiedzającego często Gdańsk w latach dwu-
dziestych i trzydziestych następcę tronu (późniejszego Fryderyka Wilhe-
lma IV) widokiem posągu króla z dynastii Wettinów?
; Aurea Porta..., s. 177, III, 9. t. 2: Katalog.
3h H. Bartholdi Humoristischer Fremdenfuehrer durch Danzig und seine romantischen Umgebungen, Danzig 1843,
s. 20: „...Auf der linken Seite des Balkons steht die Marmorstatue Koenig August III. in bescheidener
Zurueckgezogenheit hinter einem eisemen Gitterchen. Er hatte den Kaufherrn von Danzig viel Gut's gethan
und ihrer Rechte gewahret, weshalb sie ihm dies Bildniss errichteten und unter vielen Feierlichkeiten in der
Mitte der Halle aufstellen liessen. Spaeter war,s den Enkeln im Wege bei Tanz und Speise wurde in seine
Ruhe-Ecke verwiesen".
37 J.C. Schulz Ueber alterthuemliche Gegenstaende der bildenden Kunst in Danzig..., Danzig 1841, s. 15:„...sehr
bedaure ich aber dass die Marmorstatue August III. ihren frueheren Platz in der Mitte Saales hat raeumen und
mit einem unzweckmaesigern in einem Winkel desselben vor wenigen Jahren vertauschen muessen. An ihrem
frueheren Platze war diese weisse Marmorstatue sehr wohl berechnet, dema nachdem die frueheren zierlichen
Sitze und Baenke des Trinkgelages weggeraeumt waren ...".