DOI Artikel:
Knapiński, Ryszard: Symbol apostolski w doktrynie i w przekazie sztuki średniowiecznej: (wprowadzenie do badań)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27408#0058
54
KS. RYSZARD KNAPINSKI
cji33. Podobnie jak w Psałterzu utrechckim i w Ewangeliarzu Henryka Lwa
wśród reliefów znalazły się alegorie z Psychomachii Prudencjusza. Publikowany
fotomontaż pokazuje, jak mógł wyglądać układ kwater z płockiego zabytku,
ułożony zgodnie z artykułami wiary (ił. 3).
*
Temat Credo rzadko pojawiał się w sztuce w formie kompletnego cyklu.
Pojedyncze sceny należące do tej tematyki występują w cyklach Vitae Christi,
Dziecięctwa Jezusa i w scenach pasyjnych, albo w osobnych przedstawieniach,
jak na przykład: Stworzenie świata i człowieka, Grzech pierworodny, Maiestas
Domini, Sąd Ostateczny, Postacie reprezentantów Kościoła i innych.
Poza Drzwiami płockimi w polskiej sztuce średniowiecznej Wierzę w Boga
występuje dwa razy na Śląsku i raz na Kielecczyźnie, na Warmii i w Zielono-
górskiem. Na Śląsku - w Kałkowie i w Pogorzeli zachowały się fragmenty
malowideł ściennych, należące kiedyś do cyklicznych przedstawień artykułów
Wyznania wiary. Najstarsze z nich znajduje się w kościele parafialnym pod
wezwaniem św. Jerzego w Kałkowie. Kościół zbudowano ok. połowy XIII wie-
ku, a malowidła, o których mowa, pochodzą z ostatniego dwudziestolecia
XIV wieku. Wykonali je ci sami malarze, którzy pracowali przy realizacji fres-
ków w Modliszowie34. Kościół parafialny w Pogorzeli nosi wezwanie Naj-
świętszego Serca Pana Jezusa. Najstarsza wzmianka o nim pochodzi z 1273 ro-
ku. Malowidła powstały w dwóch fazach. W fazie pierwszej zrealizowano malo-
widła na sklepieniu prezbiterium z wyobrażeniem Chrystusa Sędziego, symboli
Ewangelistów i Koronacji Najświętszej Maryi Panny. W fazie drugiej powstały
obrazy cyklu chrystologicznego i Credo. Starsze fragmenty są datowane na
1. połowę XIV wieku, pozostałe na 2. ćwierć XV wieku35. Stosunkowo nie-
dawno odkryto na Kielecczyźnie (1986-1988, K. i H. Gujdowie), w Działoszy-
cach szczątkowo zachowane freski ze scenami Wyznania wiary w medalionach
kościoła pod wezwaniem Świętej Trójcy. Ich datowanie ustalono na 2. ćwierć
XV wieku. Trwają badania nad ich dokładniejszym opracowaniem36.
33 R. K n a p i ń s k i, dz. cyt.
34 A. Karłowska - Kamzowa, Malarstwo śląskie 1250-1450, Wrocław 1979,
s. 119, ił. 39.
35 Tamże, s. 118.
36 W czasie pisania tego tekstu została oddana do druku praca mgr Anny Piaseckiej na temat
wzmiankowanych fresków. Ma zostać opublikowana na łamach „Ochrony zabytków .
KS. RYSZARD KNAPINSKI
cji33. Podobnie jak w Psałterzu utrechckim i w Ewangeliarzu Henryka Lwa
wśród reliefów znalazły się alegorie z Psychomachii Prudencjusza. Publikowany
fotomontaż pokazuje, jak mógł wyglądać układ kwater z płockiego zabytku,
ułożony zgodnie z artykułami wiary (ił. 3).
*
Temat Credo rzadko pojawiał się w sztuce w formie kompletnego cyklu.
Pojedyncze sceny należące do tej tematyki występują w cyklach Vitae Christi,
Dziecięctwa Jezusa i w scenach pasyjnych, albo w osobnych przedstawieniach,
jak na przykład: Stworzenie świata i człowieka, Grzech pierworodny, Maiestas
Domini, Sąd Ostateczny, Postacie reprezentantów Kościoła i innych.
Poza Drzwiami płockimi w polskiej sztuce średniowiecznej Wierzę w Boga
występuje dwa razy na Śląsku i raz na Kielecczyźnie, na Warmii i w Zielono-
górskiem. Na Śląsku - w Kałkowie i w Pogorzeli zachowały się fragmenty
malowideł ściennych, należące kiedyś do cyklicznych przedstawień artykułów
Wyznania wiary. Najstarsze z nich znajduje się w kościele parafialnym pod
wezwaniem św. Jerzego w Kałkowie. Kościół zbudowano ok. połowy XIII wie-
ku, a malowidła, o których mowa, pochodzą z ostatniego dwudziestolecia
XIV wieku. Wykonali je ci sami malarze, którzy pracowali przy realizacji fres-
ków w Modliszowie34. Kościół parafialny w Pogorzeli nosi wezwanie Naj-
świętszego Serca Pana Jezusa. Najstarsza wzmianka o nim pochodzi z 1273 ro-
ku. Malowidła powstały w dwóch fazach. W fazie pierwszej zrealizowano malo-
widła na sklepieniu prezbiterium z wyobrażeniem Chrystusa Sędziego, symboli
Ewangelistów i Koronacji Najświętszej Maryi Panny. W fazie drugiej powstały
obrazy cyklu chrystologicznego i Credo. Starsze fragmenty są datowane na
1. połowę XIV wieku, pozostałe na 2. ćwierć XV wieku35. Stosunkowo nie-
dawno odkryto na Kielecczyźnie (1986-1988, K. i H. Gujdowie), w Działoszy-
cach szczątkowo zachowane freski ze scenami Wyznania wiary w medalionach
kościoła pod wezwaniem Świętej Trójcy. Ich datowanie ustalono na 2. ćwierć
XV wieku. Trwają badania nad ich dokładniejszym opracowaniem36.
33 R. K n a p i ń s k i, dz. cyt.
34 A. Karłowska - Kamzowa, Malarstwo śląskie 1250-1450, Wrocław 1979,
s. 119, ił. 39.
35 Tamże, s. 118.
36 W czasie pisania tego tekstu została oddana do druku praca mgr Anny Piaseckiej na temat
wzmiankowanych fresków. Ma zostać opublikowana na łamach „Ochrony zabytków .