DOI Artikel:
Mazurczak, Urszula M.: Philippus Callimachus experiens-vir doctissimus: w poszukiwaniu genezy portretu z epitafium Filippo Buonaccorsiego w kościele oo. Dominikanów w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27408#0075
PHILIPPUS CALL1MACHUS EXPERIENS-VIR DOCTISSIMUS
71
Odżyła teraz pamięć rzymskiej Akademii Pomponiusza Leta, tym bardziej
że krakowskie środowisko było wówczas otwarte na wszelkie nowe prądy
humanistyczne. Miejscem spotkań był dom notariusza Jana Heydecke, przybysza
z Pomorza, tutaj przychodzili także Jan Sommerfeld, profesor retoryki i wy-
dawca Filelfa w Krakowie, Jan Ber, Bernardyn Galio z Zadaru, Jan Morsztyn,
Maciej Drzewicki, Wojciech z Brudzewa16.
W środowisku krakowskim rysuje się zatem portret Filippo Buonaccorsiego
jako spolonizowanego Toskańczyka, który wnosząc do tego środowiska swoje
doświadczenia i wiedzę, chłonął jednocześnie jego własny klimat duchowo-
-intelektualny tudzież polityczny. Kraków zatem określił pełny jego image tak
wewnętrzny, jak i zewnętrzny, uwieńczony przez Wita Stwosza w Ołtarzu Ma-
riackim, gdzie ukazany został w gronie uczonych w scenie Chrystusa naucza-
jącego w świątyni.
*
Rozwikłanie zagadkowej i rzadko spotykanej formy epitafium, które pozo-
stawił Wit Stwosz, wiodło badaczy ku różnym centrom sztuki europejskiej
XV wieku. Długa dyskusja obrosła w ciągu stulecia sporą literaturą przedmiotu,
zawierającą wyniki kompleksowych badań nad twórczością tego artysty. Stano-
wiska badawcze można pogrupować według trojakiej proweniencji: a) południo-
woniemieckiej - tyrolskiej; b) niderlandzkiej; c) italskiej.
Stawiane pytania, tudzież ich argumentacja, oscylowały zasadniczo wokół
problemów stylistyczno-formalnych, one bowiem - z powodu braku konkret-
nych źródeł pisanych - mogły pomóc w ustaleniu czasu powstania dzieła, który
badacze umieszczają pomiędzy śmiercią Kallimacha a rokiem 1506.
Związek epitafium Kallimacha ze sztuką południowoniemiecką dostrzegł
jako pierwszy M. Sokołowski17, który rozpoczął w roku 1900 ciąg badań nad
sztuką Stwosza, w tym także samej płyty. Ustalił on aż dotąd aktualne prze-
świadczenie, że twórcą odlewu jest Piotr Fischer z warsztatu w Norymberdze.
Nieco później J. Muczkowski18 podkreślił rolę dwóch autorów: Stwosza jako
projektodawcy oraz Fischera jako odlewnika monumentu. Analogiczne twierdze-
16 Tamże.
17 M. Sokołowski, Zagadkowy nagrobek katedry gnieźniejskiej. Wit Stwosz i marmu-
ry naszych pomników w XV i XVI wieku, „Sprawozdania Komisji Historii Sztuki”, 6(1900), s. 162.
18 J. Muczkowski, Historya rzeźby, [w:] Kraków, jego kultura i sztuka, „Rocznik
Krakowski”, 6(1904), s. 174 n.
71
Odżyła teraz pamięć rzymskiej Akademii Pomponiusza Leta, tym bardziej
że krakowskie środowisko było wówczas otwarte na wszelkie nowe prądy
humanistyczne. Miejscem spotkań był dom notariusza Jana Heydecke, przybysza
z Pomorza, tutaj przychodzili także Jan Sommerfeld, profesor retoryki i wy-
dawca Filelfa w Krakowie, Jan Ber, Bernardyn Galio z Zadaru, Jan Morsztyn,
Maciej Drzewicki, Wojciech z Brudzewa16.
W środowisku krakowskim rysuje się zatem portret Filippo Buonaccorsiego
jako spolonizowanego Toskańczyka, który wnosząc do tego środowiska swoje
doświadczenia i wiedzę, chłonął jednocześnie jego własny klimat duchowo-
-intelektualny tudzież polityczny. Kraków zatem określił pełny jego image tak
wewnętrzny, jak i zewnętrzny, uwieńczony przez Wita Stwosza w Ołtarzu Ma-
riackim, gdzie ukazany został w gronie uczonych w scenie Chrystusa naucza-
jącego w świątyni.
*
Rozwikłanie zagadkowej i rzadko spotykanej formy epitafium, które pozo-
stawił Wit Stwosz, wiodło badaczy ku różnym centrom sztuki europejskiej
XV wieku. Długa dyskusja obrosła w ciągu stulecia sporą literaturą przedmiotu,
zawierającą wyniki kompleksowych badań nad twórczością tego artysty. Stano-
wiska badawcze można pogrupować według trojakiej proweniencji: a) południo-
woniemieckiej - tyrolskiej; b) niderlandzkiej; c) italskiej.
Stawiane pytania, tudzież ich argumentacja, oscylowały zasadniczo wokół
problemów stylistyczno-formalnych, one bowiem - z powodu braku konkret-
nych źródeł pisanych - mogły pomóc w ustaleniu czasu powstania dzieła, który
badacze umieszczają pomiędzy śmiercią Kallimacha a rokiem 1506.
Związek epitafium Kallimacha ze sztuką południowoniemiecką dostrzegł
jako pierwszy M. Sokołowski17, który rozpoczął w roku 1900 ciąg badań nad
sztuką Stwosza, w tym także samej płyty. Ustalił on aż dotąd aktualne prze-
świadczenie, że twórcą odlewu jest Piotr Fischer z warsztatu w Norymberdze.
Nieco później J. Muczkowski18 podkreślił rolę dwóch autorów: Stwosza jako
projektodawcy oraz Fischera jako odlewnika monumentu. Analogiczne twierdze-
16 Tamże.
17 M. Sokołowski, Zagadkowy nagrobek katedry gnieźniejskiej. Wit Stwosz i marmu-
ry naszych pomników w XV i XVI wieku, „Sprawozdania Komisji Historii Sztuki”, 6(1900), s. 162.
18 J. Muczkowski, Historya rzeźby, [w:] Kraków, jego kultura i sztuka, „Rocznik
Krakowski”, 6(1904), s. 174 n.