DOI Artikel:
Koziejowski, Wojciech: Zawichost romański: badania architektoniczne w kościołach Najświętszej Maryi Panny i Świętej Trójcy oraz w "budowli na krawędzi skarpy wiślanej" (św. Maurycy?) w Zawichoście w okresie od września 1992 do grudnia 1993 roku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27408#0384
380
WOJCIECH KOZIEJOWSKI
Kościół parafialny w miejscowości Trójca
F. Kiryk uważa, że trzeci kościół zawichojski - p.w. Świętej Trójcy, który
wymieniony został dopiero w latach 1325-1327 w spisach świętopietrza, był
siedzibą archidiakona i jego budowa nie mogła być późniejsza niż powstanie
archidiakonatu zawichojskiego, datowane na czasy przed 1171 rokiem. Ani
katalog zabytków architektury romańskiej w Polsce Z. Świechowskiego, ani
katalog M. Pietrusińskiej nie wymieniają Trójcy pod Zawichostem16. Można
jednak stwierdzić, iż istniejący kościół Świętej Trójcy zachował prezbiterium
i nawę (przedłużoną później) z XII lub początku XIII wieku. Za takim datowa-
niem przemawiają: plan kościoła, technika murarska, materiał (bardzo starannie
opracowane ciosy), portal, profil cokołu, wykrój zamurowanego okna od strony
wschodniej prezbiterium oraz przekazy historyczne. Ponadto datowanie i reali-
zacja kościoła NMP za czasów Bolesława Śmiałego i słynny spór Bolesława
Śmiałego z Kościołem oraz fakt ulokowania archidiakona przed 1171 rokiem
przy kościele Świętej Trójcy na peryferiach wzgórza (jak się wydaje rangi
najwyższej w rejonie kościoła NMP z grupą kanonicką, a więc księży diecezjal-
nych) zdają się potwierdzać, iż kościół Świętej Trójcy to słynny kościół
w siedzibie książęcego, a nawet królewskiego (z racji fundacji) Zawichostu.
16 F. Kiryk, dz. cyt., s. 38-39; Z. Świechowski, Budownictwo romańskie
w Polsce. Katalog zabytków, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963; M. Pietrusińska,
Katalog zabytków, [w:] Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII w., pod red.
M. Walickiego, Warszawa 1971.
WOJCIECH KOZIEJOWSKI
Kościół parafialny w miejscowości Trójca
F. Kiryk uważa, że trzeci kościół zawichojski - p.w. Świętej Trójcy, który
wymieniony został dopiero w latach 1325-1327 w spisach świętopietrza, był
siedzibą archidiakona i jego budowa nie mogła być późniejsza niż powstanie
archidiakonatu zawichojskiego, datowane na czasy przed 1171 rokiem. Ani
katalog zabytków architektury romańskiej w Polsce Z. Świechowskiego, ani
katalog M. Pietrusińskiej nie wymieniają Trójcy pod Zawichostem16. Można
jednak stwierdzić, iż istniejący kościół Świętej Trójcy zachował prezbiterium
i nawę (przedłużoną później) z XII lub początku XIII wieku. Za takim datowa-
niem przemawiają: plan kościoła, technika murarska, materiał (bardzo starannie
opracowane ciosy), portal, profil cokołu, wykrój zamurowanego okna od strony
wschodniej prezbiterium oraz przekazy historyczne. Ponadto datowanie i reali-
zacja kościoła NMP za czasów Bolesława Śmiałego i słynny spór Bolesława
Śmiałego z Kościołem oraz fakt ulokowania archidiakona przed 1171 rokiem
przy kościele Świętej Trójcy na peryferiach wzgórza (jak się wydaje rangi
najwyższej w rejonie kościoła NMP z grupą kanonicką, a więc księży diecezjal-
nych) zdają się potwierdzać, iż kościół Świętej Trójcy to słynny kościół
w siedzibie książęcego, a nawet królewskiego (z racji fundacji) Zawichostu.
16 F. Kiryk, dz. cyt., s. 38-39; Z. Świechowski, Budownictwo romańskie
w Polsce. Katalog zabytków, Wrocław-Warszawa-Kraków 1963; M. Pietrusińska,
Katalog zabytków, [w:] Sztuka polska przedromańska i romańska do schyłku XIII w., pod red.
M. Walickiego, Warszawa 1971.