DOI Artikel:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0044
40
JADWIGA KUCZYŃSKA
32. Cherbourg, chrzcielnica
Dalszym argumentem jest obecność na chrzcielnicach w Wolanowie i w Grójcu herbów łączących się
z rodziną Szydłowieckich. Za pochodzeniem chrzcielnic z Szydłowca przemawia wreszcie fakt
wykonania wystroju architektonicznego fary w Radomiu w ośrodku szydłowieckim >64. Można więc
przypuszczać, ze powstała w tym samym okresie chrzcielnica w farze radomskiej wyszła również
z tego kręgu. Szydłowieckie pochodzenie chrzcielnic potwierdzają: udowodniona tam dla XV w.
działalność kamieniołomów, jak również fakt istnienia przy końcu XV w. warsztatów kamieniar-
skich 165. Warsztat, z którego wyszły chrzcielnice musiał być znany w drugiej połowie XV w.,
skoro jego prace przenikały w odległe strony Polski (Iwanowice, Bnin). Chrzcielnice omawianej
grupy dobrze informują o poziomie tego warsztatu. W pierwszym okresie działalności, tj. w latach
1460—1464, był on wysoki, w latach osiemdziesiątych zaś — w warsztacie trzymano się przyjętego
już dla chrzcielnic schematu, co nie pozostało bez ujemnego wpływu na ich wartość artystyczną
(Radom, Wolanów, Grójec). W latach dziewięćdziesiątych nastąpił ponowny rozwój warsztatu, czego
dowodem jest chrzcielnica bodzentyńska będąca jednym z czołowych dzieł sztuki kamieniarskiej
schyłku XV stulecia. W pierwszych latach XVI w. warsztat szydłowiecki produkował zarówno
dzieła słabsze (Mirzec), jak również chrzcielnice wyższej klasy artystycznej, łączące już w swej
strukturze i dekoracji cechy sztuki gotyckiej i renesansowej. O poziomie wychodzących z warsztatu
prac decydowały również zamówienia: najlepsze chrzcielnice znajdują się w Odechowie, w Bodzen-
tynie i w Wąchocku, jak również poza granicami Małopolski (Iwanowice, Bnin, Grójec).
164 w. Puget, Z dziejów zamku w Szydłowcu, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego", t. 4, 1967, s. 290.
165 K. Dumała, Przyczynek do dziejów kamieniarstwa w Szydłowcu (Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu, t. 4), [w:]
Studia i materiały z historii kultury materialnej, t. 20, pod red. A. Gieysztora, Wrocław 1964. s. 54 — 55; N. Miks-
-Rudkowska, Rzemiosło kamieniarskie Kielecczyzny [zarys historyczny), [w:] Z dziejów rzemiosła w Kielecczyżnie. Materiały
z sesji U-12 grudnia 1969 г.. Kielce 1973. s. 41-60.
JADWIGA KUCZYŃSKA
32. Cherbourg, chrzcielnica
Dalszym argumentem jest obecność na chrzcielnicach w Wolanowie i w Grójcu herbów łączących się
z rodziną Szydłowieckich. Za pochodzeniem chrzcielnic z Szydłowca przemawia wreszcie fakt
wykonania wystroju architektonicznego fary w Radomiu w ośrodku szydłowieckim >64. Można więc
przypuszczać, ze powstała w tym samym okresie chrzcielnica w farze radomskiej wyszła również
z tego kręgu. Szydłowieckie pochodzenie chrzcielnic potwierdzają: udowodniona tam dla XV w.
działalność kamieniołomów, jak również fakt istnienia przy końcu XV w. warsztatów kamieniar-
skich 165. Warsztat, z którego wyszły chrzcielnice musiał być znany w drugiej połowie XV w.,
skoro jego prace przenikały w odległe strony Polski (Iwanowice, Bnin). Chrzcielnice omawianej
grupy dobrze informują o poziomie tego warsztatu. W pierwszym okresie działalności, tj. w latach
1460—1464, był on wysoki, w latach osiemdziesiątych zaś — w warsztacie trzymano się przyjętego
już dla chrzcielnic schematu, co nie pozostało bez ujemnego wpływu na ich wartość artystyczną
(Radom, Wolanów, Grójec). W latach dziewięćdziesiątych nastąpił ponowny rozwój warsztatu, czego
dowodem jest chrzcielnica bodzentyńska będąca jednym z czołowych dzieł sztuki kamieniarskiej
schyłku XV stulecia. W pierwszych latach XVI w. warsztat szydłowiecki produkował zarówno
dzieła słabsze (Mirzec), jak również chrzcielnice wyższej klasy artystycznej, łączące już w swej
strukturze i dekoracji cechy sztuki gotyckiej i renesansowej. O poziomie wychodzących z warsztatu
prac decydowały również zamówienia: najlepsze chrzcielnice znajdują się w Odechowie, w Bodzen-
tynie i w Wąchocku, jak również poza granicami Małopolski (Iwanowice, Bnin, Grójec).
164 w. Puget, Z dziejów zamku w Szydłowcu, „Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego", t. 4, 1967, s. 290.
165 K. Dumała, Przyczynek do dziejów kamieniarstwa w Szydłowcu (Studia z dziejów rzemiosła i przemysłu, t. 4), [w:]
Studia i materiały z historii kultury materialnej, t. 20, pod red. A. Gieysztora, Wrocław 1964. s. 54 — 55; N. Miks-
-Rudkowska, Rzemiosło kamieniarskie Kielecczyzny [zarys historyczny), [w:] Z dziejów rzemiosła w Kielecczyżnie. Materiały
z sesji U-12 grudnia 1969 г.. Kielce 1973. s. 41-60.