Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Rocznik Historii Sztuki — 14.1984

DOI article:
Kuczyńska, Jadwiga: Średniowieczne chrzcielnice kamienne w Polsce
DOI Page / Citation link: 
https://doi.org/10.11588/diglit.14265#0066
Overview
loading ...
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
62

JADWIGA KUCZYŃSKA

53. Kiernozia, kościói par. p.w. św. Małgorzaty,
chrzcielnica

(Grzegorzew, Opoczno), liści akantu (Mierzyce, Wróblew, Poręba Radlna), pędów bluszczu (Mierzyce)
może symbolizować Raj251, do którego droga prowadzi przez chrzest. Znaczenie poszczególnych
roślin zdaje się potwierdzać tę interpretację. Bluszcz jest symbolem nieśmiertelności i życia wiecznego252,
dąb jest symbolem siły, wytrwałości i zwycięstwa chrześcijanina25"1, a więc dojścia do Raju. Podobne
znaczenie symboliczne posiada akant254.

W kilku chrzcielnicach bardzo silnie zaznaczają się tradycje romańskiej ikonografii baptyzmalnej
(Żmigród Stary, Podole, Jasionów), w innych (Kłobuck, Wielgomłyny) symbole aczkolwiek posiadające
tradycje, należały do treści występujących w gotyckiej sztuce baptyzmalnej.

Znaczna część chrzcielnic na terenie Królestwa jest ozdobiona herbami. Występują one głównie
w Małopolsce. W Wielkopolsce, gdzie pojawiły się nawet wcześniej (Gosławice), nie przyjęły się na
stałe w dekoracji chrzcielnic i występowały tylko sporadycznie (Wyszyna).

Wśród przedstawień heraldycznych umieszczanych na chrzcielnicach występują: godło Królestwa,
herby szlachty oraz herby miast.

W pierwszym rzędzie na uwagę zasługuje godło Królestwa. Występuje ono na ośmiu chrzcielnicach:

251 Por. Wprowadzenie, s. 13.

-52 G. Ferguson. Signs and Symbols in Christian Art. New York 1961. s. 33.

253 Ibidem, s. 35.

254 J. Chevalier, A. Gheerbrant, Dictionnaire des symboles, t. I. Paris 1973. s. 11.
 
Annotationen