Diana Błońska
Muzeum Narodowe w Krakowie
Feliks Kopera (1871-1952)
Menadżer kultury, naukowiec i dydaktyk. W 60. rocznicę śmierci
„Obowiązkiem naszym jest skarby, które przeszłość
nam jeszcze zostawiła, oddać potomności”.
Feliks Kopera1
Wśród dyrektorów Muzeum Narodowego w Krakowie (dalej: Muzeum) sylwetka Profeso-
ra Feliksa Jana Kopery zasługuje na szczególne uznanie i wyróżnienie. Można wręcz mówić
o fenomenie Feliksa Kopery jako wyjątkowym zjawisku w polskim muzealnictwie. Metody
jego pracy wykraczają daleko poza schematy typowe dla pierwszej połowy XX w. i pozwa-
lają na użycie wobec niego zawartych w tytule artykułu współczesnych nam określeń.
Kopera zarządzał Muzeum w czasie pokoju i podczas dwóch wojen światowych. Potrafił
wybierać takie metody postępowania, które pozwalały kierować nim skutecznie w okresie
zaborów, w czasach Odrodzonej Polski i wreszcie w Polsce Ludowej. Przez pół wieku był
dyrektorem zmieniającej się pod jego wpływem i dzięki jego ideom instytucji. Działał
w licznych organizacjach i stowarzyszeniach propagujących rozwój bardzo szeroko ro-
zumianej kultury i ochrony zabytków. Był ekspertem w zakresie funkcjonowania innych
instytucji muzealnych w Polsce i poza jej granicami. Pracował naukowo, a jego niezwykle
bogaty dorobek obejmuje prace z zakresu historii sztuki i muzealnictwa. Z okazji przypa-
dającej w tym roku sześćdziesiątej rocznicy śmierci, przypomnijmy jego dokonania.
X- * *
Feliks Kopera (12 V 1871-27 III 1952)2 * * * * * objął stanowisko dyrektora Muzeum w wyniku
konkursu. W ogłoszeniu z 10 grudnia 1900 r. zamieszczonym w krakowskim „Czasie”
czytamy: „Komitet Muzeum Narodowego w Krakowie ogłasza konkurs na posadę dyrek-
tora tegoż Muzeum. Płaca wynosi 2400 koron rocznie, obowiązki zaś zakreśla regulamin
1 F. Kopera, W sprawie Muzeum Narodowego w Krakowie, „Czas”, 3 sierpnia 1919 r.
2 Artykuły biograficzne dotyczące F. Kopery zob.: Kopera Feliks, [w:] Encyklopedia Krakowa, red.
A.H. Stachowski, Warszawa-Kraków 2000, s. 440; Feliksa Kopery [ulica], [w:] Kraków, ulica imienia...,
zebrali i oprać. T. Stani sławska-Adamczewska, J. Adamczewski, Kraków 2000, s. 115; A. Boch-
nak, Kopera Feliks, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, 1968, t. XIII/4, z. 59 s. 636-638 (tu bibliogra-
fia); K. Buczkowski, Feliks Kopera, wspomnienie pośmiertne, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1952, 14, z. 3,
s. 95-98; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938, s. 360; Rejestr pracowników Muzeum Narodowego
w Krakowie. Część I do roku 1950, oprać. J. Skorupska-Szarlej, Kraków 2004, s. 29-30.
Muzeum Narodowe w Krakowie
Feliks Kopera (1871-1952)
Menadżer kultury, naukowiec i dydaktyk. W 60. rocznicę śmierci
„Obowiązkiem naszym jest skarby, które przeszłość
nam jeszcze zostawiła, oddać potomności”.
Feliks Kopera1
Wśród dyrektorów Muzeum Narodowego w Krakowie (dalej: Muzeum) sylwetka Profeso-
ra Feliksa Jana Kopery zasługuje na szczególne uznanie i wyróżnienie. Można wręcz mówić
o fenomenie Feliksa Kopery jako wyjątkowym zjawisku w polskim muzealnictwie. Metody
jego pracy wykraczają daleko poza schematy typowe dla pierwszej połowy XX w. i pozwa-
lają na użycie wobec niego zawartych w tytule artykułu współczesnych nam określeń.
Kopera zarządzał Muzeum w czasie pokoju i podczas dwóch wojen światowych. Potrafił
wybierać takie metody postępowania, które pozwalały kierować nim skutecznie w okresie
zaborów, w czasach Odrodzonej Polski i wreszcie w Polsce Ludowej. Przez pół wieku był
dyrektorem zmieniającej się pod jego wpływem i dzięki jego ideom instytucji. Działał
w licznych organizacjach i stowarzyszeniach propagujących rozwój bardzo szeroko ro-
zumianej kultury i ochrony zabytków. Był ekspertem w zakresie funkcjonowania innych
instytucji muzealnych w Polsce i poza jej granicami. Pracował naukowo, a jego niezwykle
bogaty dorobek obejmuje prace z zakresu historii sztuki i muzealnictwa. Z okazji przypa-
dającej w tym roku sześćdziesiątej rocznicy śmierci, przypomnijmy jego dokonania.
X- * *
Feliks Kopera (12 V 1871-27 III 1952)2 * * * * * objął stanowisko dyrektora Muzeum w wyniku
konkursu. W ogłoszeniu z 10 grudnia 1900 r. zamieszczonym w krakowskim „Czasie”
czytamy: „Komitet Muzeum Narodowego w Krakowie ogłasza konkurs na posadę dyrek-
tora tegoż Muzeum. Płaca wynosi 2400 koron rocznie, obowiązki zaś zakreśla regulamin
1 F. Kopera, W sprawie Muzeum Narodowego w Krakowie, „Czas”, 3 sierpnia 1919 r.
2 Artykuły biograficzne dotyczące F. Kopery zob.: Kopera Feliks, [w:] Encyklopedia Krakowa, red.
A.H. Stachowski, Warszawa-Kraków 2000, s. 440; Feliksa Kopery [ulica], [w:] Kraków, ulica imienia...,
zebrali i oprać. T. Stani sławska-Adamczewska, J. Adamczewski, Kraków 2000, s. 115; A. Boch-
nak, Kopera Feliks, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, 1968, t. XIII/4, z. 59 s. 636-638 (tu bibliogra-
fia); K. Buczkowski, Feliks Kopera, wspomnienie pośmiertne, „Biuletyn Historii Sztuki”, 1952, 14, z. 3,
s. 95-98; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938, s. 360; Rejestr pracowników Muzeum Narodowego
w Krakowie. Część I do roku 1950, oprać. J. Skorupska-Szarlej, Kraków 2004, s. 29-30.