DOI Heft:
Ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu
DOI Artikel:Nowak, Jarosław: Dwa obrazy Antoine' a Pesne 'a w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.13593#0209
Dwa obrazy Antoine'a Pesne'a w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu
205
Fragment obrazu A. Pesne'a W pracowni uczonego. Fot.J. Witecki
IMiillllWII1 pojawiły się na portrecie weneckiej kurtyzany {La trom-
petina) Pesne'a z 1708 r.30 Postaci dziewczyny na obra-
zie wrocławskim towarzyszą ponadto powszechnie
znane atrybuty Amora: lutnia, nuty31, pnącza winorośli.
Niefortunnie obrana droga życia, hołdowanie ucie-
chom światowym doprowadziły płochą elegantkę do
UH sytuacji przedstawionej na obrazie: w podejrzanym oto-
czeniu, niespokojna o swój los32, szuka rozstrzygnięcia
we wróżbie Cyganki. Praktyki poznawania przyszłości
z pomocą wróżbitów uznawane były za naganne33, zaś
wróżby Cyganek dodatkowo budziły nieufność ze
względu na złą reputację tej nacji3'. Za Cyganką umie-
HH ścił artysta Murzynkę (służąca młodej damy35), która
uśmiech i gest lewej dłoni (ił. 5), z wyciągniętym ku
górze środkowym palcem, kieruje do żołnierza. Gest
K ów może być obscenicznym symbolem3'' odnoszącym
się do zakusów mężczyzny wobec dziewczyny, żołnierz
P bowiem często uosabiał typ lubieżnika37. Nad tymi przed-
■ stawicielami vita cictwa, w którym nietrudno o grzechy,
, umieścił Pesne złowróżbnie zachmurzone niebo38.
'J|j Zaprezentowana interpretacja ikonograficzna obra-
'' **łJ| * * «»/j$JMr ■ I 7.ów ujawnia ich treści dydaktyczno-moralizatorskie.
Pierwszy z nich ( W pracowni uczonego) miał stanowić
zachętę do vita contemplatwa, drugi {Uwróżki) - prze-
strogę przed vita ooluptuosa, oba - poprzez przeciw-
stawienie Virtus i Voluptas - odwoływały się do wcze-
Fragmeni obrazu A. Pesne'a U wróżki. Fot. J. Witecki śniejszej tradycji przedstawiania wyboru między dobrem
a złem, posługującej się „moralizatorskim ypsilonem'
39
205
Fragment obrazu A. Pesne'a W pracowni uczonego. Fot.J. Witecki
IMiillllWII1 pojawiły się na portrecie weneckiej kurtyzany {La trom-
petina) Pesne'a z 1708 r.30 Postaci dziewczyny na obra-
zie wrocławskim towarzyszą ponadto powszechnie
znane atrybuty Amora: lutnia, nuty31, pnącza winorośli.
Niefortunnie obrana droga życia, hołdowanie ucie-
chom światowym doprowadziły płochą elegantkę do
UH sytuacji przedstawionej na obrazie: w podejrzanym oto-
czeniu, niespokojna o swój los32, szuka rozstrzygnięcia
we wróżbie Cyganki. Praktyki poznawania przyszłości
z pomocą wróżbitów uznawane były za naganne33, zaś
wróżby Cyganek dodatkowo budziły nieufność ze
względu na złą reputację tej nacji3'. Za Cyganką umie-
HH ścił artysta Murzynkę (służąca młodej damy35), która
uśmiech i gest lewej dłoni (ił. 5), z wyciągniętym ku
górze środkowym palcem, kieruje do żołnierza. Gest
K ów może być obscenicznym symbolem3'' odnoszącym
się do zakusów mężczyzny wobec dziewczyny, żołnierz
P bowiem często uosabiał typ lubieżnika37. Nad tymi przed-
■ stawicielami vita cictwa, w którym nietrudno o grzechy,
, umieścił Pesne złowróżbnie zachmurzone niebo38.
'J|j Zaprezentowana interpretacja ikonograficzna obra-
'' **łJ| * * «»/j$JMr ■ I 7.ów ujawnia ich treści dydaktyczno-moralizatorskie.
Pierwszy z nich ( W pracowni uczonego) miał stanowić
zachętę do vita contemplatwa, drugi {Uwróżki) - prze-
strogę przed vita ooluptuosa, oba - poprzez przeciw-
stawienie Virtus i Voluptas - odwoływały się do wcze-
Fragmeni obrazu A. Pesne'a U wróżki. Fot. J. Witecki śniejszej tradycji przedstawiania wyboru między dobrem
a złem, posługującej się „moralizatorskim ypsilonem'
39