Studia do Dziejów Wawelu (3.1968)

mienia m. in. pod nrem 9 «krzyż z siedmiu
diamentami i perłą, oceniony na dwa
tysiące talarów». Ten krótki opis może się
odnosić do ozdoby na portrecie (fig. 4),
widocznej poniżej opisanego zawieszenia.
Również i «karykant» (akselbant?) na
ramionach może odpowiadać opisowi w po-
zycji «Charicanty i naszyjniki» pod nrem 7:
«Jeden z 9 szafirami, 8 rubinami i 16 per-
łami, oceniony na tysiąc talarów». Spisy
obejmują jeszcze większą ilość kosztownych
klejnotów, zapewne przywiezionych z Polski.

Opisane wyżej przedmioty, stanowiące
cenne uzupełnienie dość szczupłego zasobu
regaliów, jako wyroby szwedzkie interesują
nas może wyłącznie z uwagi na samą osobę
polskiej królewny na tronie Szwecji. Na-
tomiast klejnot, który był jej własnością
już w młodości, został wywieziony z Polski
i wiąże się ściśle z kulturą wawelskiego
dworu. Zważywszy niesłychaną rzadkość
tego rodzaju zabytków zachowanych z peł-
nym rodowodem, nabiera on dla nas
szczególnej wagi.

PRZYPISY

1 K. Hagberg, Av Vasarnas att, Stock-
holm 1929, s. 63 i n.

2 A. Hahr, Drottning Katarina Jagellonica och
Vasarenassansen, Uppsala 1940, s. 141 —142. —
Bezimienny rękopis szwedzki (z portretem i wi-
dokiem grobowca), Pogrzeb Katarzyny Jagiel-
lonki.— J. Peringskioldi (J. Peringskióld),
Monumenta Ullerakerensia, cum Upsalia nova illu-
strata, Suecice et Lat., Stockholmiae 1719. —
Pamiętnik Sandomierski II, Warszawa 1830,
s. 158—170.

3 Kazanie ogłoszone drukiem. Egzemplarz
bez tytułu był w posiadaniu Ambrożego Grabow-
skiego (A. Grabowski, Okruszyny wiadomości
z dziedziny sztuki i starożytności naszych, Biblioteka
Warsz. 1854, zesz- I? s- 418).

4 Rękopis w Palmskóldska samlingen,
t. VII (29), Upsala, Bibl. Uniw.

5 P. O. von Tórne, Katarina Jagellonica, (Ord
och Bild43,Stockholm 1934,3.632,634passim).—
Z polskich autorów piszą o niej m. in.: A. Przez-
dziecki, Jagiellonki polskie w XVI wieku, I—V,
Kraków 1868—1878. — M. Dubiecki, Dwie
przedstawicielki dawnych dy nas tyj (Przegląd Powsz.
XIII, 2, Kraków 1896, s. 4). — M. Dubiecki,
Obrazy i studia historyczne, seria II: Katarzyna
Jagiellonka, królowa szwedzka, Warszawa 1899.
Szkic o jej życiu podał «Bluszcz», r. 1889,
nr 26 i n., oraz Hubert w «Przyjacielu Dzieci»,
czerwiec 1862. Krótsze wzmianki m. in.: Źródła
do historii sztuki i cywilizacji w Polsce I, wyd.
A. Chmiel, Kraków 1911, s. 194, 241, 258.

6 Hahr, o. c, s. 141.

7 Hahr, /. c; Depesze w tłumaczeniu szwedz-
kim ogłoszono drukiem w Historisk Tidskrift,
Stockholm 1886.

8 Tórne, o. c, s. 634.

9 Wymienione spisy wspominają względnie

publikują m. in.: G. Upmark, Tapetuafoeriet
i Suerige under de fbrsta Vasakonungarna (Valda
skrifter, Stockholm 1901, s. 325—326).
E. M. Fant, De luxu aulae Johannis ducis Fin-
landiae, Abo 1737. —J. Ahrenberg, Ur Abo slotts
byggnadshistoria, Helsingfors 1901.

10 G. Upmark, Upsala domkyrkas silfoer-
kammare (Svenska Slójdfóreningens Tidskrift 6,
Stockholm 1910, s. 44 passim), później osobne
wydania, m. in.: 17 upplaga, Uppsala 1951
(te same numery katalogowe). Ostatni raz
otwarto grób w r. 1928 (Hahr, 0. c, s. 153).

11 Upmark, 0. c, nr 20.

12 Upmark, 0. c, nr 21.

13 A. Bruckner i K. Estreicher, Encyklo-
pedia staropolska I, Warszawa—Kraków 1939,
s. 596.

14 Upmark, o. c, nr 56.
13 Upmark, 0. c, nr 22.

16 K. E. Steneberg, Bidrag till svensk fursteiko-
nograji (Tidskrift for Konstvetenskap 20,
Lund 1937, s. 104—105).

17 Informacja S. Komornickiego, dana Stene-
bergowi.

18 Na podobieństwo oryginału klejnotu do
odtworzonego na portrecie ze zbiorów Czarto-
ryskich pierwszy zwrócił uwagę szef Zbrojowni
Król. w Sztokholmie, R. Cederstróm.

19 A. Bochnak, Mecenat Zygmunta Starego
w zakresie rzemiosła artystycznego (Studia do Dzie-
jów Wawelu II, Kraków 1961, s. 212, przy-
pis 295). Uwagę moją na tę wiadomość zwróciła
dr Irena Burnatowa, za co w tym miejscu skła-
dam jej serdeczne podziękowanie.

20 R. Hausen, Fórteckning dfoer hertig Johans af
Finland och hans gemdl Katarina Jagellonicas lósegen-
dom 1563, Helsingfors 1909.

21 Fant, o. c.

489