DOI Heft:
Miscellanea
DOI Artikel:Piątkiewicz-Dereniowa, Maria; Urbino, Nicola da [Ill.]: Nieznane dzieło Nicola Pelliparia w zbiorach wawelskich
DOI Artikel:Burnatowa, Irena; Anna: Szerzynka Anny Jagiellonki
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.17921#0485
inspiree du dessin de Baccio Bandinclli represen-
tant la scenę de 1'histoire romaine mentionnee
ci-dessus, a servi de modele pour la decoration
du piat. Nicolo a traite 1'estampe d'une manierę
assez librę; il en a choisi a peine quelques
personnages en omettant les autres et en intro-
duisant a leur place des nouveaux. II a aussi
change presąue entierement le cadre architec-
tural.
L'annee 1531, date de Pexecution de l'estampe,
determine Pappartenance du piat a la deuxieme
periode de Pactivite artistiąue de Pellipario,
a la periode d'Urbino qui durait a partir de 1528
jusqu'a la mort de Partiste vers 1542. A 1'encontre
de la premierę periode caracteristique par la
sobriete de la composition, une ambiance lyrique
et dans le domaine du coloris par la preponde-
rance des tons bleus, dans la deuxieme periode
commencent a apparaitre les accents de Pinquie-
tude, le dynamisme des scenes augmente pour
aboutir, dans la derniere etape, aux tendances
nettement manieristes; quant a la couleur domi-
nent les tons jaunes. Les traits de cette deuxieme
periode sont tres moderes dans le piat de Wawel;
malgre une fable dramatique, la composition de
la scenę ressemble a celle d'un recit harmonieux.
Ce fait et Pequilibre du coloris compose du bleu,
vert et jaune auxquels est en meme temps
melange le «turchino» typique de cet artiste, ne
permettent pas de repousser la date de Pexecu-
tion du piat sur les annees tres eloignees de la
periode de Pexecution du prototype.
Le piat est decore d'un ecu aux armoiries des
Paleologue de Monferrat. Les armoiries ont
subi une certaine deformation heraldique au
cours de Pancienne conservation. En cherchant
des analogies on trouve dans differentes collec-
tions europeennes un groupe de majoliques aux
memes armoiries. Parmi les pieces qui autrefois
composaient les «credenze» lies a la personne
de Frederic II de Gonzaque, prince de Mantou,
a sa femme Marguerite Paleologue et a la
familie la plus proche de la princesse, il y a un
piat, aujourd'hui dans le Musee Correr a Venise,
aux armoiries identiques a celles qu'on voit sur
le piat du Wawel. Celui-la represente Cesar
a cheval et deux guerriers quittant Rome. Sur
le revers du piat on lit Pinscription: Come
Cesare si parti di Roma. Le piat fut egalement
execute — d'apres Liverani — entre 1531
et 1542, dans Patelier de Nicolas Pellipario
a Urbino.
Une ressemblance nette du style pictural qui
unit ce piat avec celui de Wawel se fait voir
distinctement: les memes traits de physionomie de
Camille et de Cesar, les memes details dans les
costumes et la meme tenue sur les chevaux
indiquent une affinite etroite de deux oeuvres.
II en est de meme des inscriptions sur les revers
des plats ou le caractere de Pecriture se ressemble.
En comparant ces ressemblances on peut
reconnaitre le piat de Wawel comme le deu-
xieme, jusqu'a present inconnu, exemplaire du
„service Paleologue" du grand artiste d'Urbino.
IRENA BURNATOWA
SZERZYNKA ANNY JAGIELLONKI
W Skarbcu Koronnym na Wawelu
między innymi pokrólewskimi pamiątkami
znajduje się haftowany szlak z w. XVI,
znany jako szerzynka Anny Jagiellonki
(fig. 1). Jak zapis w inwentarzu zbiorów
informuje, jest to według tradycji «robota
królowej Anny Jagiellonki, z nici białych
i fioletowych [!], wśród ornamentacji mo-
tyw Orła Jagiellońskiego z cyfrą I A»,
wymiarów 84,5 X 11,5 cm. Do zbiorów wa-
welskich nabyta została w r. 1933 (z Fun-
duszu Cegiełkowego x) od p. Kazimiery
Kreuser (poprzednim właścicielem był ma-
larz F. Bruzdowicz). Pochodzi «z katedry
na Wawelu, gdzie część tejże dotąd zacho-
wana w skarbcu, inna część w Mo-
nachium» 2. Wraz z innymi obiektami
Skarbca Koronnego haft był wywieziony
w r. 1939 do Kanady, skąd powróci
w r. 1959.
Duże fragmenty identycznego haftu do
dziś dnia znajdują się w skarbcu katedry
krakowskiej na Wawelu, niektóre z nich do-
tąd są używane jako bordiury przy nowych
obrusach. - 'Na- -podstawie wyżej podanej
wiadomości o fragmencie haftu w Mo-
nachium przeprowadzono z tamtejszymi
muzeami korespondencję, która ujawniła
istnienie części identycznego haftowanego
szlaku (długości 28,5 cm) w Bawarskim
Muzeum Narodowym3. Ostatnio ofero-
wano Państwowym Zbiorom Sztuki na
Wawelu dwa fragmenty szerzynki, nabyte
na licytacji w Londynie 4, zakupione na-
stępnie przez Muzeum Narodowe w War-
szawie 5.
470
tant la scenę de 1'histoire romaine mentionnee
ci-dessus, a servi de modele pour la decoration
du piat. Nicolo a traite 1'estampe d'une manierę
assez librę; il en a choisi a peine quelques
personnages en omettant les autres et en intro-
duisant a leur place des nouveaux. II a aussi
change presąue entierement le cadre architec-
tural.
L'annee 1531, date de Pexecution de l'estampe,
determine Pappartenance du piat a la deuxieme
periode de Pactivite artistiąue de Pellipario,
a la periode d'Urbino qui durait a partir de 1528
jusqu'a la mort de Partiste vers 1542. A 1'encontre
de la premierę periode caracteristique par la
sobriete de la composition, une ambiance lyrique
et dans le domaine du coloris par la preponde-
rance des tons bleus, dans la deuxieme periode
commencent a apparaitre les accents de Pinquie-
tude, le dynamisme des scenes augmente pour
aboutir, dans la derniere etape, aux tendances
nettement manieristes; quant a la couleur domi-
nent les tons jaunes. Les traits de cette deuxieme
periode sont tres moderes dans le piat de Wawel;
malgre une fable dramatique, la composition de
la scenę ressemble a celle d'un recit harmonieux.
Ce fait et Pequilibre du coloris compose du bleu,
vert et jaune auxquels est en meme temps
melange le «turchino» typique de cet artiste, ne
permettent pas de repousser la date de Pexecu-
tion du piat sur les annees tres eloignees de la
periode de Pexecution du prototype.
Le piat est decore d'un ecu aux armoiries des
Paleologue de Monferrat. Les armoiries ont
subi une certaine deformation heraldique au
cours de Pancienne conservation. En cherchant
des analogies on trouve dans differentes collec-
tions europeennes un groupe de majoliques aux
memes armoiries. Parmi les pieces qui autrefois
composaient les «credenze» lies a la personne
de Frederic II de Gonzaque, prince de Mantou,
a sa femme Marguerite Paleologue et a la
familie la plus proche de la princesse, il y a un
piat, aujourd'hui dans le Musee Correr a Venise,
aux armoiries identiques a celles qu'on voit sur
le piat du Wawel. Celui-la represente Cesar
a cheval et deux guerriers quittant Rome. Sur
le revers du piat on lit Pinscription: Come
Cesare si parti di Roma. Le piat fut egalement
execute — d'apres Liverani — entre 1531
et 1542, dans Patelier de Nicolas Pellipario
a Urbino.
Une ressemblance nette du style pictural qui
unit ce piat avec celui de Wawel se fait voir
distinctement: les memes traits de physionomie de
Camille et de Cesar, les memes details dans les
costumes et la meme tenue sur les chevaux
indiquent une affinite etroite de deux oeuvres.
II en est de meme des inscriptions sur les revers
des plats ou le caractere de Pecriture se ressemble.
En comparant ces ressemblances on peut
reconnaitre le piat de Wawel comme le deu-
xieme, jusqu'a present inconnu, exemplaire du
„service Paleologue" du grand artiste d'Urbino.
IRENA BURNATOWA
SZERZYNKA ANNY JAGIELLONKI
W Skarbcu Koronnym na Wawelu
między innymi pokrólewskimi pamiątkami
znajduje się haftowany szlak z w. XVI,
znany jako szerzynka Anny Jagiellonki
(fig. 1). Jak zapis w inwentarzu zbiorów
informuje, jest to według tradycji «robota
królowej Anny Jagiellonki, z nici białych
i fioletowych [!], wśród ornamentacji mo-
tyw Orła Jagiellońskiego z cyfrą I A»,
wymiarów 84,5 X 11,5 cm. Do zbiorów wa-
welskich nabyta została w r. 1933 (z Fun-
duszu Cegiełkowego x) od p. Kazimiery
Kreuser (poprzednim właścicielem był ma-
larz F. Bruzdowicz). Pochodzi «z katedry
na Wawelu, gdzie część tejże dotąd zacho-
wana w skarbcu, inna część w Mo-
nachium» 2. Wraz z innymi obiektami
Skarbca Koronnego haft był wywieziony
w r. 1939 do Kanady, skąd powróci
w r. 1959.
Duże fragmenty identycznego haftu do
dziś dnia znajdują się w skarbcu katedry
krakowskiej na Wawelu, niektóre z nich do-
tąd są używane jako bordiury przy nowych
obrusach. - 'Na- -podstawie wyżej podanej
wiadomości o fragmencie haftu w Mo-
nachium przeprowadzono z tamtejszymi
muzeami korespondencję, która ujawniła
istnienie części identycznego haftowanego
szlaku (długości 28,5 cm) w Bawarskim
Muzeum Narodowym3. Ostatnio ofero-
wano Państwowym Zbiorom Sztuki na
Wawelu dwa fragmenty szerzynki, nabyte
na licytacji w Londynie 4, zakupione na-
stępnie przez Muzeum Narodowe w War-
szawie 5.
470