Studia do Dziejów Wawelu (5.1991)

naukową rozpoczął na Uniwersytecie Jagiellońskim, zrazu jako młod-
szy asystent w Zakładzie Historii Sztuki i Muzeum Uniwersyteckim
(1929), a następnie jako starszy asystent w tymże Zakładzie (1934).
Dziedziną budzącą zainteresowanie młodego uczonego stały się badania
ikonograficzne. Po artykułach poświęconych przedstawieniom Hołdu
Trzech Króli i Bożego Narodzenia zaowocowały one nowatorską rozprawą
o ikonografii śmierci w malarstwie polskim. Spod Jego pióra wyszły w tym
czasie wnikliwe opracowania licznych zabytków późnego średniowiecza
z terenu Małopolski, zachowanych w Mikuszowicach, Racławicach Olkus-
kich, Mszanie Dolnej; rozpoczął badania nad zabytkami w Żywcu. Szcze-
gólne znaczenie miało odkrycie i opublikowanie późnogotyckiego tryptyku
w Mikuszowicach — praca ta wzbogaciła w istotny sposób wiedzę

0 malarstwie tablicowym tego okresu.

W r. 1935 Jerzy Szabłowski przeniósł się do Warszawy, gdzie objął
stanowisko referendarza Państwowych Zbiorów Sztuki oraz zastępcy kiero-
wnika w Centralnym Biurze Inwentaryzacji Zabytków, instytucji utworzo-
nej w r. 1929 przez Jerzego Remera przy Ministerstwie Wyznań Religijnych

1 Oświecenia Publicznego. Jednocześnie przyjął posadę kustosza Łazienek,
oddziału Państwowych Zbiorów Sztuki w Warszawie. W trzy lata później
awansował na stanowisko kierownika GBI i zaczął pełnić obowiązki
kierownika Państwowych Zbiorów Sztuki, których szefem został mianowany
w lipcu 1939 roku. Czteroletni przed wybuchem wojny pobyt w Warszawie
wypełniła intensywna praca przy tworzeniu w CBI archiwum klisz fotografi-
cznych i rysunków architektoniczno-pomiarowych, mającego w założeniu stać
się podstawowym zbiorem dokumentującym polski zasób zabytków oraz warszta-
tem dla działalności inwentaryzatorskiej. Te zainteresowania doprowadziły
Szabłowskiego do sformułowania polskich zasad i metod inwentaryzacji zabyt-
ków, opartych na sprawdzonych, doskonałych wzorach niemieckich oraz zainau-
gurowania monumentalnego wydawnictwa Nabytki Sztuki w Polsce. Był to
Inwentarz topograficzny, którego przed wojną w jego redakcji ukazały się dwa
tomy autorstwa Tadeusza Szydłowskiego (Powiat nowotarski) i Witolda
Kieszkowskiego (Powiat rawsko-mazowiecki). Wcześniejsze doświadczenia
muzealne Szabłowskiego zaowocowały interesującą wystawą poświę-
coną ikonografii Łazienek, utrwaloną w obszernym katalogu. Pracując
w Warszawie nie zerwał Szabłowski związków z Krakowem. Kontynuował
swoje badania nad architekturą, czego rezultatem stały się monografie
zamku żywieckiego i kościoła Bernardynów w Krakowie.

Lata wojny spędził Jerzy Szabłowski głównie w stolicy, zarabiając na
życie pracą w firmie budowlanej. Wraz z grupą historyków sztuki włączył się
aktywnie w akcję ratowania dóbr kultury. Wspólnie z Janem Zachwatowi-
czem przyczynił się walnie do ocalenia od zagłady cennych materiałów
naukowych zgromadzonych w CBI. W czasie pobytów w Krakowie doko-
nał — z myślą o powojennej publikacji — inwentaryzacji tkanin oraz dzieł
złotnictwa w kościele i klasztorze dominikanów. Podczas powstania warsza-
wskiego brał udział w cywilnej obronie miasta. Ciężko ranny w rękę pod
koniec walk, przez Pruszków dotarł do Krakowa. Po rekonwalescencji, gdy
tylko wznowiono działalność Zakładu Historii Sztuki, niezwłocznie zgłosił
się do pracy na Uniwersytecie, obejmując w lutym r. 1945 ponownie

8