Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Smorąg Różycka, Małgorzata
Ewangeliarz Ławryszewski — Krakau, 1999

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.6031#0030
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
Hrihory Łohwm i Jakim R Zapasko oraz Michajło Fihol omawiając halicko-
wołyńskie malarstwo książkowe, o Ewangeliarzu Ławryszewskim nie wspominają.
Miniaturze Przypowieści o jednorożcu poświęciła krótką wzmiankę Sirarpie Der
Nersessian67, dostrzegając w mej późną redakcję tematu, a jej opinię powtórzy!
w monograficznym opracowaniu ikonografii jednorożca Jurgen W. Einhorn68.

Opis kodykologiczny

Ewangeliarz Eawryszewski wpisany w katalogu rękopisów Biblioteki
Czartoryskich pod sygnaturą IV 2097 ruski69, ma formę kodeksu złożonego
ze 18 3 kart o wymiarach 22 cm x 3 I cm. Obie obciągnięte wiśniowym aksamitem
okładki zdobią umieszczone pośrodku metalowe plakiety z rytymi przed-
stawieniami figuralnymi: ujętego arkadą Św. wojownika (św. Dymitra ?) na
wierzchu oprawy, na tylnej zaś - na tle wyciętego z blachy krzyża wyryto postać
ukrzyżowanego Chrystusa i gołębicę Ducha Sw. powyżej. Kodeks zamykano
wiążąc wąskie rzemyki umocowane do zewnętrznych brzegów okładek
niewielkimi metalowymi sprzączkami. Wierzch zdobi nadto ornamentalna
bordiura ujmująca wyobrażenie świętego, wysadzana rubinami i szafirami, oraz
rozmieszczone w narożach cztery metalowe trójkątne plakietki, w których
osadzono po jednym rubinie lub szafirze. Oprawa ta, niewątpliwie późniejsza,
może z XVII—XVIII lub nawet XIX wieku, została złożona z różnych elementów.
W plakietce z przedstawieniem św. wojownika dostrzec można romańskie rysy
stylistyczne, zaś Ukrzyżowanie powstało niewątpliwie w kręgu sztuki cerkiewnej.
Kwestie te wymagają jednak osobnych badań wykraczających poza przyjęty tu zakres.

Karty rękopisu wykonano z pergaminu o zróżnicowanej jakości. W po-
czątkowej części Ewangeliarza są one starannie przygotowane, wygładzone
i równo przycięte, choć dzisiaj w wielu miejscach pociemniałe i zabrudzone,
z licznymi drobnymi ubytkami. Natomiast pod koniec rę kopisu (ff. 245-3 66)
pergamin jest miękki, krzywo przycięty i miejscami podziurawiony. Liniowanie
przeprowadzono tu niestarannie, niejednokrotnie przecinając karty. Nie udało

Zob. H. Łohwin 1977; J. R Zapasko 1995-

Zob. M. Fihol 1997, s. 170-176; wbrew ogólnie przyjętym poglądom za najstarszy rękopis
halicko-wołyńskiej Rusi uznaje Kodeks Gertrudy z ok. r. 1070, dzieło kijowskiego
niewątpliwie malarza.

Zob. Der Nersessian 1937, s. 67-

Zob. J. W. Einhorn 1976, s. 230.

Zob. Katalog Rękopisów Biblioteki Czartoryskich... 1999, s. 157-1 59-
 
Annotationen