DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.6031#0060
5 8
29- Wskrzeszenie Łazarza,
cod. Diomsiou 578m, fol. 44v, 1059 r.
IBI ^
Ji
30. Wskrzeszenie Łazarza, epistyl (fragm.
Synaj, I poł. XII w.
a Łazarzem chłopiec w krótkiej tunice i w owijaczach
ciasno opasujących jego łydki jedynie przykłada do twarzy
dłoń całkowicie zakrytą długim rękawem, podobnie jak
w miniaturze cod. Diomsiou 578, fol. 44vz 1059 roku.
Po ikonoklazmie pojawiła się tez obrazowa formuła-
wydanego przez Chrystusa polecenia odsunięcia
kamienia: w malarstwie Komnenów ukazywano prosto-
kątną płytę z grobowca lezącą u stóp Łazarza lub
przytrzymywaną przez jednego chłopca, rzadziej zaś
unoszoną przez dwóch umieszczanych u dołu kompo-
zycji. Miniatura w Ewangeliarzu nawiązuje więc do tej
drugiej formuły, powszechniejszej w okresie Paleologów,
choć znanej juz wcześniej, jak świadczy przedstawienie;
na epistylu z pierwszej połowy XII wieku w klasztorze
Sw. Katarzyny na Synaju. Do rzadszych natomiast ujęć
zaliczyć należy przedstawienie dwóch chłopców odcho-
dzących na lewo z kamiennym wiekiem sarkofagu,
częściej bowiem podążają w prawą stronę, stanowiąc
kompozycyjną przeciwwagę dla grupy kobiet u stóp
128
Chrystusa . Natomiast wyraźną dysproporcję pomię-
dzy postacią Chrystusa a znacznie przesuniętymi ku dołowi
kompozycji postaciami niewiast należy chyba tłumaczyć
niewłaściwym rozplanowaniem sceny, podobnie jak to
miało miejsce w miniaturze Niewiast u grobu.
Kalendarz
Kalendarz zajmuje w Ewangeliarzu kolejne karty od 320 do 3661 poprzedza
go tytułowy nagłówek. W jego obrębie znajdują się dwie miniatury figuralne: Spotkanie
Symeona ze Sw. Rodzinę oraz Hiob. Kalendarze liturgiczne w bizantyńskich
lekcjonarzach były rzadko zdobione miniaturami figuralnymi, a jeśli juz — były to
najczęściej postaci świętych lub sceny ich męczeństwa129 . W Ewangeliarzu
Ławryszewskim przedstawienie Spotkania Symeona ze Sw. Rodzinę tłumaczyć należy
zapewne faktem, iż początek kalendarza przypada dnia I września, gdy czczony jest
św. Symeon.
To rzadkie ujęcie prezentuje również miniatura w Psałterzu królowe] Melissandy z lat 113 I-I 134,
zob. H. Buchthal 1957, s. 8.
Zob. Ch. Walter 1992, s. 67-68.
29- Wskrzeszenie Łazarza,
cod. Diomsiou 578m, fol. 44v, 1059 r.
IBI ^
Ji
30. Wskrzeszenie Łazarza, epistyl (fragm.
Synaj, I poł. XII w.
a Łazarzem chłopiec w krótkiej tunice i w owijaczach
ciasno opasujących jego łydki jedynie przykłada do twarzy
dłoń całkowicie zakrytą długim rękawem, podobnie jak
w miniaturze cod. Diomsiou 578, fol. 44vz 1059 roku.
Po ikonoklazmie pojawiła się tez obrazowa formuła-
wydanego przez Chrystusa polecenia odsunięcia
kamienia: w malarstwie Komnenów ukazywano prosto-
kątną płytę z grobowca lezącą u stóp Łazarza lub
przytrzymywaną przez jednego chłopca, rzadziej zaś
unoszoną przez dwóch umieszczanych u dołu kompo-
zycji. Miniatura w Ewangeliarzu nawiązuje więc do tej
drugiej formuły, powszechniejszej w okresie Paleologów,
choć znanej juz wcześniej, jak świadczy przedstawienie;
na epistylu z pierwszej połowy XII wieku w klasztorze
Sw. Katarzyny na Synaju. Do rzadszych natomiast ujęć
zaliczyć należy przedstawienie dwóch chłopców odcho-
dzących na lewo z kamiennym wiekiem sarkofagu,
częściej bowiem podążają w prawą stronę, stanowiąc
kompozycyjną przeciwwagę dla grupy kobiet u stóp
128
Chrystusa . Natomiast wyraźną dysproporcję pomię-
dzy postacią Chrystusa a znacznie przesuniętymi ku dołowi
kompozycji postaciami niewiast należy chyba tłumaczyć
niewłaściwym rozplanowaniem sceny, podobnie jak to
miało miejsce w miniaturze Niewiast u grobu.
Kalendarz
Kalendarz zajmuje w Ewangeliarzu kolejne karty od 320 do 3661 poprzedza
go tytułowy nagłówek. W jego obrębie znajdują się dwie miniatury figuralne: Spotkanie
Symeona ze Sw. Rodzinę oraz Hiob. Kalendarze liturgiczne w bizantyńskich
lekcjonarzach były rzadko zdobione miniaturami figuralnymi, a jeśli juz — były to
najczęściej postaci świętych lub sceny ich męczeństwa129 . W Ewangeliarzu
Ławryszewskim przedstawienie Spotkania Symeona ze Sw. Rodzinę tłumaczyć należy
zapewne faktem, iż początek kalendarza przypada dnia I września, gdy czczony jest
św. Symeon.
To rzadkie ujęcie prezentuje również miniatura w Psałterzu królowe] Melissandy z lat 113 I-I 134,
zob. H. Buchthal 1957, s. 8.
Zob. Ch. Walter 1992, s. 67-68.