Studia Waweliana (5.1996)

Studia Wa.wel.iana
Tom V, 1996
PL ISSN 1230-3275

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
ZAMKU KRÓLEWSKIEGO NA WAWELU W ROKU 1995

1. Uwagi ogólne

Rok 1995 był kolejnym okresem skupienia większości sił
i środków muzeum na problemach remontowo-konserwatorskich.
Po zamknięciu pierwszego, trzyletniego etapu prac, przygoto-
wano program konserwatorski na lata 1996-1998, który 15 IX
1995 został przedstawiony na walnym zebraniu Społecznego
Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, z udziałem prezydenta
Lecha Wałęsy. W r. 1995 prace prowadzono głównie w zamku,
gdzie wyniki są już wyraźnie widoczne tak na zewnątrz bu-
dynku, jak i we wnętrzach muzealnych. Ukończono komple-
ksowy remont centralnej partii budynku nr 9, której parter
przeznaczony jest na restaurację, I piętro mieści sale wysta-
wowo-konferencyjne, a na II piętrze znajdą się pracownie
konserwatorskie. Trwał także remont zamku w Pieskowej Skale.

W dziedzinie wzbogacania zbiorów ważnym wydarzeniem
było zakupienie znakomitego zespołu militariów, głównie pa-
miątek po hetmanie Stanisławie Jabłonowskim, oraz rozpoczęcie
obliczonego na trzy lata procesu wykupywania obiektów ze
zbiorów rodziny Zamoyskich, które na mocy decyzji Ministerstwa
Kultury i Sztuki zostały wykreślone z inwentarza muzealnego
i częściowo zwrócone właścicielom, a częściowo zamienione na
depozyty.

Powyższe przedsięwzięcia wymagały zaangażowania bardzo
poważnych środków finansowych. Ich realizacja była możliwa
dzięki dotacji z Narodowego Funduszu Odnowy Zabytków Kra-
kowa oraz usilnemu dążeniu do podniesienia dochodów insty-
tucji. Te ostatnie corocznie wyraźnie wzrastają w liczbach
bezwzględnych, a także w stosunku do dotacji Ministerstwa
Kultury i Sztuki. W r. 1995 dochody własne wyniosły 41,6%
tej dotacji, wobec 40,5% w r. 1994 i 9,2% (!) w r. 1989. Ów
pomyślny stan finansów muzeum zawdzięcza w głównej mierze
staraniom o udostępnienie jak największej ilości ekspozycji, co
wobec trwającego remontu wymaga znacznego wysiłku i skom-
plikowanych zabiegów organizacyjnych. Przykładem takich dzia-
łań było szybkie odtworzenie po remoncie ekspozycji w Skarbcu
i części Zbrojowni, co bardzo pozytywnie wpłynęło na frekwencję
oraz na odciążenie Komnat. Pozytywnym czynnikiem jest także
notowany w ostatnich latach wzrost mchu tury stycznego. W r.

1995 liczba zwiedzających ekspozycje wawelskie (ze Smoczą
Jamą) zbliżyła się do 1 min. osób, a łącznie z oddziałami
w Pieskowej Skale i Stryszowie granicę tę po raz pierwszy
przekroczyła.

Wspaniały dar prof. Karoliny Lanckorońskiej z r. 1994
nałożył na nasze muzeum obowiązek konserwacji i opracowania
naukowego dzieł wchodzących w jego skład. Po wstępnym
zabezpieczeniu kolekcji część została udostępniona zwiedzającym
na początku r. 1995. Następnie podjęto prace w obydwu wska-
zanych kierunkach, których rezultaty' będą widoczne dopiero
po kilku latach. Prace konserwatorskie prowadzone w r. 1995
były finansowane z dotacji Fundacji Lanckorońskich.

Ważnym przedsięwzięciem naukowym i organizacyjnym są
przy gotowani a do wystawy sztuki polskiej w. XVI—XVIII w Sta-
nach Zjednoczonych prowadzone wspólnie z Zamkiem Króle-
wskim w Warszawie oraz agencją Art Services International
z Waszyngtonu.

Stopniowo wzrasta zainteresowanie świata gospodarczego
działaniami na rzecz opieki nad zabytkami i muzeami. Przy-
kładem akcji tego rodzaju na dużą skalę była konserwacja
pomnika Tadeusza Kościuszki, przeprowadzona przez Fundację
Fuji z inicjatywy jej prezesa, p. Włodzimierza Trzcińskiego.
Kilka zapoczątkowanych projektów tego rodzaju powinno zostać
zrealizowanych w roku następnym.

Kontynuowano komputeiyzację muzeum. Obok sprawnie
działających już systemów w dziedzinie administracji i księ-
gowości zakończono wstępny etap prac nad programem ele-
ktronicznego inwentarza zbiorów oraz przygotowano bazę da-
nych dla ewidencji wzmianek prasowych na temat Wawelu.
Podjęto prace nad multimedialnym przewodnikiem archeologi-
cznym po wzgórzu wawelskim.

W dziedzinie organizacji muzeum należy odnotować fakt
utworzenia Pracowni Dokumentacji Konserwatorskiej, która
umożliwi prawidłowe działanie konserwatorowi zabytków wzgó-
rza wawelskiego.

Bardzo miłym i liczącym się w świecie naukowym wydarze-
niem było nadanie godności członka zagranicznego Królewskiej
Belgijskiej Akademii Nauk dr Marii Bernasikowej, kierownikowi
Działu Tkanin i znanej badaczce arrasów Zygmunta Augusta.

209