DOI Artikel:
Czyżewski, Krzysztof J.; Walczak, Marek: Z badań nad gotycką katedrą w Krakowie
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19891#0051
«v.\v
44. Okładzina elewacji przyziemia wieży Zegarowej
katedry na Wawelu, rysunek w Dzienniku budowy.
Archiwum Krakowskiej Kapituły Metropolitalnej na Wawelu
Tomasza Kantuaiyjskiego i Tomasza z Akwinu, wzniesio- 45' Kraków" ka,edra- ™omiki znalezione w kJP™ P°d kaPlicl
, . , . oa Zadzika (fot. Ł. Schuster)
nego w roku 1463 przez egzekutorów jego testamentu84.
Także wyniki odkryć dokonanych w roku 1973 w ka-
plicy Świętokrzyskiej, kiedy to w dawnym grobie kró-
lowej Elżbiety Rakuszanki znaleziono liczne gotyckie
i nowożytne detale architektoniczne i rzeźbiarskie, nie
zostały dotąd w wystarczający sposób wykorzystane.
Oprócz reliktów późnogotyckiej struktury baldachimo-
wej, której interpretacji poświęciliśmy osobny tekst85,
na uwagę zasługują dwa okazałe zworniki z czterema
wyprowadzeniami żeber, zdobione liściastymi rozeta-
mi i pokryte resztkami polichromii86.
Dość zaskakującego odkrycia dokonali archeolodzy
podczas eksploracji w roku 1997 krypty pod kaplicą bi-
skupa Zadzika. Znajdowały się tam, leżące luzem, dwa
jednakowe zworniki sklepienne z trzema wyprowadzenia-
mi żeber87 (fig. 45). Gruszkowy profil żeber oraz kształt
schematycznie ujętych rozet, podobnych do tych na zwor-
nikach w nawie południowej katedry (fig. 46), pozwalają 46- K**6^ kated^a: ^^^T™ Południowiej
datować je na 3. ćwierć XTV wieku. Co istotne, na obu
zwornikach zachowała się w pewnym stopniu polichro-
mia (błękit i czerwień) oraz złocenia. Brak jakichkolwiek
przesłanek do stwierdzenia kiedy owe zworniki znalazły
się w XVII-wiecznej krypcie, uniemożliwia wysunięcie
przypuszczeń co do ich pierwotnego umieszczenia.
Prace restauracyjne prowadzone na przełomie wieków
XIX i XX, przyniosły wiele szczegółowych odkryć, nie
wykorzystanych dotąd w badaniach nad gotycką katedrą.
I tak na przykład, w Dzienniku budowy pod datą
12 marca 1900 zapisano: „w nawie bocznej północnej
obok nawy głównej kościoła, znaleziono pod licem, ar-
chitektonicznie w łuki ostre rozwiniętem, stare kamien-
84 Wypisy..., s. 20-21, nr 28; Kumor, o.c, s. 349.
85 K. Czyżewski, M. Walczak, Nieznane fragmenty późno-
gotyckiej struktury architektonicznej z katedry krakowskiej [w:] Ka-
tedra krakowska w średniowieczu..., s. 163-172.
86 S. Kozieł, Badania archeologiczne w kaplicy Świętokrzy-
skiej w katach 1972-1973 (Studia DW 4: 1978, s. 449, fig. 12). 47. Kraków, kościół Bożego Miłosierdzia, elewacja północna,
87 Autorzy składają podziękowania Panu drowi hab. Z. Pianow- płyta epitafijna (?) nieznanego rycerza, około połowy w. XV
skiemu za informację o znalezieniu zworników i za ich fotografie. (fot. M. Walczak)
(fot. A. Rzepecki)
47
44. Okładzina elewacji przyziemia wieży Zegarowej
katedry na Wawelu, rysunek w Dzienniku budowy.
Archiwum Krakowskiej Kapituły Metropolitalnej na Wawelu
Tomasza Kantuaiyjskiego i Tomasza z Akwinu, wzniesio- 45' Kraków" ka,edra- ™omiki znalezione w kJP™ P°d kaPlicl
, . , . oa Zadzika (fot. Ł. Schuster)
nego w roku 1463 przez egzekutorów jego testamentu84.
Także wyniki odkryć dokonanych w roku 1973 w ka-
plicy Świętokrzyskiej, kiedy to w dawnym grobie kró-
lowej Elżbiety Rakuszanki znaleziono liczne gotyckie
i nowożytne detale architektoniczne i rzeźbiarskie, nie
zostały dotąd w wystarczający sposób wykorzystane.
Oprócz reliktów późnogotyckiej struktury baldachimo-
wej, której interpretacji poświęciliśmy osobny tekst85,
na uwagę zasługują dwa okazałe zworniki z czterema
wyprowadzeniami żeber, zdobione liściastymi rozeta-
mi i pokryte resztkami polichromii86.
Dość zaskakującego odkrycia dokonali archeolodzy
podczas eksploracji w roku 1997 krypty pod kaplicą bi-
skupa Zadzika. Znajdowały się tam, leżące luzem, dwa
jednakowe zworniki sklepienne z trzema wyprowadzenia-
mi żeber87 (fig. 45). Gruszkowy profil żeber oraz kształt
schematycznie ujętych rozet, podobnych do tych na zwor-
nikach w nawie południowej katedry (fig. 46), pozwalają 46- K**6^ kated^a: ^^^T™ Południowiej
datować je na 3. ćwierć XTV wieku. Co istotne, na obu
zwornikach zachowała się w pewnym stopniu polichro-
mia (błękit i czerwień) oraz złocenia. Brak jakichkolwiek
przesłanek do stwierdzenia kiedy owe zworniki znalazły
się w XVII-wiecznej krypcie, uniemożliwia wysunięcie
przypuszczeń co do ich pierwotnego umieszczenia.
Prace restauracyjne prowadzone na przełomie wieków
XIX i XX, przyniosły wiele szczegółowych odkryć, nie
wykorzystanych dotąd w badaniach nad gotycką katedrą.
I tak na przykład, w Dzienniku budowy pod datą
12 marca 1900 zapisano: „w nawie bocznej północnej
obok nawy głównej kościoła, znaleziono pod licem, ar-
chitektonicznie w łuki ostre rozwiniętem, stare kamien-
84 Wypisy..., s. 20-21, nr 28; Kumor, o.c, s. 349.
85 K. Czyżewski, M. Walczak, Nieznane fragmenty późno-
gotyckiej struktury architektonicznej z katedry krakowskiej [w:] Ka-
tedra krakowska w średniowieczu..., s. 163-172.
86 S. Kozieł, Badania archeologiczne w kaplicy Świętokrzy-
skiej w katach 1972-1973 (Studia DW 4: 1978, s. 449, fig. 12). 47. Kraków, kościół Bożego Miłosierdzia, elewacja północna,
87 Autorzy składają podziękowania Panu drowi hab. Z. Pianow- płyta epitafijna (?) nieznanego rycerza, około połowy w. XV
skiemu za informację o znalezieniu zworników i za ich fotografie. (fot. M. Walczak)
(fot. A. Rzepecki)
47