DOI Heft:
Nr. 6
DOI Artikel:Martin, Wilhelm: Aanwinsten van het Mauritshuis
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.19798#0195
rn-
AANWINSTEN VAN TIET MAURITSHUIS.
Sedert de laatste opgave («Bulletin” 1908 blz. 235 vlgg.) is de verzameling door
schenking een schilderij van Jacob Ruisdael rijker geworden, terwijl in bruikleen zijn
gegeven een schilderij van Johannes Spruyt en een schilderij uit het Heiligegeesthojje te
’s-Gvavenhage.
Eenige korte opmerkingen over deze drie stukken mogen hier volgen.
De Jacob Ruisdael is een geschenk van Dr. C. Hofstede de Groot, die reeds
vroeger een Winterlandschapje van Antonie Verstralen ten geschenke gaf en ook in andere
opzichten (b. v. door schenkingen aan de boekerij van het museum) de Directie voortdurend
aan zich verplicht. Het stukje is een van de zeldzame vroege werken vaxa den meester.
Het is links beneden gemerkt: J. Ru ijs da el 164..; het laatste cijfer is onduidelijk: een
5 of een 8 zou er kunnen staan. Onder zijn werken uit deze periode (hij werd in 1628
of ’29 geboren en was toen dus tusschen de zeventien en twintig) is het een der aan-
trekkelijkste, vooral om het lichteffect: een lichtgeele avondhemel, naar boven blauwig,
aan den horizon rossig, waartegen de omtrekken van heesters en boomen, deels nog groen,
deels reeds bruin, zich sterk afteekenen. Vooral het ragfijne gebladerte van enkele boomen
op den achtergrond maakt een mooi effect. In het algemeen is de toon voor Ruisdael
warm. De schilderij is op paneel geschilderd, hoog 29.7, breed 37.3 centimeter. Een
nadere beschrijving is door de hierbij gevoegde afbeelding overbodig en evenmin is het,
dunkt me, noodig te zeggen, hoe ongemeen heugelijk deze schenking allen hier te lande,
die in onze oude kunst belang stellen, stemmen moet.
De schilderij van Johannes Spruyt is door Dr. Bredius in bruikleen gegeven in ruil
voor den verleden jaar in het «Bulletin” (jrg. 1908, blz. 237) besproken tegenhanger, op
wiens plaats dit stuk thans hangt. Stelde de tegenhanger een Cuyp-achtig sujet voor:
eenden aan een plas, ook coloristisch aan Cuyp herinnerend, deze Spruyt is geheel in
Hondecoeter-trant gecomponeerd en gekleurd, terwijl ook de voorstelling: een haan met
uitgespreide vleugels, eenige kippen en een duif, geheel op Melchior trekt. Alleen is de
compositie leeger en moeilijker tot stand gekomen, terwijl echter de kleur warmer en
vooral de techniek schilderachtiger en minder op het decoratieve gericht is dan bij
menigen Hondecoeter. Kwaliteiten van toon en kleur dus, waardoor vooral deze schilderij
aantrekkelijk wordt. Het rood van den hanekam, het bruin, wit en zwart van de veeren
13
183
AANWINSTEN VAN TIET MAURITSHUIS.
Sedert de laatste opgave («Bulletin” 1908 blz. 235 vlgg.) is de verzameling door
schenking een schilderij van Jacob Ruisdael rijker geworden, terwijl in bruikleen zijn
gegeven een schilderij van Johannes Spruyt en een schilderij uit het Heiligegeesthojje te
’s-Gvavenhage.
Eenige korte opmerkingen over deze drie stukken mogen hier volgen.
De Jacob Ruisdael is een geschenk van Dr. C. Hofstede de Groot, die reeds
vroeger een Winterlandschapje van Antonie Verstralen ten geschenke gaf en ook in andere
opzichten (b. v. door schenkingen aan de boekerij van het museum) de Directie voortdurend
aan zich verplicht. Het stukje is een van de zeldzame vroege werken vaxa den meester.
Het is links beneden gemerkt: J. Ru ijs da el 164..; het laatste cijfer is onduidelijk: een
5 of een 8 zou er kunnen staan. Onder zijn werken uit deze periode (hij werd in 1628
of ’29 geboren en was toen dus tusschen de zeventien en twintig) is het een der aan-
trekkelijkste, vooral om het lichteffect: een lichtgeele avondhemel, naar boven blauwig,
aan den horizon rossig, waartegen de omtrekken van heesters en boomen, deels nog groen,
deels reeds bruin, zich sterk afteekenen. Vooral het ragfijne gebladerte van enkele boomen
op den achtergrond maakt een mooi effect. In het algemeen is de toon voor Ruisdael
warm. De schilderij is op paneel geschilderd, hoog 29.7, breed 37.3 centimeter. Een
nadere beschrijving is door de hierbij gevoegde afbeelding overbodig en evenmin is het,
dunkt me, noodig te zeggen, hoe ongemeen heugelijk deze schenking allen hier te lande,
die in onze oude kunst belang stellen, stemmen moet.
De schilderij van Johannes Spruyt is door Dr. Bredius in bruikleen gegeven in ruil
voor den verleden jaar in het «Bulletin” (jrg. 1908, blz. 237) besproken tegenhanger, op
wiens plaats dit stuk thans hangt. Stelde de tegenhanger een Cuyp-achtig sujet voor:
eenden aan een plas, ook coloristisch aan Cuyp herinnerend, deze Spruyt is geheel in
Hondecoeter-trant gecomponeerd en gekleurd, terwijl ook de voorstelling: een haan met
uitgespreide vleugels, eenige kippen en een duif, geheel op Melchior trekt. Alleen is de
compositie leeger en moeilijker tot stand gekomen, terwijl echter de kleur warmer en
vooral de techniek schilderachtiger en minder op het decoratieve gericht is dan bij
menigen Hondecoeter. Kwaliteiten van toon en kleur dus, waardoor vooral deze schilderij
aantrekkelijk wordt. Het rood van den hanekam, het bruin, wit en zwart van de veeren
13
183