Instytut Sztuki (Warschau) [Hrsg.]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Hrsg.]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Hrsg.]: Biuletyn Historii Sztuki (14.1952)

TADEUSZ DOBRZENIECKI


wartości naukowej, ponieważ
„między rzeźbieniem krzyży
a wykonaniem takiego dzieła
jak drzwi gnieźnieńskie jest
wielki dystans'1.29
Furmankiewiczówna wska-
zała na stosunki łączące Polskę
z okresu Krzywoustego z klasz-
torem w Zwiefalten znane jesz-
cze z innych przejawów.30 W
miejscowym martyrologium
znajduje się ciekawe przedsta-
wienie św. Wojciecha (opatrzone
napisem: s. Adalbertus), w pra-
cach z zakresu ikonografii tego
świętego nie dostrzeżone,31 ma-
jące związek z drzwiami gnieź-
nieńskimi (atrybutem tu jest
głowa wetknięta na pal (ryc. 12).
W tymże rękopisie znajduje się
przedstawienie obyczaju dwor-
skiego (ryc. 13), które może za-
interesować poszukiwaczy ana-
logii dla drzwi naszych.32 W każ-
29 Pohorecki F., Roczniki Histo-
ryczne, t. IX, Poznań 1933, s. 121—29.
30 Dary Krzywoustego dla tego
klasztoru oraz jego żony Salomei
(Mon. Pol. Hist., t. II, 6); Zwiefalten
fundacją jej rodziny, córka mniszką
w tymże klasztorze. Do miejscowego
kalendarza wpisano w poł. XII w.
dzień śmierci Krzywoustego i jego
żony.
31 Iwanoyko E. i Wiliński SŁ,
Sio. Wojciech to malarstwie i rzeź-
bie, Ks. Pam. ,,Św. Wojciech", Gniez-
no, s. 179—204; Braun J., Tracht uncl
Attribute der Heiligen in der deu-
tschen Kunst, Stuttgart 1943, s. v.
32 Analogiczne przedstawienia
znajdują się w innych dziełach
XII w., np. Hortus deliciarum, ed. A.
Straub, G. Keller, fol. 92 pi. XXVII.

Ryc. 16. Drzwi gnieźnieńskie, frag-
menty bordiury lewego skrzydła.
(Fot. Woj. Urzędu Konserw, w Po-
znaniu)

30