DOI Heft:
Nr. 2
DOI Artikel:Kozakiewicz, Stefan: Malarstwo warszawskie: na tle przemian gospodarczych społecznych i politycznych w Królestwie Polskim (1815-1830)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37708#0168
STEFAN KOZAKIEWICZ
tu Blank, który przyjmuje wszystkie zamówienia. Bliższa analiza jego
twórczości wykazać winna, czy było to z korzyścią dla jego sztuki — pod
tym względem wyrazić należy z góry poważne wątpliwości. Ale są ma-
larze czy całe ich grupy, które wiążą się ściśle z jednym mecenatem, jak
np. malarze cudzoziemscy, zwłaszcza w początkowej fazie okresu, pracu-
jący głównie dla arystokracji, czy zwarta grupa młodych malarzy miesz-
czańskich, występująca pod jego koniec. Ich twórczość, przypadająca głów-
nie na okres po r. 1830, da się określić w portrecie bez wątpienia termi-
nem realizmu mieszczańskiego; jest oparta o realistyczną szkołę i o ścisłą
obserwację natury, jest twórczością malarzy pochodzenia mieszczańskiego,
pracujących dla odbiorcy — mieszczanina. Czy od nich zaczyna się rea-
lizm mieszczański w malarstwie warszawskim? Trudno byłoby to przesą-
dzić z tego względu, że w najlepszej części twórczości Antoniego Brodow-
skiego, wyłamującej się z klasycyzmu, w portretach, których większość
stanowią — jak wspomnieliśmy — portrety inteligencji miejskiej i urzęd-
niczej, odnajdujemy te same cechy: prawdę, siłę i rzeczowość obserwacji
w oddaniu przedstawicieli miejskiej inteligencji Warszawy, z sumą cech
psychologicznych im właściwych — przez malarza należącego do tego sa-
mego pnia społecznego, co i oni.
Ryc. 25. A. Blank, Sw. Filomena, olej. Odrzywół (pow. opoczyński),
kościół parafialny.
58
tu Blank, który przyjmuje wszystkie zamówienia. Bliższa analiza jego
twórczości wykazać winna, czy było to z korzyścią dla jego sztuki — pod
tym względem wyrazić należy z góry poważne wątpliwości. Ale są ma-
larze czy całe ich grupy, które wiążą się ściśle z jednym mecenatem, jak
np. malarze cudzoziemscy, zwłaszcza w początkowej fazie okresu, pracu-
jący głównie dla arystokracji, czy zwarta grupa młodych malarzy miesz-
czańskich, występująca pod jego koniec. Ich twórczość, przypadająca głów-
nie na okres po r. 1830, da się określić w portrecie bez wątpienia termi-
nem realizmu mieszczańskiego; jest oparta o realistyczną szkołę i o ścisłą
obserwację natury, jest twórczością malarzy pochodzenia mieszczańskiego,
pracujących dla odbiorcy — mieszczanina. Czy od nich zaczyna się rea-
lizm mieszczański w malarstwie warszawskim? Trudno byłoby to przesą-
dzić z tego względu, że w najlepszej części twórczości Antoniego Brodow-
skiego, wyłamującej się z klasycyzmu, w portretach, których większość
stanowią — jak wspomnieliśmy — portrety inteligencji miejskiej i urzęd-
niczej, odnajdujemy te same cechy: prawdę, siłę i rzeczowość obserwacji
w oddaniu przedstawicieli miejskiej inteligencji Warszawy, z sumą cech
psychologicznych im właściwych — przez malarza należącego do tego sa-
mego pnia społecznego, co i oni.
Ryc. 25. A. Blank, Sw. Filomena, olej. Odrzywół (pow. opoczyński),
kościół parafialny.
58