DOI Heft:
Nr. 3
DOI Artikel:Jaworska, Władysława: Radziejowice: Zespół architektoniczno-parkowy z wieku oświecenia
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37708#0277
RADZIEJOWICE, ZESPÓŁ ARCHITEKTONICZNO-PARKOWY
nych. Można ponadto zasygnalizować pewne bliżej określone zbieżności.
Relacje z Brenną znajdują tu swój wyraz w kolorycie mieniącym się gamą
odcieni pośrednich między zasadniczymi tonami kompozycji barwnej 34.
Samodzielnym wkładem są niewątpliwie dające się zauważyć tendencje
realistyczne. Kwiaty w koszu na głowie Fortuny przypominają rysunkiem
kwiaty maku, są wprawdzie w trzech kolorach, ale wyraźnie realistycznie
potraktowane. Podobnie w grotesce zdobiącej drzwi w pokoju sypialnym
(ryc. 16), w opracowaniu winnych gron i liści utrzymanych w barwach je-
siennych i w opracowaniu piór łabędzi.
Byczkowskiemu można by tu przypisać fryzy, supraporty, ewen-
tualnie plafony. Widoki natomiast należało by raczej wiązać z Paszkiewi-
czem. Józef Paszkiewicz, ur. w r. 1781 w Wilnie, zm. 1 października 1844 r.
w Warszawie — „...uczeń Bacciarellego... robił portrety z natury podobień-
stwem osób zalecające się, krajobrazy i kopie rozmaite..." 35 Zachowały się
jego widoki Łazienek i Demblina 36. Polichromia w Radziejowicach byłaby
pierwszą znaną dekoracją ścienną tego malarza. O zatynkowanych obec-
nie widokach, na podstawie jednego znanego tylko z reprodukcji (ryc. 17),
nie podobna coś bliżej powiedzieć 37. Krajobraz ujęty jest w iluzjonistyczne
obramienie, które w widocznych na zdjęciu fragmentach składa się z ele-
mentów architektonicznych, dźwiganych przez dwa atlanty en gaine oraz
z rozwieszonej między słupami niesymetrycznie podwiązanej sznurami
draperii; w głębi zamek w Pieskowej Skale. Wzorem była tu może akwa-
rela Z. Vogla ,,Vue de Piaskowa Skała prise du Couchant" 38. Być może,
że i pozostałe widoki wykazują podobne związki. Kompozycja obramienia
krajobrazu posiada charakter kulis, wyraźnie zaczerpnięty z dekoracji
teatralnych i wykazuje zbieżności w partiach atlantów z analogiczną kon-
cepcją dekoracji polichromicznej Antoniego Smuglewicza (ryc. 15)39.
34 Dessins des Arabesques executes anciennement a Natolin par Vincent Bren-
na, w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
33 Rastawiecki, jw., t. II, s. 88.
36 Batowski Z., art. w Allgem. Lex. d. bild. Kiinstler, Leipzig 1932, t. XXVI,
s. 289.
37 Zahorska St., Dzieje malarstwa polskiego, Warszawa 1932, s. 39, repr. 148.
38 Gabinet Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, T. 175, nr 222.
39 Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. 46935 a, rys. tusz., pędź., podkolr.
akw., 30,2X36,5.
Ryc. 18 i 19. Podpisy Adama Byczkowskiego i Józeja Paszkiewicza w r. 1809.
(Fot. E. Kozłowska).
71
nych. Można ponadto zasygnalizować pewne bliżej określone zbieżności.
Relacje z Brenną znajdują tu swój wyraz w kolorycie mieniącym się gamą
odcieni pośrednich między zasadniczymi tonami kompozycji barwnej 34.
Samodzielnym wkładem są niewątpliwie dające się zauważyć tendencje
realistyczne. Kwiaty w koszu na głowie Fortuny przypominają rysunkiem
kwiaty maku, są wprawdzie w trzech kolorach, ale wyraźnie realistycznie
potraktowane. Podobnie w grotesce zdobiącej drzwi w pokoju sypialnym
(ryc. 16), w opracowaniu winnych gron i liści utrzymanych w barwach je-
siennych i w opracowaniu piór łabędzi.
Byczkowskiemu można by tu przypisać fryzy, supraporty, ewen-
tualnie plafony. Widoki natomiast należało by raczej wiązać z Paszkiewi-
czem. Józef Paszkiewicz, ur. w r. 1781 w Wilnie, zm. 1 października 1844 r.
w Warszawie — „...uczeń Bacciarellego... robił portrety z natury podobień-
stwem osób zalecające się, krajobrazy i kopie rozmaite..." 35 Zachowały się
jego widoki Łazienek i Demblina 36. Polichromia w Radziejowicach byłaby
pierwszą znaną dekoracją ścienną tego malarza. O zatynkowanych obec-
nie widokach, na podstawie jednego znanego tylko z reprodukcji (ryc. 17),
nie podobna coś bliżej powiedzieć 37. Krajobraz ujęty jest w iluzjonistyczne
obramienie, które w widocznych na zdjęciu fragmentach składa się z ele-
mentów architektonicznych, dźwiganych przez dwa atlanty en gaine oraz
z rozwieszonej między słupami niesymetrycznie podwiązanej sznurami
draperii; w głębi zamek w Pieskowej Skale. Wzorem była tu może akwa-
rela Z. Vogla ,,Vue de Piaskowa Skała prise du Couchant" 38. Być może,
że i pozostałe widoki wykazują podobne związki. Kompozycja obramienia
krajobrazu posiada charakter kulis, wyraźnie zaczerpnięty z dekoracji
teatralnych i wykazuje zbieżności w partiach atlantów z analogiczną kon-
cepcją dekoracji polichromicznej Antoniego Smuglewicza (ryc. 15)39.
34 Dessins des Arabesques executes anciennement a Natolin par Vincent Bren-
na, w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
33 Rastawiecki, jw., t. II, s. 88.
36 Batowski Z., art. w Allgem. Lex. d. bild. Kiinstler, Leipzig 1932, t. XXVI,
s. 289.
37 Zahorska St., Dzieje malarstwa polskiego, Warszawa 1932, s. 39, repr. 148.
38 Gabinet Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, T. 175, nr 222.
39 Muzeum Narodowe w Warszawie, nr inw. 46935 a, rys. tusz., pędź., podkolr.
akw., 30,2X36,5.
Ryc. 18 i 19. Podpisy Adama Byczkowskiego i Józeja Paszkiewicza w r. 1809.
(Fot. E. Kozłowska).
71