POLSKIE NAGROBKI RENESANSOWE
browolski treścią rozdziału ,,o przekształceniach miejscowych", obejmu-
jącego 2 poł. w. XVI.
Znaczenie daty ok. r. 1550 jako kończącej jedną, a rozpoczynającej
drugą fazę renesansu w rzeźbie polskiej, podkreślali i inni uczeni,
m. in. Pagaczewski w swej monografii o Michałowiczu. Wydaje się, że
istotnie jedynie ona da się utrzymać jako umotywowana z różnych istot-
nych względów, do czego wrócimy jeszcze, omawiając zagadnienie cech
polskiej odrębności w naszej rzeźbie nagrobkowej. Mniej istotne — aczkol-
wiek praktycznie pożyteczne — zdają się być nie tylko proponowane przez
Dobrowolskiego podziały na fazy stylowe, ale i wszelkie wyodrębnianie
okresów związanych z panowaniem poszczególnych królów (m. in. w Sta-
rzyńskiego i Walickiego Dziejach sztuki polskiej wydzielenie późnego re-
nesansu od wstąpienia na tron Batorego), czy z twórczością artystów po-
chodzenia włoskiego (np. w ostatniej syntezie Hornunga wyodrębnienie
jakby fazy pierwszych rzeźbiarzy włoskich, głównie Padovana, ,,fazy Guc-
ciego" i okresu „na przełomie w. XVI i XVII“; w ten sposób poza podzia-
łem na takie okresy znalazła się np. twórczość Michałowicza i innych
rzeźbiarzy polskich). Do tej kategorii określeń należy i używany przez
Chmarzyńskiego w jego dziejach rzeźby lat 1580-1650 termin „pierwsze-
go" renesansu polskiego, odpowiadający fazie aż po r. 1550, wzgl. 1570.
Wracając jeszcze do granic czasowych całego okresu renesansu
w rzeźbie, podkreślmy, że większość uczonych (m. in. Komornicki, Dettloff,
Ryc. 18. Figura kasztelana Walentego Dębińskiego z jego nagrobka w katedrze
krakowskiej: (Fot. ze zb. P. I. S.)
91
browolski treścią rozdziału ,,o przekształceniach miejscowych", obejmu-
jącego 2 poł. w. XVI.
Znaczenie daty ok. r. 1550 jako kończącej jedną, a rozpoczynającej
drugą fazę renesansu w rzeźbie polskiej, podkreślali i inni uczeni,
m. in. Pagaczewski w swej monografii o Michałowiczu. Wydaje się, że
istotnie jedynie ona da się utrzymać jako umotywowana z różnych istot-
nych względów, do czego wrócimy jeszcze, omawiając zagadnienie cech
polskiej odrębności w naszej rzeźbie nagrobkowej. Mniej istotne — aczkol-
wiek praktycznie pożyteczne — zdają się być nie tylko proponowane przez
Dobrowolskiego podziały na fazy stylowe, ale i wszelkie wyodrębnianie
okresów związanych z panowaniem poszczególnych królów (m. in. w Sta-
rzyńskiego i Walickiego Dziejach sztuki polskiej wydzielenie późnego re-
nesansu od wstąpienia na tron Batorego), czy z twórczością artystów po-
chodzenia włoskiego (np. w ostatniej syntezie Hornunga wyodrębnienie
jakby fazy pierwszych rzeźbiarzy włoskich, głównie Padovana, ,,fazy Guc-
ciego" i okresu „na przełomie w. XVI i XVII“; w ten sposób poza podzia-
łem na takie okresy znalazła się np. twórczość Michałowicza i innych
rzeźbiarzy polskich). Do tej kategorii określeń należy i używany przez
Chmarzyńskiego w jego dziejach rzeźby lat 1580-1650 termin „pierwsze-
go" renesansu polskiego, odpowiadający fazie aż po r. 1550, wzgl. 1570.
Wracając jeszcze do granic czasowych całego okresu renesansu
w rzeźbie, podkreślmy, że większość uczonych (m. in. Komornicki, Dettloff,
Ryc. 18. Figura kasztelana Walentego Dębińskiego z jego nagrobka w katedrze
krakowskiej: (Fot. ze zb. P. I. S.)
91