DOI Heft:
Nr. 4
DOI Artikel:Kozakiewiczowa, Helena; Kozakiewicz, Stefan: Polskie nagrobki renesanowe: Stan, problemy i postulaty badań: Problemy ogólne
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.37708#0441
POLSKIE NAGROBKI RENESANSOWE
Ryc. 44. Nagrobek Adamów Drzewickich w kościele w Drzewicy. (Fot. E. Kozłowska)
wreszcie nagrobek Tarnowskich w Tarnowie — to odrzucenie spokoju i po-
godnych wartości antyku, odpowiadające tendencji późnego renesansu
włoskiego. Nic dziwnego, że dla autorki Padovano „nie wrósł w środowisko
krakowskie1', a jego znaczenie polegać miało jedynie na przyniesieniu do
Polski antyku rzymskiego, renesansu latyńskiego, koncepcji sansovinow-
skich i zdobyczy dojrzałego renesansu włoskiego. Trudno doprawdy o bar-
dziej jednostronne ujęcie problemu działalności artysty obcego pochodze-
nia w Polsce; zatrzymaliśmy się przy tym dłużej właśnie ze względu na
skrajny kosmopolityzm koncepcji, wykazujący jeden z biegunów, do
którego dotarło badanie rodzimych odrębności w sztuce polskiej.
Z powojennych ujęć tego zagadnienia omówimy dotychczas istnieją-
ce cztery: Hornunga i Chmarzyńskiego (syntezy polskiej rzeźby renesan-
sowej), Mańkowskiego (Od renesansu włoskiego do północnego) i Dobro-
wolskiego (Sztuka Krakowa). Opracowanie Hornunga, mimo iż jest naj-
świeższe, stoi najbliżej zasad ujęcia Sinko-Popielowej w przekroju całości
zagadnień polskiej rzeźby omawianej epoki. Wraca autor do stanowiska,
które zbił przed kilkunastu laty w tak przekonywujący sposób W. Podla-
cha10: rzeźbiarz włoskiego pochodzenia w Polsce reprezentuje dla niego
sztukę włoską, rzeźbiarz polski — polską. Stąd działalność wszystkich
artystów pochodzenia włoskiego, stanowiąca poważną część dziejów naszej
pląstyki nagrobnej w dziełach Berecciego, Ciniego, Padovana, Canavesie-
go i Santi Gucciego, określona jest i omawiana jako „historia renesanso-
wej plastyki włoskiej w Polsce"; Michałowicz znalazł się zaś w części
o wiele mniejszej, poświęconej „rzeźbiarzom polskim". Twórczość „włoska
10 Recenzja z pracy Cracovia artificum, Rocznik Krakowski, t. XIX, 1923,
s. 160—162.
125
Ryc. 44. Nagrobek Adamów Drzewickich w kościele w Drzewicy. (Fot. E. Kozłowska)
wreszcie nagrobek Tarnowskich w Tarnowie — to odrzucenie spokoju i po-
godnych wartości antyku, odpowiadające tendencji późnego renesansu
włoskiego. Nic dziwnego, że dla autorki Padovano „nie wrósł w środowisko
krakowskie1', a jego znaczenie polegać miało jedynie na przyniesieniu do
Polski antyku rzymskiego, renesansu latyńskiego, koncepcji sansovinow-
skich i zdobyczy dojrzałego renesansu włoskiego. Trudno doprawdy o bar-
dziej jednostronne ujęcie problemu działalności artysty obcego pochodze-
nia w Polsce; zatrzymaliśmy się przy tym dłużej właśnie ze względu na
skrajny kosmopolityzm koncepcji, wykazujący jeden z biegunów, do
którego dotarło badanie rodzimych odrębności w sztuce polskiej.
Z powojennych ujęć tego zagadnienia omówimy dotychczas istnieją-
ce cztery: Hornunga i Chmarzyńskiego (syntezy polskiej rzeźby renesan-
sowej), Mańkowskiego (Od renesansu włoskiego do północnego) i Dobro-
wolskiego (Sztuka Krakowa). Opracowanie Hornunga, mimo iż jest naj-
świeższe, stoi najbliżej zasad ujęcia Sinko-Popielowej w przekroju całości
zagadnień polskiej rzeźby omawianej epoki. Wraca autor do stanowiska,
które zbił przed kilkunastu laty w tak przekonywujący sposób W. Podla-
cha10: rzeźbiarz włoskiego pochodzenia w Polsce reprezentuje dla niego
sztukę włoską, rzeźbiarz polski — polską. Stąd działalność wszystkich
artystów pochodzenia włoskiego, stanowiąca poważną część dziejów naszej
pląstyki nagrobnej w dziełach Berecciego, Ciniego, Padovana, Canavesie-
go i Santi Gucciego, określona jest i omawiana jako „historia renesanso-
wej plastyki włoskiej w Polsce"; Michałowicz znalazł się zaś w części
o wiele mniejszej, poświęconej „rzeźbiarzom polskim". Twórczość „włoska
10 Recenzja z pracy Cracovia artificum, Rocznik Krakowski, t. XIX, 1923,
s. 160—162.
125