Instytut Sztuki (Warschau) [Editor]; Państwowy Instytut Sztuki (bis 1959) [Editor]; Stowarzyszenie Historyków Sztuki [Editor]: Biuletyn Historii Sztuki (14.1952)

WOJSŁAW MOLE


Rye. 1. Modlitwa Isajasza, miniatura z Psałterza gr. 139 z w. X. Bibl. Nat. w Paryżu
(Wg reprod.: Ch. Diehl, La peinture byzantine)

i jego tradycji, oznacza wiek renesansu zerwanie z systemem przeszłości
„średniowiecznej*1 i zdecydowany zwrot ku nowemu człowiekowi, nieskrę-
powanemu systemem myśli scholastycznej, człowiekowi wolnemu, racjo-
nalistycznie nastawionemu, stwarzającemu sobie samemu własne prawa
i budującemu własny świat. Renesans jest w każdym razie dla Włoch
przełomem dzielącym średniowiecze od czasów nowożytnych, znajdujących
się co prawda jeszcze pod niejednym względem w ramach świata feudal-
nego, ale uświadamiających sobie w coraz większym stopniu własne możli-
wości twórcze i dających temu wyraz w nowym kształtowaniu życia
jak i sztuki.
Toteż gdy mowa jest o renesansie na obszarach poza Włochami,
łączy się tę epokę przede wszystkim ze zjawiskami, które w każdorazo-
wym wypadku rozdzielają przebieg rozwojowy mocno uwypuklającą się
cezurą, oznaczającą koniec świata starego i zarazem początek epoki nowej,
w taki lub inny sposób spokrewnionej z podstawowymi cechami tego
wszystkiego, czym odznaczał się w dziejach włoskich renesans Italii. Poza

134