Znaczenie wzorów Gioyanniego Battisty Montano dla architektury barokowej w Polsce
35
46. Sambor, fasada kościoła jezuickiego,
1725-1753, architekt P. Giżycki SJ (atryb.).
Rys. R. Frazikowa
46. Sambir (Ukrainę), faęade of the Jesuit
Church, 1725-53, arch. P. Giżycki SJ (attrib.).
Drawing by R. Frazikova
47. Włodzimierz na Wołyniu, fasada katedry
unickiej, 1753, architekt P. Giżycki SJ (atryb.).
Ryc. wgN. C. Teodorowicza, 1893
47. Yolodymyr Volyns’kyj (Ukrainę), faęade oj'
the Uniate Cathedrał, 1753, arch. P. Giżycki SJ
(attrib.). Picture after N. C. Teodorowi.cz, 1893
edikulami i gładkimi kolumnami jońskimi w
dolnej kondygnacji. Projekt ten zachował się
w kodeksie rysunków Gisleniego, zatytuło-
wanym Varii disegni d’Architettura (nr 83)
w zbiorach Sir John Soane’s Museum
w Londynie73 (il. 22). Datowany jest na lata
1627-163274, a więc na początkowy okres
pobytu rzymskiego architekta w Polsce, w
służbie króla Zygmunta III. Fazy powsta-
wania następnego projektu w 1645 i 1649
roku oraz etapy realizacji (1648-1649) wni-
kliwie przestudiował o. Jan Golonka. Zda-
niem tego autora, Gisleni zaprojektował
początkowo węższy ołtarz, który został -
już w trakcie budowy - powiększony o
boczne przęsła75 (il. 23). W pierwszej fazie
drugi projekt był bardziej zbliżony do ołta-
rzy typu Montany dzięki smukłym propor-
cjom i małym półkolistym frontonom nad
bocznymi przęsłami w II kondygnacji76.
73 M. KARPOWICZ, Z zagadnień wystroju Jasnej Góry.
„Studia Claromontana”, 6, 1985, s. 376-377.
74 J. GOLONKA, Ołtarz Jasnogórskiej Bogurodzicy. Tre-
ści ideowe oraz artystyczne kaplicy i retabulum. Jasna
Góra 1996, s. 137, il. 119.
75 Ibid., s.139-141, il. 121-122.
76 Żałuję, że o. dr Jan Golonka w trakcie pisania rozprawy
o ołtarzu jasnogórskiej nie uwzględnił mojej sugestii o ge-
nezie artystycznej projektów Gisleniego z rycin Montany.
48. Czartorysk, fasada kościoła dominikanów
obserwantów, 1750-1756, P. Giżycki SJ
(atryb.). Pom. Cz. Doria-Dernałowicz
i A. Karczewski, 1924, Zakł. Arch. Polskiej PW
48. Cartorisk (Ukrainę), faęade of the
Obserrant Dominicans’ church, 1750-56, P.
Giżycki SJ (attrib.). Geometrical drawing by
C. Doria-Dernałowicz and A. Karczewski,
1924, Dept. ofPołish Arch., Warsaw
Polytechnic
35
46. Sambor, fasada kościoła jezuickiego,
1725-1753, architekt P. Giżycki SJ (atryb.).
Rys. R. Frazikowa
46. Sambir (Ukrainę), faęade of the Jesuit
Church, 1725-53, arch. P. Giżycki SJ (attrib.).
Drawing by R. Frazikova
47. Włodzimierz na Wołyniu, fasada katedry
unickiej, 1753, architekt P. Giżycki SJ (atryb.).
Ryc. wgN. C. Teodorowicza, 1893
47. Yolodymyr Volyns’kyj (Ukrainę), faęade oj'
the Uniate Cathedrał, 1753, arch. P. Giżycki SJ
(attrib.). Picture after N. C. Teodorowi.cz, 1893
edikulami i gładkimi kolumnami jońskimi w
dolnej kondygnacji. Projekt ten zachował się
w kodeksie rysunków Gisleniego, zatytuło-
wanym Varii disegni d’Architettura (nr 83)
w zbiorach Sir John Soane’s Museum
w Londynie73 (il. 22). Datowany jest na lata
1627-163274, a więc na początkowy okres
pobytu rzymskiego architekta w Polsce, w
służbie króla Zygmunta III. Fazy powsta-
wania następnego projektu w 1645 i 1649
roku oraz etapy realizacji (1648-1649) wni-
kliwie przestudiował o. Jan Golonka. Zda-
niem tego autora, Gisleni zaprojektował
początkowo węższy ołtarz, który został -
już w trakcie budowy - powiększony o
boczne przęsła75 (il. 23). W pierwszej fazie
drugi projekt był bardziej zbliżony do ołta-
rzy typu Montany dzięki smukłym propor-
cjom i małym półkolistym frontonom nad
bocznymi przęsłami w II kondygnacji76.
73 M. KARPOWICZ, Z zagadnień wystroju Jasnej Góry.
„Studia Claromontana”, 6, 1985, s. 376-377.
74 J. GOLONKA, Ołtarz Jasnogórskiej Bogurodzicy. Tre-
ści ideowe oraz artystyczne kaplicy i retabulum. Jasna
Góra 1996, s. 137, il. 119.
75 Ibid., s.139-141, il. 121-122.
76 Żałuję, że o. dr Jan Golonka w trakcie pisania rozprawy
o ołtarzu jasnogórskiej nie uwzględnił mojej sugestii o ge-
nezie artystycznej projektów Gisleniego z rycin Montany.
48. Czartorysk, fasada kościoła dominikanów
obserwantów, 1750-1756, P. Giżycki SJ
(atryb.). Pom. Cz. Doria-Dernałowicz
i A. Karczewski, 1924, Zakł. Arch. Polskiej PW
48. Cartorisk (Ukrainę), faęade of the
Obserrant Dominicans’ church, 1750-56, P.
Giżycki SJ (attrib.). Geometrical drawing by
C. Doria-Dernałowicz and A. Karczewski,
1924, Dept. ofPołish Arch., Warsaw
Polytechnic