DOI Heft:
Nr. 1-2
DOI Artikel:Recenzje Omówienia
DOI Artikel:Boberski, Wojciech: [Rezension von: William C. Brumfield, A history of Russian architecture]
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.49350#0311
306
WOJCIECH BOBERSKI
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
William C. Brumfield, A History of Russian Architecture.
Cambridge University Press 1993, ss. 644, il. 685, il. barw. 80
Jest to niewątpliwie najlepsze kompendium dzie-
jów architektury rosyjskiej. Dzieło amerykań-
skiego profesora slawistyki z Tulane University
zdaje się potwierdzać regułę, iż dystans sprzyja po-
dejmowaniu najambitniejszych zadań i że czasem
takie próby mogą zakończyć się pomyślnie. William
C. Brumfield (ur. 1944) rozpoczął przygodę z archi-
tekturą rosyjską w latach 1970-1972, kiedy odbywał
stypendia na uniwersytetach w Moskwie i Leningra-
dzie. Wówczas, oraz w czasie późniejszych wyjaz-
dów do ZSRR, przemierzając z Hasselblatem rosyj-
skie miasta i prowincje, wykonał (niekiedy
w warunkach półkonspiracyjnych) imponującą ilość
fotografii. Zdeponowane obecnie w Archiwum Na-
tional Gallery of Art, tworzą one jeden z najbogat-
szych zbiorów ikonografii przydatnej do prezento-
wania architektury rosyjskiej. Fotograficzna pasja
stała się dla Autora nie tylko impulsem do podejmo-
wania kolejnych podróży, lecz także do rozpoczęcia
systematycznych studiów. Towarzyszyła im konsta-
tacja, iż znajomość tej sfery materialnego dziedzic-
twa kultury rosyjskiej jest na Zachodzie znacznie
słabsza, niż wiedza o twórczości rosyjskich pisarzy,
czy kompozytorów. Pierwszym owocem wysiłków
stała się okazała książka Gold in Azure. One Tho-
usand Years ofRussian Architecture (Boston 1983).
Prezentowana synteza, opublikowana w Cambridge
dziesięć lat później, jest jej znacznie poszerzoną
wersją, bogatszą w przypisy, komentarze i ilustra-
cje, ściślej poddaną naukowym rygorom. Nie jest
wynikiem samodzielnych kwerend archiwalnych,
własnych odkrywczych analiz, czy też studiów po-
równawczych, stanowi natomiast przemyślaną i rze-
telną kompilację ogromnej liczby publikacji, roz-
proszonych, często trudno dostępnych, na ogół
ignorowanych bądź niezauważanych przez autorów
rosyjskich akademickich syntez, pozostających
w cieniu „klasyki” (zwłaszcza przed i porewolucyj-
nych dzieł Igora Grabara). Brumfield w sposób
7. Kołomienskoje (Moskwa), cerkiew
Wozniesienija, 1529-1533, proj. architekt włoski,
zwany w Rosji Petrok Małyj(?).
Repr. wg Brumfield, 1993
1. Kolomenskoe (Moscow), Orthodox church of the
Ascension, 1529-1533, designed by Italian
architect called Petrok Malyi(?).
Photo from Brumfield, 1993
WOJCIECH BOBERSKI
Warszawa, Instytut Sztuki PAN
William C. Brumfield, A History of Russian Architecture.
Cambridge University Press 1993, ss. 644, il. 685, il. barw. 80
Jest to niewątpliwie najlepsze kompendium dzie-
jów architektury rosyjskiej. Dzieło amerykań-
skiego profesora slawistyki z Tulane University
zdaje się potwierdzać regułę, iż dystans sprzyja po-
dejmowaniu najambitniejszych zadań i że czasem
takie próby mogą zakończyć się pomyślnie. William
C. Brumfield (ur. 1944) rozpoczął przygodę z archi-
tekturą rosyjską w latach 1970-1972, kiedy odbywał
stypendia na uniwersytetach w Moskwie i Leningra-
dzie. Wówczas, oraz w czasie późniejszych wyjaz-
dów do ZSRR, przemierzając z Hasselblatem rosyj-
skie miasta i prowincje, wykonał (niekiedy
w warunkach półkonspiracyjnych) imponującą ilość
fotografii. Zdeponowane obecnie w Archiwum Na-
tional Gallery of Art, tworzą one jeden z najbogat-
szych zbiorów ikonografii przydatnej do prezento-
wania architektury rosyjskiej. Fotograficzna pasja
stała się dla Autora nie tylko impulsem do podejmo-
wania kolejnych podróży, lecz także do rozpoczęcia
systematycznych studiów. Towarzyszyła im konsta-
tacja, iż znajomość tej sfery materialnego dziedzic-
twa kultury rosyjskiej jest na Zachodzie znacznie
słabsza, niż wiedza o twórczości rosyjskich pisarzy,
czy kompozytorów. Pierwszym owocem wysiłków
stała się okazała książka Gold in Azure. One Tho-
usand Years ofRussian Architecture (Boston 1983).
Prezentowana synteza, opublikowana w Cambridge
dziesięć lat później, jest jej znacznie poszerzoną
wersją, bogatszą w przypisy, komentarze i ilustra-
cje, ściślej poddaną naukowym rygorom. Nie jest
wynikiem samodzielnych kwerend archiwalnych,
własnych odkrywczych analiz, czy też studiów po-
równawczych, stanowi natomiast przemyślaną i rze-
telną kompilację ogromnej liczby publikacji, roz-
proszonych, często trudno dostępnych, na ogół
ignorowanych bądź niezauważanych przez autorów
rosyjskich akademickich syntez, pozostających
w cieniu „klasyki” (zwłaszcza przed i porewolucyj-
nych dzieł Igora Grabara). Brumfield w sposób
7. Kołomienskoje (Moskwa), cerkiew
Wozniesienija, 1529-1533, proj. architekt włoski,
zwany w Rosji Petrok Małyj(?).
Repr. wg Brumfield, 1993
1. Kolomenskoe (Moscow), Orthodox church of the
Ascension, 1529-1533, designed by Italian
architect called Petrok Malyi(?).
Photo from Brumfield, 1993