DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9539#0291
van Sina,
zweet eenigzins uit, en zet te gelijk
het water overvioedelijk af.
Wijders, niet alleenlijk gebruiken
de Sinesen dezen drank ; maer ook
d' Indianen , Tarters , die van Tibet,
Mogor en schier al de volken aen den
oever der Indische zee. Ja is de zelve
sedert eenige jaren herwaerd ook hier
te lande in gebruik geraekt : en word
schier op een zelve wijze bereid, ge-
lijk by de Sinesen ; te weten, demee-
sten doen de The bladen met water
een weinig over't vuur koken: andere
doen de zelve in ziedend water, van
't vuur afgezet, maer word, na het in-
smijten der bladen, een weinigh weer
aen het vuur gezet. Wanneer men
het kooksel of afsiedsel drinken wil,
word daer by, tot tempering der on-
smakelijk en bitterheid, een weinigh
kandy-zuiker gedaen. Wel is waer
men hier te lande zulke grote krach-
ten in de The niet bevind; als de Sine-
sen in Sina; maer zulx komt veel meer
by de wijze van toe te maken en te
gebruikemby de gesteltenis onzer lic-
hamen en andere beletselen toe,als by
het kruit zelf. Ten andere houden de
Sinesen daer by een zobere leef-maet.
Men twijfelt of dit gewas en des
selfs gebruik lang en van overouds by
de Sinesen bekent geweest is. Zo Tri-
gaut getuigt, kan desfelfs gebruik by
hen niet zeer oud zijn ; gemerkt in
ofTaifing. 229
d'aeloudeSincesche boeken geen cha-
ra£ter of schrijf beelt (zoodanig al de
letteren der Sinesen zijn) gevonden
word, om het te bedieden of uit te
beelden.
Andere willen dat wei deze heester
of dit kruit sedert veel eeuwen her-
vvaert in 'twilt, en zonder aenque-
king gegroeit heeft ; maer desselfs
aenquekingh, uitstekende krachten,
wijze van daer uit een drank te ma-
ken, zoo heel lang onder de Sinesen
niet bekent geweest zijn.
JHeden groeit dees heester niet in
'twilt; maer word met zonderlinge
zorge gepoot, te weten, ten platten
lande , op heuveltjes , ontrent.drie
voet van malkandre.
De The groeit nergens dan in Sina,
Siam Japan, en T'mking; maer Op geen
plaets van geheel Sina weelderiger en
in grooter overvloet, dan in de der-
tiende landstreke Chicheusu des Land-
schaps van Nanking.
In de zevende Landstreke Juenki-
angsu des Landschaps van Junnan .- en
in de derde Landstreke Kingyven, des
Landschaps van Quangli groeit zeke-
re vrucht Areka, anders Faufelgchee-
ten, died'inwoonders, gelijk meest al
d'Indianen met de bladen van Betel
knauwen , welk het speeksel roodt
verft. Zy wordt in de Land-tale Ma-
kinnang genaemt.
^Dieren.
Schaptn.
Elijk het gewest van Sina
, met veelerlei gewassen van
boomen, heesters en krui-
den ; zoo ishetookgeze-
gent met menigerlei viervoetigh ge-
dierte , vogelen , visTchen, ssypende
of kruipende en ongedierten.
Door geheel Sina, voornamelijk in
het Landïchap van Quantung , vint-
men Herten,Hazen, Reen, en dierge-
lijk wild. Onder het reizen worden
op de wegen bywijle heele troepen
gezien.
Eengroote meenigtevanReeisin
het Landschap van Huquang.
Door geheel Sina vintmen veel
zulke Schapen, als in Persie cnTarta-
rije ; te weten, met lange en dikke
steerten, die haer nassepen.bywijle tot
de zwaerte van veertig pond, en on-
gemeen zoet van vleesch zijn.
Ontrent de tiendekrijgs-stadt Tieki Koe-beeftm.
des Landschaps van Suchuen, en in de
landstrekeJungningfu des Landschaps
van Junnan, vallen treffelijke koe-bee-
sten, met zeer lange, dikke en krult-
hairde steerten, die de Sineesche
krijgs - knechten , in plaets van plui-
men, op 't hooft aen de storm-hoeden
en aen de vendels steken. Van het
hair worden tapeetseryen en klede-
ren gemaekt, zeer treffelijk tegen de
regen. Veel zulke koeien heeftmen
in het Koningrijk van Tibet.
Ff 3 In
zweet eenigzins uit, en zet te gelijk
het water overvioedelijk af.
Wijders, niet alleenlijk gebruiken
de Sinesen dezen drank ; maer ook
d' Indianen , Tarters , die van Tibet,
Mogor en schier al de volken aen den
oever der Indische zee. Ja is de zelve
sedert eenige jaren herwaerd ook hier
te lande in gebruik geraekt : en word
schier op een zelve wijze bereid, ge-
lijk by de Sinesen ; te weten, demee-
sten doen de The bladen met water
een weinig over't vuur koken: andere
doen de zelve in ziedend water, van
't vuur afgezet, maer word, na het in-
smijten der bladen, een weinigh weer
aen het vuur gezet. Wanneer men
het kooksel of afsiedsel drinken wil,
word daer by, tot tempering der on-
smakelijk en bitterheid, een weinigh
kandy-zuiker gedaen. Wel is waer
men hier te lande zulke grote krach-
ten in de The niet bevind; als de Sine-
sen in Sina; maer zulx komt veel meer
by de wijze van toe te maken en te
gebruikemby de gesteltenis onzer lic-
hamen en andere beletselen toe,als by
het kruit zelf. Ten andere houden de
Sinesen daer by een zobere leef-maet.
Men twijfelt of dit gewas en des
selfs gebruik lang en van overouds by
de Sinesen bekent geweest is. Zo Tri-
gaut getuigt, kan desfelfs gebruik by
hen niet zeer oud zijn ; gemerkt in
ofTaifing. 229
d'aeloudeSincesche boeken geen cha-
ra£ter of schrijf beelt (zoodanig al de
letteren der Sinesen zijn) gevonden
word, om het te bedieden of uit te
beelden.
Andere willen dat wei deze heester
of dit kruit sedert veel eeuwen her-
vvaert in 'twilt, en zonder aenque-
king gegroeit heeft ; maer desselfs
aenquekingh, uitstekende krachten,
wijze van daer uit een drank te ma-
ken, zoo heel lang onder de Sinesen
niet bekent geweest zijn.
JHeden groeit dees heester niet in
'twilt; maer word met zonderlinge
zorge gepoot, te weten, ten platten
lande , op heuveltjes , ontrent.drie
voet van malkandre.
De The groeit nergens dan in Sina,
Siam Japan, en T'mking; maer Op geen
plaets van geheel Sina weelderiger en
in grooter overvloet, dan in de der-
tiende landstreke Chicheusu des Land-
schaps van Nanking.
In de zevende Landstreke Juenki-
angsu des Landschaps van Junnan .- en
in de derde Landstreke Kingyven, des
Landschaps van Quangli groeit zeke-
re vrucht Areka, anders Faufelgchee-
ten, died'inwoonders, gelijk meest al
d'Indianen met de bladen van Betel
knauwen , welk het speeksel roodt
verft. Zy wordt in de Land-tale Ma-
kinnang genaemt.
^Dieren.
Schaptn.
Elijk het gewest van Sina
, met veelerlei gewassen van
boomen, heesters en krui-
den ; zoo ishetookgeze-
gent met menigerlei viervoetigh ge-
dierte , vogelen , visTchen, ssypende
of kruipende en ongedierten.
Door geheel Sina, voornamelijk in
het Landïchap van Quantung , vint-
men Herten,Hazen, Reen, en dierge-
lijk wild. Onder het reizen worden
op de wegen bywijle heele troepen
gezien.
Eengroote meenigtevanReeisin
het Landschap van Huquang.
Door geheel Sina vintmen veel
zulke Schapen, als in Persie cnTarta-
rije ; te weten, met lange en dikke
steerten, die haer nassepen.bywijle tot
de zwaerte van veertig pond, en on-
gemeen zoet van vleesch zijn.
Ontrent de tiendekrijgs-stadt Tieki Koe-beeftm.
des Landschaps van Suchuen, en in de
landstrekeJungningfu des Landschaps
van Junnan, vallen treffelijke koe-bee-
sten, met zeer lange, dikke en krult-
hairde steerten, die de Sineesche
krijgs - knechten , in plaets van plui-
men, op 't hooft aen de storm-hoeden
en aen de vendels steken. Van het
hair worden tapeetseryen en klede-
ren gemaekt, zeer treffelijk tegen de
regen. Veel zulke koeien heeftmen
in het Koningrijk van Tibet.
Ff 3 In