DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9539#0022
iem.
van Sina
huizen der mane over een koming
gehad hebben : want ieder sterkoppel
beslaet aen den hemel zekere graden,
hoewel ongelijkelijk,in dier wijze, dat
zy te gelijk den gehelen kring van
drie hondert zestig eraden vervul-
len; niet tegenstaende de gehele kring
by de Sinesen in drie hondert vijf en
zestigh graden en vijf en twintig min-
derlingen of minuten verdeilt wort,
te weten, na den jaerlixen loop der
zonne.
Al deze sterkoppclen worden ge-
2eit onder d'invloeying der dwael-
sterren testaen.
Wijl in 't vervolgh dikwils staet aen
te roeren, onder welkster-koppel ie-
der lantstreke of stadt gestelt is, zal
'tnodigh zijn hier de namen en leng-
ten der acht en twintig Sineesche ster-
koppelen, t'effens met de tekenen der
dwael-sterren te laten volgen.
Deze lengten, 'tgeen aen te mer-
ken staet, zijn hier gestelt na de ver-
beterde lengten van het jaer zestien
hondert acht en twintig : in welk jaer
de tijdtrekening der verbetering van
de Sineesche Almanak vast gestelt is:
wijl dit het eerste jaer van Keizer
Zungchin was , die den Roomschen
Jesuieten het verbeteren des Sinee-
sch en Almanak aen-beval : en is ook
,in dit jaer volbraght.
Na 't verhandelen ten deele van
't geen het Keizerrijk van Sina in 't ai-
gemein betreft, zal ik vervolgens,
welk ieder der vijftien Landschappen
in 't byzonder raekt, ten toon Hel-
len, en met dat van Peking beginnen.
of Taifing.
i5>
Namen, j
Lengte.
Graden. 1
Teken?.
Kio
198.
39-'
18.
39-
Karig
2
209.
i£
29.
H
Ti
t>
219.
54-
9-
54-
Fang
©|
237.
48.
27.
48.
Sin
242.
34-
2.
34
+*■
Vi
250.
7
20.
7-
H
Ki
—
265.
43-
25-
43-
H
Teu
1
275.
3-
5-
3-
yp
Nieu
2y8.
54-
28.
54-
Nin
—
306.
35-
6.
35-
*w
Hiu
©
318.
»4-
Tïï."
i4-
Guei
d
328.
13
28.
i3-
Xe
&
346.
20.
18.
20.
Pi
4-
I.
; 4.
1.
y
Quei
-
32.
15-
32.
Y
Leu
2
46. 26.
46.
T
Guei
41
46.
11.
46.
Mao
©
53-
37-
23-
37
Pie
<z
63.
16.
16.
n
Sang
&
77-
14-
t%
14-
n
Cu
8
78.
35-
18.
35-
n
Cing
¥
90.
-
8.
0.
8.
Quei
$
120.
33-
0.
33-
JL
Lieu
,125.
9-
5'
9
SI
Sing
©
142.
9
22.
9
SI
Chang
150.
32.
0.
32
m
Ye ~
168.
36.
18.
36.
Chiu
785"r
"36.
5-
36.
Het eerjle Landfchap van Peking of Pee heli.
, N waerdigheit , door 's Kei-
1 zers tegenwoordigheit, ver-
blijs en hos, is het Lantschap
van Peking anders Paking en
Pecheli, het eerste: en verdient hierom
ook d'eerste plaets.
Het heest zijnen naem van de Kei-
zerlijke hoost enhos-stadt Peking be-
komen , welk Noorder hos betekent;
tQt onderscheit van Nanking os zuider
hos: Want Kj„g bediethos, en Nanzui-
der; gelijk, Pe os Pa Noorder.
Het begint, ten zuide, op de Noor- Gehgtn'u.
der brete van zes en dertigh graden,
vier minuten , en eindigt ten Noor-
de , met de grote muur, op een en
veertig graden een minut, eenstreke
van ruim schaers vijs en zestig mijlen;
ieder graet gerekent op vijstien Duit-
sche mijlen. Denelss grootste lengte,
van 'tooste na 'tweste, wort geltelt
op ontrent zes graden en twee minu-
ten , een streke van over de tnegentig
mijlen.
C * Ten
van Sina
huizen der mane over een koming
gehad hebben : want ieder sterkoppel
beslaet aen den hemel zekere graden,
hoewel ongelijkelijk,in dier wijze, dat
zy te gelijk den gehelen kring van
drie hondert zestig eraden vervul-
len; niet tegenstaende de gehele kring
by de Sinesen in drie hondert vijf en
zestigh graden en vijf en twintig min-
derlingen of minuten verdeilt wort,
te weten, na den jaerlixen loop der
zonne.
Al deze sterkoppclen worden ge-
2eit onder d'invloeying der dwael-
sterren testaen.
Wijl in 't vervolgh dikwils staet aen
te roeren, onder welkster-koppel ie-
der lantstreke of stadt gestelt is, zal
'tnodigh zijn hier de namen en leng-
ten der acht en twintig Sineesche ster-
koppelen, t'effens met de tekenen der
dwael-sterren te laten volgen.
Deze lengten, 'tgeen aen te mer-
ken staet, zijn hier gestelt na de ver-
beterde lengten van het jaer zestien
hondert acht en twintig : in welk jaer
de tijdtrekening der verbetering van
de Sineesche Almanak vast gestelt is:
wijl dit het eerste jaer van Keizer
Zungchin was , die den Roomschen
Jesuieten het verbeteren des Sinee-
sch en Almanak aen-beval : en is ook
,in dit jaer volbraght.
Na 't verhandelen ten deele van
't geen het Keizerrijk van Sina in 't ai-
gemein betreft, zal ik vervolgens,
welk ieder der vijftien Landschappen
in 't byzonder raekt, ten toon Hel-
len, en met dat van Peking beginnen.
of Taifing.
i5>
Namen, j
Lengte.
Graden. 1
Teken?.
Kio
198.
39-'
18.
39-
Karig
2
209.
i£
29.
H
Ti
t>
219.
54-
9-
54-
Fang
©|
237.
48.
27.
48.
Sin
242.
34-
2.
34
+*■
Vi
250.
7
20.
7-
H
Ki
—
265.
43-
25-
43-
H
Teu
1
275.
3-
5-
3-
yp
Nieu
2y8.
54-
28.
54-
Nin
—
306.
35-
6.
35-
*w
Hiu
©
318.
»4-
Tïï."
i4-
Guei
d
328.
13
28.
i3-
Xe
&
346.
20.
18.
20.
Pi
4-
I.
; 4.
1.
y
Quei
-
32.
15-
32.
Y
Leu
2
46. 26.
46.
T
Guei
41
46.
11.
46.
Mao
©
53-
37-
23-
37
Pie
<z
63.
16.
16.
n
Sang
&
77-
14-
t%
14-
n
Cu
8
78.
35-
18.
35-
n
Cing
¥
90.
-
8.
0.
8.
Quei
$
120.
33-
0.
33-
JL
Lieu
,125.
9-
5'
9
SI
Sing
©
142.
9
22.
9
SI
Chang
150.
32.
0.
32
m
Ye ~
168.
36.
18.
36.
Chiu
785"r
"36.
5-
36.
Het eerjle Landfchap van Peking of Pee heli.
, N waerdigheit , door 's Kei-
1 zers tegenwoordigheit, ver-
blijs en hos, is het Lantschap
van Peking anders Paking en
Pecheli, het eerste: en verdient hierom
ook d'eerste plaets.
Het heest zijnen naem van de Kei-
zerlijke hoost enhos-stadt Peking be-
komen , welk Noorder hos betekent;
tQt onderscheit van Nanking os zuider
hos: Want Kj„g bediethos, en Nanzui-
der; gelijk, Pe os Pa Noorder.
Het begint, ten zuide, op de Noor- Gehgtn'u.
der brete van zes en dertigh graden,
vier minuten , en eindigt ten Noor-
de , met de grote muur, op een en
veertig graden een minut, eenstreke
van ruim schaers vijs en zestig mijlen;
ieder graet gerekent op vijstien Duit-
sche mijlen. Denelss grootste lengte,
van 'tooste na 'tweste, wort geltelt
op ontrent zes graden en twee minu-
ten , een streke van over de tnegentig
mijlen.
C * Ten