DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9539#0188
14°
Een ander ssag van schepen, Koe ij a
by die van het Landschap fokte» gehe-
ten, zijn kleinder: voeren ssechts der-
tig , vijf en twintig, en tien last, en
hebben maer eene mast.
Een derde ssag, Sampan oichampan
geheten , hebben ook ssechts eene
mast; maer wel drie paer riemen.
Een vierde, Lantija genaemt, heeft
zeil noch mast; maer word, gelijk de
galeien , met riemen voortgedreven
gemenelijk met zestien paer, op ieder
zijde acht : en zit aen ieder riem acht
man. Deze schepen zijn lang en breet,
en dienen tegen de zeeroveryen op
de stromen, die de rovers zeer onvei-
lig maken : en houd de Keizer een
grote meenigte dezer schepen, tot
beveiliging voor den reizenden man
en koopluiden ; desgelijx heeft de
Keizer in d' aenzeegelege Landschap-
pen een sterke vloot oorlogs-schepen,
tot bescherming der zeehavens.
Al 's Keizers schepen en Lantjas
voeren in de vlaggen 's Keizers wa-
pen, te weten, eenenDraek, met vijf
klaeuwen aen ieder poot.
Wanneer een hunner schepen uit
een vreemde plaetse of ander Land-
schap komt, die te lande staen, kun-
nen aenstonds weten , van waer de
Befchryving des Keizer rijks
komste, en waerhetschip mede gela-
den is: eer het noch binnen gekomen,
en eer iemant van het volk gesproken
is. Te weten door het hanteren en
zwenken met zekeren Staf, in vorm
van een halve piek, ten halven root
en ten halven zwartgeverft : invol-
gende wijze. De Stierman , op het
slaen op trommelen en bommen, be-
gint, staende achter op de kompanje,
veel gebaren enkromme zinken met
de stok te maken, en wonder, nu over
zijn hooft, dan achter zijnen ruch,
naer omhoog,en dan weer voor zijne
voeten te zwenken.
Dan leid hy de Staf neder, en begint
noch kluchtiger met d' armen en han-
den te schermutselen, als hy deed met
denStaf. Neemt daer na de Staf weer
op, en vangt op een nieuw weer aen.
Midlerwijle geven de sluerluiden van
de schepen, die in de haven ten anker
leggen, nau achting op de handeling
met den Staf.
Zulx die van de schepen , binnen
de haven gelegen , al kunnen verha-
len wat'er geschietis.
D' onzen willen, hoewel t'onrecht,
dat de Sinesen zulx doortoveryeen
kracht des duivels doen.
(semeene of Heer en liegen.
Et recht heeft ook een ieder
zich over de gemene of He-
ren wegen te verwonderen,
die tot gerijfvanden reizen-
den man , zoo veel door mensehen
arbeid heeft kunnen geschieden , in
Sitta gemaekt zijn. Byna in al de zui-
der Landschappen zijn de wegen eerst
geeflènt, daer na met Henen gepla-
veit, ter oorzake het gebruik van
wagenen en peerden aldaer zoo groot
niet is. Ook ziet men het zelffte op
de hoogste bergen , die reis en over-
gangbaer gemaekt worden , met de
steenrotsen ter weder zijde af te
houwen : heuvelen en toppen der
bergen te ssechten , en gelijks der
aerde te maken , en dalen aen te
hogen , tot groot gemak in het rei-
zen.
Aldaer zijn op zekere streken, tc
weten aen ieder steen, (gelegen tien
Sineesche stadien van elkandre,)
loop-boden gestelt,door wien in kor-
I ten tijdt de brieven en bevelen des
Keizers en der Landvoogden zeer
geswint overgebragt worden. Waer
over aldaer niet vreemts noch nieus
; gebeurt, of is binnen weinig dagen
\ door het geheel rijk verlpreit.
By ieder achtsten steen, een streke
van een dagh-reizens , vindmen ge-
mene of 's lands huisen gestigt,(C#»g-
quon en Teli geheten) tot pleister-
plaetsen en herbergen voor de Land-
voogden en Majestraten , op 's Kei-
zers onkosten. Dan deze hebben by
een voorafgezondenen brief hunne
komste en waerdigheid aen d'Op-
zienders huur - huizen bekent te
maken
Een ander ssag van schepen, Koe ij a
by die van het Landschap fokte» gehe-
ten, zijn kleinder: voeren ssechts der-
tig , vijf en twintig, en tien last, en
hebben maer eene mast.
Een derde ssag, Sampan oichampan
geheten , hebben ook ssechts eene
mast; maer wel drie paer riemen.
Een vierde, Lantija genaemt, heeft
zeil noch mast; maer word, gelijk de
galeien , met riemen voortgedreven
gemenelijk met zestien paer, op ieder
zijde acht : en zit aen ieder riem acht
man. Deze schepen zijn lang en breet,
en dienen tegen de zeeroveryen op
de stromen, die de rovers zeer onvei-
lig maken : en houd de Keizer een
grote meenigte dezer schepen, tot
beveiliging voor den reizenden man
en koopluiden ; desgelijx heeft de
Keizer in d' aenzeegelege Landschap-
pen een sterke vloot oorlogs-schepen,
tot bescherming der zeehavens.
Al 's Keizers schepen en Lantjas
voeren in de vlaggen 's Keizers wa-
pen, te weten, eenenDraek, met vijf
klaeuwen aen ieder poot.
Wanneer een hunner schepen uit
een vreemde plaetse of ander Land-
schap komt, die te lande staen, kun-
nen aenstonds weten , van waer de
Befchryving des Keizer rijks
komste, en waerhetschip mede gela-
den is: eer het noch binnen gekomen,
en eer iemant van het volk gesproken
is. Te weten door het hanteren en
zwenken met zekeren Staf, in vorm
van een halve piek, ten halven root
en ten halven zwartgeverft : invol-
gende wijze. De Stierman , op het
slaen op trommelen en bommen, be-
gint, staende achter op de kompanje,
veel gebaren enkromme zinken met
de stok te maken, en wonder, nu over
zijn hooft, dan achter zijnen ruch,
naer omhoog,en dan weer voor zijne
voeten te zwenken.
Dan leid hy de Staf neder, en begint
noch kluchtiger met d' armen en han-
den te schermutselen, als hy deed met
denStaf. Neemt daer na de Staf weer
op, en vangt op een nieuw weer aen.
Midlerwijle geven de sluerluiden van
de schepen, die in de haven ten anker
leggen, nau achting op de handeling
met den Staf.
Zulx die van de schepen , binnen
de haven gelegen , al kunnen verha-
len wat'er geschietis.
D' onzen willen, hoewel t'onrecht,
dat de Sinesen zulx doortoveryeen
kracht des duivels doen.
(semeene of Heer en liegen.
Et recht heeft ook een ieder
zich over de gemene of He-
ren wegen te verwonderen,
die tot gerijfvanden reizen-
den man , zoo veel door mensehen
arbeid heeft kunnen geschieden , in
Sitta gemaekt zijn. Byna in al de zui-
der Landschappen zijn de wegen eerst
geeflènt, daer na met Henen gepla-
veit, ter oorzake het gebruik van
wagenen en peerden aldaer zoo groot
niet is. Ook ziet men het zelffte op
de hoogste bergen , die reis en over-
gangbaer gemaekt worden , met de
steenrotsen ter weder zijde af te
houwen : heuvelen en toppen der
bergen te ssechten , en gelijks der
aerde te maken , en dalen aen te
hogen , tot groot gemak in het rei-
zen.
Aldaer zijn op zekere streken, tc
weten aen ieder steen, (gelegen tien
Sineesche stadien van elkandre,)
loop-boden gestelt,door wien in kor-
I ten tijdt de brieven en bevelen des
Keizers en der Landvoogden zeer
geswint overgebragt worden. Waer
over aldaer niet vreemts noch nieus
; gebeurt, of is binnen weinig dagen
\ door het geheel rijk verlpreit.
By ieder achtsten steen, een streke
van een dagh-reizens , vindmen ge-
mene of 's lands huisen gestigt,(C#»g-
quon en Teli geheten) tot pleister-
plaetsen en herbergen voor de Land-
voogden en Majestraten , op 's Kei-
zers onkosten. Dan deze hebben by
een voorafgezondenen brief hunne
komste en waerdigheid aen d'Op-
zienders huur - huizen bekent te
maken