DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9539#0293
Xzere Ver-
kcns*
teerden.
Bavianen.
Moshes.
van Sina
Men heeft "ook zeer'wrede Tigers
en Luiperts op den bergh Nalo , in de
landstreke Chinyvensu des Landschaps
van Junnan.
Inde zevende landstreke Nanning-
su des Landschaps van Quangft heett-
men zeer grote yzere varkens, met
pennen van anderhalve voet lang, die
zy met zonderlinge beweging des
lijfs, op eenen iegelijk weten uit te
Werpen, niet zonder quetsing van den
getroffen.
Nergens in geheel Sina vallen zoo
brave en veel peerden,als in het Land-
schap van Junnan , inzonderheid in de
landstreke Junnanfu , en om en by de
krijgs-vesting Mopang : desgelijx in
het Landschap van Suchuen, ontrent
de krijgs-stadt Po.
Op den bergh Holan, in het Land-
schap van Xensi , by de krijgs - stadt
Ninghta, houden veel wilde peerden.
De Sineesche peerden zijn door-
gaends niet hoog van lijf; maer wel in
'tvleesch ; breet van billen , en zeer
sterk en arbeidzaem. Zy laten haer
met een water-toom gemakkelijk be-
stieren, en doen, zondergessagente
worden, alles zeer wel.
In de landstreke Cungkingsu des
Landschaps van Suchuen houden op
den bergh Tayung Bavianen , die in
groote en gestalte zeer na met den
mensch overeenkomen. Bovenma-
te zijn deze dieren ophetvrou-volk
verslingert, ja schaken by wijle het
zelve op den wegh,om daermeehun
geilheid te koelen.
In het Landschap van Tokten ,by de
derde kleine Stade, hout op den berg
Puon, zoo de Sinesen zelfsschryven,
een hairig dier, den mensch zeer ge-
lijk. Diergelijk dier, Tefe by de Sine-
sen genoemt , word ook in het Ko-
ningrijk van Gannan gevonden.
Moskes of Moskeljaet valt in het
Landschap van Xanfi, ontrent de Stadt
Leao, in dat van inzonderheid
in de derde landstreke Hanchungsu: in
het Landschap van Suchuen , in de
tweede landstreke Paoningsu , en on-
trent de Stadt Kiating, by de zeste,
krijgs stadt Tiendvm : op verscheide
plaetseninhet Landschap van Junnan,
en op meer andere plaetsen , naer
, of Taising. 231
'tWeste. De Moskes os Moskeljaet
is zeker gezwel of verhefsel aen den
navel van zeker viervoetig dier, welk
Xe in 't Sineesch geheten word ; ge-
lijk de Moskes Xehiang, dzVs reuk os
welriekendheid des diers Xe ; want
hiang betekent reuk of welriekent-
heid : of volgens Michaël Boym en
Filips Marinus , in zijn Historie des
Koningrijks van Tunking , is Xehiang
eigen dijk een welriekend Hert ge-
zeid. In'erdaet, het Moskes-dier is
een » Hert en Tiger gelijk; of een zeer * Boym:
kleinb hertje, hoewel met een weinig b Martij».
zwartachtiger hair en zonder hoor-
nen. Hetgezwel voornoemt aen den
navel verheelt een kleine beurs of
buil, bestaende uit een dun vliesje, en
bezet met zeer flj ne hairen.
Filips Marinus voornoemt be-
schrijit de Moskeljaet en di,t dier al-
dus : Zy hebben (versta die van Laos)
de natuurlijke en oprechte Moskes uit
het Koningrijk van Gnai. In hunner bos
fchen hout zeker dier, welk de Sinefen
Yehiam noemen , dat 's Moskes-hert,
welk zoo groot is, als een Ree of Hertje.
In'erdaet, ik weet geen dier, welk gro-
ter over-een-koming daer mede heeft,
uitgezeid in de kop, die een wolfs-kop
gelijk is, en het twee zeer lange tanden
heest, gelijk van een oud wilt Zwijn.
Het is bruinder , en donkerder van
verruwe, als een Hert, en zoo loom in
beweging , dat de jagers flechts moeite
hebben te doen , om het op te fpeuren:
want opge/peurtjaet het zich doden, zon-
der zich te bewegen os verdedigen. Wij-
ders van dit dier word de Moskes van
onderfcheidelijke deugt en waerdye ge-
maekt in dezer wijze.
Na dat het gevangen is, word hem al
hetbloet afgetapt, en byzonder bewaert.
Onder den navel word hem een blaes as-
geligt, opgevult met bloet of eenige an-
dere wei-riekende vocht, die aldaer ge-
ronnen is. Daer na word het dier gevilt
en op vele flukken gehouwen.
Wanneer zy daer van de befte Moskes
willen maken, nemen zy de helst van dit
dier, dat is, d'achterfte delen, van de nie-
ren as, die zy met een weinig bloets in-
een grote slene mortier ftampen en flo-
ten , en eindelijk tot een pap maken.
Hier mee,hoewel eerft ge droogt,vullenze
de
kcns*
teerden.
Bavianen.
Moshes.
van Sina
Men heeft "ook zeer'wrede Tigers
en Luiperts op den bergh Nalo , in de
landstreke Chinyvensu des Landschaps
van Junnan.
Inde zevende landstreke Nanning-
su des Landschaps van Quangft heett-
men zeer grote yzere varkens, met
pennen van anderhalve voet lang, die
zy met zonderlinge beweging des
lijfs, op eenen iegelijk weten uit te
Werpen, niet zonder quetsing van den
getroffen.
Nergens in geheel Sina vallen zoo
brave en veel peerden,als in het Land-
schap van Junnan , inzonderheid in de
landstreke Junnanfu , en om en by de
krijgs-vesting Mopang : desgelijx in
het Landschap van Suchuen, ontrent
de krijgs-stadt Po.
Op den bergh Holan, in het Land-
schap van Xensi , by de krijgs - stadt
Ninghta, houden veel wilde peerden.
De Sineesche peerden zijn door-
gaends niet hoog van lijf; maer wel in
'tvleesch ; breet van billen , en zeer
sterk en arbeidzaem. Zy laten haer
met een water-toom gemakkelijk be-
stieren, en doen, zondergessagente
worden, alles zeer wel.
In de landstreke Cungkingsu des
Landschaps van Suchuen houden op
den bergh Tayung Bavianen , die in
groote en gestalte zeer na met den
mensch overeenkomen. Bovenma-
te zijn deze dieren ophetvrou-volk
verslingert, ja schaken by wijle het
zelve op den wegh,om daermeehun
geilheid te koelen.
In het Landschap van Tokten ,by de
derde kleine Stade, hout op den berg
Puon, zoo de Sinesen zelfsschryven,
een hairig dier, den mensch zeer ge-
lijk. Diergelijk dier, Tefe by de Sine-
sen genoemt , word ook in het Ko-
ningrijk van Gannan gevonden.
Moskes of Moskeljaet valt in het
Landschap van Xanfi, ontrent de Stadt
Leao, in dat van inzonderheid
in de derde landstreke Hanchungsu: in
het Landschap van Suchuen , in de
tweede landstreke Paoningsu , en on-
trent de Stadt Kiating, by de zeste,
krijgs stadt Tiendvm : op verscheide
plaetseninhet Landschap van Junnan,
en op meer andere plaetsen , naer
, of Taising. 231
'tWeste. De Moskes os Moskeljaet
is zeker gezwel of verhefsel aen den
navel van zeker viervoetig dier, welk
Xe in 't Sineesch geheten word ; ge-
lijk de Moskes Xehiang, dzVs reuk os
welriekendheid des diers Xe ; want
hiang betekent reuk of welriekent-
heid : of volgens Michaël Boym en
Filips Marinus , in zijn Historie des
Koningrijks van Tunking , is Xehiang
eigen dijk een welriekend Hert ge-
zeid. In'erdaet, het Moskes-dier is
een » Hert en Tiger gelijk; of een zeer * Boym:
kleinb hertje, hoewel met een weinig b Martij».
zwartachtiger hair en zonder hoor-
nen. Hetgezwel voornoemt aen den
navel verheelt een kleine beurs of
buil, bestaende uit een dun vliesje, en
bezet met zeer flj ne hairen.
Filips Marinus voornoemt be-
schrijit de Moskeljaet en di,t dier al-
dus : Zy hebben (versta die van Laos)
de natuurlijke en oprechte Moskes uit
het Koningrijk van Gnai. In hunner bos
fchen hout zeker dier, welk de Sinefen
Yehiam noemen , dat 's Moskes-hert,
welk zoo groot is, als een Ree of Hertje.
In'erdaet, ik weet geen dier, welk gro-
ter over-een-koming daer mede heeft,
uitgezeid in de kop, die een wolfs-kop
gelijk is, en het twee zeer lange tanden
heest, gelijk van een oud wilt Zwijn.
Het is bruinder , en donkerder van
verruwe, als een Hert, en zoo loom in
beweging , dat de jagers flechts moeite
hebben te doen , om het op te fpeuren:
want opge/peurtjaet het zich doden, zon-
der zich te bewegen os verdedigen. Wij-
ders van dit dier word de Moskes van
onderfcheidelijke deugt en waerdye ge-
maekt in dezer wijze.
Na dat het gevangen is, word hem al
hetbloet afgetapt, en byzonder bewaert.
Onder den navel word hem een blaes as-
geligt, opgevult met bloet of eenige an-
dere wei-riekende vocht, die aldaer ge-
ronnen is. Daer na word het dier gevilt
en op vele flukken gehouwen.
Wanneer zy daer van de befte Moskes
willen maken, nemen zy de helst van dit
dier, dat is, d'achterfte delen, van de nie-
ren as, die zy met een weinig bloets in-
een grote slene mortier ftampen en flo-
ten , en eindelijk tot een pap maken.
Hier mee,hoewel eerft ge droogt,vullenze
de