DOI Artikel:
Kuczman, Kazimierz: Kolekcja włoskich obrazów Karola Lanckorońskiego
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20617#0127
19- Szkoła florencka, ok. połowy w. XV, Sen Parysa. Kraków, Zamek Królewski na Wawelu
(fot. A. Wierzba)
że życzeniem Ftihrera jest, by kolekcja pozostawała w
jego (Hitlera) wyłącznej dyspozycji32. Nie byt to zapew-
ne jedynie formalny gest ze strony Hitlera. Można przy-
puszczać, iż ten kiepski malarz-amator, przebywając w
młodości w Wiedniu już wtedy słyszał o istnieniu słyn-
nej kolekcji Karola Lanckorońskiego, która z czasem stała
się przedmiotem jego pożądania. Obrazy, ukryte przez
nazistów w kopalni, razem z obrazami zrabowanymi z
Luwru, miały tam zostać zniszczone w razie przegrania
wojny przez Rzeszę33. Przed zagładą uratował je - we-
dług relacji Profesor Lanckorońskiej - podoficer austriac-
ki, który nie wykonał rozkazu. Kolekcja, w tym włoskie
obrazy, przejęta przez Amerykanów została przewiezio-
na na krótko do Monachium34, a następnie, zwrócona
właścicielom, znalazła się ponownie w Wiedniu. Nie
wróciła niestety do pałacu, w dużym stopniu zniszczo-
nego z końcem 1944 roku w czasie alianckiego nalotu
bombowego35.
Wkrótce po wojnie Antoni Lanckoroński przewiózł
zbiory rodzinne cło zamku Hohenems w Vorarlberg36.
Odwołując się do przedwojennej zgody władz państwo-
wych na wywóz kolekcji z Austrii, dzięki pomocy za-
przyjaźnionego z nim od wiedeńskich czasów szkol-
nych księcia Liechtensteinu, cenniejsze dzieła sztuki, w
tym interesujące nas obrazy, zabrał wkrótce do własne-
go domu w szwajcarskim Fryburgu37, a następnie zde-
ponował je w jednym z banków w Zurychu. Pozostałe
obrazy uległy wkrótce zagładzie w czasie pożaru za-
mku Hohenems38. Założenie Polskiego Instytutu Histo-
rycznego w Rzymie i Funduszu im. Karola Lanckoroń-
42 Kurz, Kunstraub..., s. 55-56; Pet ropo u los, Art as Poli-
tics..., s. 163-164.
33 Lanckorońska, W botclzie Rzeczypospolitej...
34 C. H. Smyth, Repatriation ofArtfrom the Collecting Point in
Munich after World War U, Maarssen - The Hague 1988, passim. W
Monachium wszystkie obrazy Lanckorońskiego zostały sfotografo-
wane. Negatywy przechowywane są w National Gallery w Waszyng-
tonie; zob. M i z i o ł e k, Toskańskie malarstwo...
33 Celem nalotu byl pobliski Sudbanhof, zob. Haider, o. c., s.
118. Na miejscu pałacu, u zbiegu Jacąuingasse i Landstrasser Giirtel
wznosi się dziś nowoczesny gmach koncernu Hoffman-La Roche.
36 Lanckorońska, W hołdzie Rzeczypospolitej...,
37 Informacja uzyskana od Profesor Lanckorońskiej.
38 Haider, o. c., s. 118; Lanckorońska, W hołdzie Rzeczy-
pospolitej. ..
123
(fot. A. Wierzba)
że życzeniem Ftihrera jest, by kolekcja pozostawała w
jego (Hitlera) wyłącznej dyspozycji32. Nie byt to zapew-
ne jedynie formalny gest ze strony Hitlera. Można przy-
puszczać, iż ten kiepski malarz-amator, przebywając w
młodości w Wiedniu już wtedy słyszał o istnieniu słyn-
nej kolekcji Karola Lanckorońskiego, która z czasem stała
się przedmiotem jego pożądania. Obrazy, ukryte przez
nazistów w kopalni, razem z obrazami zrabowanymi z
Luwru, miały tam zostać zniszczone w razie przegrania
wojny przez Rzeszę33. Przed zagładą uratował je - we-
dług relacji Profesor Lanckorońskiej - podoficer austriac-
ki, który nie wykonał rozkazu. Kolekcja, w tym włoskie
obrazy, przejęta przez Amerykanów została przewiezio-
na na krótko do Monachium34, a następnie, zwrócona
właścicielom, znalazła się ponownie w Wiedniu. Nie
wróciła niestety do pałacu, w dużym stopniu zniszczo-
nego z końcem 1944 roku w czasie alianckiego nalotu
bombowego35.
Wkrótce po wojnie Antoni Lanckoroński przewiózł
zbiory rodzinne cło zamku Hohenems w Vorarlberg36.
Odwołując się do przedwojennej zgody władz państwo-
wych na wywóz kolekcji z Austrii, dzięki pomocy za-
przyjaźnionego z nim od wiedeńskich czasów szkol-
nych księcia Liechtensteinu, cenniejsze dzieła sztuki, w
tym interesujące nas obrazy, zabrał wkrótce do własne-
go domu w szwajcarskim Fryburgu37, a następnie zde-
ponował je w jednym z banków w Zurychu. Pozostałe
obrazy uległy wkrótce zagładzie w czasie pożaru za-
mku Hohenems38. Założenie Polskiego Instytutu Histo-
rycznego w Rzymie i Funduszu im. Karola Lanckoroń-
42 Kurz, Kunstraub..., s. 55-56; Pet ropo u los, Art as Poli-
tics..., s. 163-164.
33 Lanckorońska, W botclzie Rzeczypospolitej...
34 C. H. Smyth, Repatriation ofArtfrom the Collecting Point in
Munich after World War U, Maarssen - The Hague 1988, passim. W
Monachium wszystkie obrazy Lanckorońskiego zostały sfotografo-
wane. Negatywy przechowywane są w National Gallery w Waszyng-
tonie; zob. M i z i o ł e k, Toskańskie malarstwo...
33 Celem nalotu byl pobliski Sudbanhof, zob. Haider, o. c., s.
118. Na miejscu pałacu, u zbiegu Jacąuingasse i Landstrasser Giirtel
wznosi się dziś nowoczesny gmach koncernu Hoffman-La Roche.
36 Lanckorońska, W hołdzie Rzeczypospolitej...,
37 Informacja uzyskana od Profesor Lanckorońskiej.
38 Haider, o. c., s. 118; Lanckorońska, W hołdzie Rzeczy-
pospolitej. ..
123