DOI Artikel:
Fabiański, Marcin: Corregia "Leda" a rzeźba starożytna
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.20617#0196
5. Umierający Gal, III w. p. Chr. Wenecja, Museo Archeologico
(fot. Deutsches Archaologisches Institut, Rzym)
wywodzi się zasadniczo z kompozycji Leonarda, zapew-
ne zmodyfikowanej pod wpływem Ledy Michała Anio-
ła7. Zasługą Goulda było ujęcie tych analogii w katego-
riach inspiracji, a nie wzoru. Autor ten zauważył też
ogólne podobieństwo pozy Ledy do Danae Correggia8.
Przyznać trzeba, że podobieństwo ma istotnie charak-
ter najogólniejszy. Eugenio Battisti i Maiy Lou Krumrine
twierdzili natomiast, że kształ ciała Ledy jest niemal me-
chanicznym odwróceniem pozy nimfy z Burzy Giorgio-
na9, co wydaje się dużą przesadą.
Tak więc, mimo wysiłków, nie wskazano dotąd żad-
nych konkretnych wzorów ani dla Ledy, ani dla innej po-
staci z omawianej kompozycji. Czyżby Vasari miał tu wy-
jątkowo rację?
7 Zob. C. Gould, The Paintings of Correggio, Ithaca 1976,
s. 134-135.
8 Tamże, s. 135; S. Grundmann, Tizian und seine Vorbilder.
Erfindung durch Verwandlung, Kóln-Wien 1987, s. 190.
9 E. Battisti, M. L. Krumrine, „Desiderare una ignuda".
Giorgione e Michelangelo attraverso 1’indagine cinesica (Artibus et
Historiae, (6), III, 1982), s. 67.
10 Na temat historii zob. Gemdldegalerie. Staatliche Museen
PreuJSischer Kuliurbesitz Berlin. Katalog der awsgestellten Gemdlde
des 13-18. Jahrbunderts, Berlin 1975, s. 112-113; Gould, o. c.,
s. 194-195; S. Staccioli, L’avventurosa storia della Danae [w:]
Na wstępie trzeba przypomnieć, że omawiany obraz
silnie ucierpiał, zwłaszcza w latach 1726-1731, kiedy to
diuk Louis d’Orleans, w przystępie szału, pociął płótno
na kawałki i zniszczył twarz Ledy. Obraz został następ-
nie poddany konserwacji, w czasie której m.in. domalo-
wano brakującą głowę Ledy10. Pierwotnie była ona bar-
dziej pochylona, co dobrze ilustruje kopia sceny wykona-
na w r. 1604 przez Eugenia Caxes (Prado), oraz miedzio-
ryty z r. 1711 Gasparda Duchange’a (ryc. 2) i z r. 1713
Etienne’a Desrochersa.
Postać Ledy przypomina Roksanę z lysunku przygo-
towawczego wykonanego w warsztacie Rafaela do sceny
Wesele Aleksandra i Roksany w Villa Farnesina w Rzymie,
około 1516—1517 Ciyc. 3)11- W szczególności wskażmy na
La Danae e lapioggia d'oro. Un capolavoro di Antonio Allegri detto
il Coireggio restaurato, pod red. M. G. Bernardini, Roma 1991, s.
11-14.
11 Na temat rysunku zob. E. Knab, E. Mitsch, K. Oberhu-
ber, Raphael. Die Zeichnungen, Stuttgart 1983, s. 127, 610, nr
kat. 540; S. Ferino-Pagden, Giulio Romano und die
kunstlerische Yermachtnis Raffaels [w:] Furstenhófe der Renaissan-
ce. Giulio Romano und die klassische Tradition, Wien 1989, s. 54;
V. B i r k e, J. Kertesz, Die italienischen Zeichnungen der Alber-
tina. Generalverzeichnis, t. IV, Wien—Koln—Weimar 1997, s. 2152-
2157.
192
(fot. Deutsches Archaologisches Institut, Rzym)
wywodzi się zasadniczo z kompozycji Leonarda, zapew-
ne zmodyfikowanej pod wpływem Ledy Michała Anio-
ła7. Zasługą Goulda było ujęcie tych analogii w katego-
riach inspiracji, a nie wzoru. Autor ten zauważył też
ogólne podobieństwo pozy Ledy do Danae Correggia8.
Przyznać trzeba, że podobieństwo ma istotnie charak-
ter najogólniejszy. Eugenio Battisti i Maiy Lou Krumrine
twierdzili natomiast, że kształ ciała Ledy jest niemal me-
chanicznym odwróceniem pozy nimfy z Burzy Giorgio-
na9, co wydaje się dużą przesadą.
Tak więc, mimo wysiłków, nie wskazano dotąd żad-
nych konkretnych wzorów ani dla Ledy, ani dla innej po-
staci z omawianej kompozycji. Czyżby Vasari miał tu wy-
jątkowo rację?
7 Zob. C. Gould, The Paintings of Correggio, Ithaca 1976,
s. 134-135.
8 Tamże, s. 135; S. Grundmann, Tizian und seine Vorbilder.
Erfindung durch Verwandlung, Kóln-Wien 1987, s. 190.
9 E. Battisti, M. L. Krumrine, „Desiderare una ignuda".
Giorgione e Michelangelo attraverso 1’indagine cinesica (Artibus et
Historiae, (6), III, 1982), s. 67.
10 Na temat historii zob. Gemdldegalerie. Staatliche Museen
PreuJSischer Kuliurbesitz Berlin. Katalog der awsgestellten Gemdlde
des 13-18. Jahrbunderts, Berlin 1975, s. 112-113; Gould, o. c.,
s. 194-195; S. Staccioli, L’avventurosa storia della Danae [w:]
Na wstępie trzeba przypomnieć, że omawiany obraz
silnie ucierpiał, zwłaszcza w latach 1726-1731, kiedy to
diuk Louis d’Orleans, w przystępie szału, pociął płótno
na kawałki i zniszczył twarz Ledy. Obraz został następ-
nie poddany konserwacji, w czasie której m.in. domalo-
wano brakującą głowę Ledy10. Pierwotnie była ona bar-
dziej pochylona, co dobrze ilustruje kopia sceny wykona-
na w r. 1604 przez Eugenia Caxes (Prado), oraz miedzio-
ryty z r. 1711 Gasparda Duchange’a (ryc. 2) i z r. 1713
Etienne’a Desrochersa.
Postać Ledy przypomina Roksanę z lysunku przygo-
towawczego wykonanego w warsztacie Rafaela do sceny
Wesele Aleksandra i Roksany w Villa Farnesina w Rzymie,
około 1516—1517 Ciyc. 3)11- W szczególności wskażmy na
La Danae e lapioggia d'oro. Un capolavoro di Antonio Allegri detto
il Coireggio restaurato, pod red. M. G. Bernardini, Roma 1991, s.
11-14.
11 Na temat rysunku zob. E. Knab, E. Mitsch, K. Oberhu-
ber, Raphael. Die Zeichnungen, Stuttgart 1983, s. 127, 610, nr
kat. 540; S. Ferino-Pagden, Giulio Romano und die
kunstlerische Yermachtnis Raffaels [w:] Furstenhófe der Renaissan-
ce. Giulio Romano und die klassische Tradition, Wien 1989, s. 54;
V. B i r k e, J. Kertesz, Die italienischen Zeichnungen der Alber-
tina. Generalverzeichnis, t. IV, Wien—Koln—Weimar 1997, s. 2152-
2157.
192