8. Głrolamo da Carpi (?), sarkofag w Woburn Abbey, Windsor, Royal Libraiy
(wg Pophama i Wildego)
kujący Kupid z naszego obrazu przedstawiony jest o wie-
le naturalniej.
Być może źródłem pozy Apollina była główna postać
na Gemma Augustea24. Jednakże podobieństwa póz ogra-
niczają się do torsu i ułożenia ramion, ale nie obejmują
nóg. Jako inny domniemany wzór wysuwano więc postać
Dionizosa na płaskorzeźbie watykańskiej25, ale także tu
nogi zostały przedstawione w odmienny sposób. Chociaż
więc oba wspomniane dzieła starożytne mogły stanowić
inspirację dla Giulia Romana, to nie wchodzą w grę jako
źródła Correggia, którego Kupid przypomiona Apolla tyl-
ko ułożeniem nóg.
W tym kontekście na uwagę zasługuje siedzący Apollo
z kolumbarium przy Via Salaria w Rzymie. Interesujący
nas relief znamy dziś jedynie za pośrednictwem rysunku
w CodexPighianus (ryc. 7)26. Ponieważ cała scena zosta-
ła powtórzona przez pomocnika Rafaela, zapewne Gio-
24 T. Y u e n, Giulio Romano, Giouanni da Udine and Raphael:
Some Influences from. the Minor Arts of Antiąuity (Journal of the
Warburg and Courtauld Institutes, 42, 1979), s. 267.
21 L. R a v e 11 i, Riflessioni sui caratteri espresswi e pittorici di
Giulio Romano [w:] Giulio Romano. Atti del Convegno Internazio-
nale di Studi su „Giulio Romano e l’espansione europea del Rina-
scimento, Mantoua 1989”, Mantova 1991, s. 253-
26 Na to źródło wskazała Vinti, o.c., s. 21, 46.
2 D. Redig deCampos, Una loggetta di Raffaello ritrouata
in Yaticano [w:] Raffaello e Michelangelo. Studi di storia dellarte,
vanniego da Udine, w Loggetcie kardynała Bibbieny w r.
151727, możemy przypuszczać, że znał ją też inny asy-
stent Rafaela, Giulio Romano. Jednak także i tu, poza drob-
nymi rozbieżnościami w stosunku do interesującej nas pozy,
nogi zostały ułożone odmiennie od układu znanego z obu
obrazów. Dlatego oba reliefy starożytne i Gemma dla Giu-
lia mogły być co najwyżej pośrednimi źródłami inspiracji,
a nie wzorami.
Ciekawe, że szukając źródeł sztuki renesansowej nie
zwrócono dotąd uwagi na Bachusa przedstawionego na
słynnym sarkofagu rzymskim, przechowywanym obecnie
w Woburn Abbey, wykonanym ok. 170-180 po Chr. (ryc.
8)28. Omawiając rysunek Girolama da Carpi reprodukują-
cy tę płaskorzeźbę, Arthur Popham i Johannes Wilde zau-
ważyli, że twarze na rysunku przypominają oblicza wyo-
brażone przez Giulia Romana. Przypuszczali nawet, że
Girolamo skopiował scenę według rysunku Giulia, a nie z
Roma 1946, s. 53 (Giulio Romano); N. D a c o s, La Loggetta du
Cardinal Bibbiena. Decord l’antique et role de 1’atelier [w:] Raffael-
lo a Roma. LI conuegno del 1983, Roma 1986, s. 225-226 (Giovanni
da Udine); N. D a c o s, Da Giorgione a Raffaello [w:] N. D a c o s, C.
Furlan, Giouanni da Udine, 1487-1561, Udine 1987, s. 5.
28 Na temat płaskorzeźby zob. F. M a t z, Die dionysischen Sar-
kopbage, Bd. t. II, Berlin 1968, s. 195-196, nr kat. 80. Listę kopii
renesansowych zestawia Dacos, o. c., s. 209- Vinti (o. c., s. 46)
wskazała na ten sarkofag w kontekście Pijanego Bachusa Giulia, a
nie interesującej nas postaci.
195
(wg Pophama i Wildego)
kujący Kupid z naszego obrazu przedstawiony jest o wie-
le naturalniej.
Być może źródłem pozy Apollina była główna postać
na Gemma Augustea24. Jednakże podobieństwa póz ogra-
niczają się do torsu i ułożenia ramion, ale nie obejmują
nóg. Jako inny domniemany wzór wysuwano więc postać
Dionizosa na płaskorzeźbie watykańskiej25, ale także tu
nogi zostały przedstawione w odmienny sposób. Chociaż
więc oba wspomniane dzieła starożytne mogły stanowić
inspirację dla Giulia Romana, to nie wchodzą w grę jako
źródła Correggia, którego Kupid przypomiona Apolla tyl-
ko ułożeniem nóg.
W tym kontekście na uwagę zasługuje siedzący Apollo
z kolumbarium przy Via Salaria w Rzymie. Interesujący
nas relief znamy dziś jedynie za pośrednictwem rysunku
w CodexPighianus (ryc. 7)26. Ponieważ cała scena zosta-
ła powtórzona przez pomocnika Rafaela, zapewne Gio-
24 T. Y u e n, Giulio Romano, Giouanni da Udine and Raphael:
Some Influences from. the Minor Arts of Antiąuity (Journal of the
Warburg and Courtauld Institutes, 42, 1979), s. 267.
21 L. R a v e 11 i, Riflessioni sui caratteri espresswi e pittorici di
Giulio Romano [w:] Giulio Romano. Atti del Convegno Internazio-
nale di Studi su „Giulio Romano e l’espansione europea del Rina-
scimento, Mantoua 1989”, Mantova 1991, s. 253-
26 Na to źródło wskazała Vinti, o.c., s. 21, 46.
2 D. Redig deCampos, Una loggetta di Raffaello ritrouata
in Yaticano [w:] Raffaello e Michelangelo. Studi di storia dellarte,
vanniego da Udine, w Loggetcie kardynała Bibbieny w r.
151727, możemy przypuszczać, że znał ją też inny asy-
stent Rafaela, Giulio Romano. Jednak także i tu, poza drob-
nymi rozbieżnościami w stosunku do interesującej nas pozy,
nogi zostały ułożone odmiennie od układu znanego z obu
obrazów. Dlatego oba reliefy starożytne i Gemma dla Giu-
lia mogły być co najwyżej pośrednimi źródłami inspiracji,
a nie wzorami.
Ciekawe, że szukając źródeł sztuki renesansowej nie
zwrócono dotąd uwagi na Bachusa przedstawionego na
słynnym sarkofagu rzymskim, przechowywanym obecnie
w Woburn Abbey, wykonanym ok. 170-180 po Chr. (ryc.
8)28. Omawiając rysunek Girolama da Carpi reprodukują-
cy tę płaskorzeźbę, Arthur Popham i Johannes Wilde zau-
ważyli, że twarze na rysunku przypominają oblicza wyo-
brażone przez Giulia Romana. Przypuszczali nawet, że
Girolamo skopiował scenę według rysunku Giulia, a nie z
Roma 1946, s. 53 (Giulio Romano); N. D a c o s, La Loggetta du
Cardinal Bibbiena. Decord l’antique et role de 1’atelier [w:] Raffael-
lo a Roma. LI conuegno del 1983, Roma 1986, s. 225-226 (Giovanni
da Udine); N. D a c o s, Da Giorgione a Raffaello [w:] N. D a c o s, C.
Furlan, Giouanni da Udine, 1487-1561, Udine 1987, s. 5.
28 Na temat płaskorzeźby zob. F. M a t z, Die dionysischen Sar-
kopbage, Bd. t. II, Berlin 1968, s. 195-196, nr kat. 80. Listę kopii
renesansowych zestawia Dacos, o. c., s. 209- Vinti (o. c., s. 46)
wskazała na ten sarkofag w kontekście Pijanego Bachusa Giulia, a
nie interesującej nas postaci.
195